1- mavzu: falsafa va uning jamiyat hayotidagi roli

1- MAVZU: FALSAFA VA UNING JAMIYAT HAYOTIDAGI ROLI

Toshkent Moliya Instituti

Moliya va moliyaviy texnologiyalar fakulteti talabasi: Muxtorova Mohigul

Reja:

• Falsafa tushunchasi va uning kelib chiqish tarixi
• Falsafa va donishmandlik so’zlariga ta’rif
• Dunyoqarash tushunchasi va uning mohiyati
• Dunyoqarashning shakllari va inson miyasining qadimiy qismlari tarixi
• Falsafaning predmeti va asosiy mazmuni
• Yangi O’zbekistonda- falsafa fanining jamiyat hayotidagi o’rni va uning asosiy vazifalari.

1. Falsafa tushunchasining kelib chiqishi

Uzoq o’tmishga nazar tashlaydigan bo’lsak, falsafa fanining ilk tomiri Qadimgi Yunonistonga borib yetadi. Falsafa- qadimgi davrda barcha nazariy fikrlarni, ma’naviy hayotning hamma tomonlarini qamrab oluvchi fikrlar tizimi. Mill. avv. VII-III asrlarda qadimgi Yunoniston va Rimda paydo bo’lgan. Ilk bor yunon faylasufi Pifagor tomonidan e’tirof etilgan.

• Uzoq o’tmishga nazar tashlaydigan bo’lsak, falsafa fanining ilk tomiri Qadimgi Yunonistonga borib yetadi. Falsafa- qadimgi davrda barcha nazariy fikrlarni, ma’naviy hayotning hamma tomonlarini qamrab oluvchi fikrlar tizimi. Mill. avv. VII-III asrlarda qadimgi Yunoniston va Rimda paydo bo’lgan. Ilk bor yunon faylasufi Pifagor tomonidan e’tirof etilgan.

“FALSAFA” tushunchasi
Yunoncha “phileo”- sevaman va “sophia” – donolik so’zlaridan kelib chiqqan bo’lib, mazkur atamaning dastlabki ma’nosini donolikka muhabbat deb talqin qilish mumkin.

2. Falsafa va Donishmandlik so’zlariga ta’rif

Donishmandlik, falsafa so’zlari bir-biriga ma’noviy jihatdan uzviy bog’liq so’zlar bo’lib qadimgi faylasuv va olimlar bu so’zlarga turlicha ta’riflar berishgan.

Donishmandlik, falsafa so’zlari bir-biriga ma’noviy jihatdan uzviy bog’liq so’zlar bo’lib qadimgi faylasuv va olimlar bu so’zlarga turlicha ta’riflar berishgan.

Qadimgi Yunon faylasufi Diogen (mil. avv. 400-325) dan “Donishmandlik” haqida so’ralganda, u:

“ Haqiqiy donishmand xudodir, biz donishmandlikni sevuvchilarmiz” – degan.