37
MEN NIMA QILA OLAMAN?
Yovvoyi tabiatga hurmat bilan munosabatda bo‘lish
hamda uning tabiiy mavjudligiga
putur yetkazmaslik
uchun ekoturizmning yovvoyi tabiatga hurmat va
axloqiy munosabatlarga asoslangan imkoniyatlaridan
foydalanish lozim.
Aql bilan boshqariladigan, qo‘riqlanadigan hududlar
ekotizimlarning sog‘lomligini qo‘llab-quvvatlashga
ko‘maklashadi, bu esa, o‘z navbatida, insonlarning
salomatligini saqlash uchun muhim.
O‘z-o‘zidan, bunday qo‘riqlanadigan hududlarni
rivojlantirish va ularni
boshqarishda mahalliy
hamjamiyatlarning ishtirokini ta’minlash o‘ta muhimdir.
Sayyoramiz quruqligining taxminan 31 foizi
o‘rmonlar bilan qoplangan. O‘rmonlar bizni muhim
hayotiy zaxiralar – havodan tortib ichimlik suvi va oziq-
ovqat mahsulotlarigacha – bilan ta’minlaydi.
Nochorlik chegarasi ortida yashayotgan Yer
aholisining deyarli 75
foizi yerlar tanazzulining
ta’sirini bevosita his qilmoqda. Biologik xilma-xillik va
unga bog‘liq ekotizim xizmatlari, shuningdek, iqlim
o‘zgarishiga moslashish
hamda falokatlar xavfini
kamaytirish bo‘yicha strategiyalarning asosi bo‘lishi
mumkin, zero ular insonlarning iqlim o‘zgarishi
oldidagi zaifligini kamaytirishga qaratilgan ustunliklar
yaratishga imkon beradi.
O‘rmonlar va boshqa tabiiy zonalar hordiq va
ruhiy xotirjamlik uchun ham muhim. Ko‘pchilik
madaniyatlarda tabiiy manzaralar ma’naviy qadriyatlar,
din va an’anaviy ta’limot bilan chambarchas bog‘liq.
O‘rmonlar
1,6 milliardga yaqin kishi, jumladan ikki mingdan
ziyod
tub xalqlar, o‘rmon hisobiga kun ko‘radi.
Yer usti jonzotlari, o‘simlik va hasharotlarining 80
foizi o‘rmonlarda yashaydi.
Cho‘llashish
2,6 milliard kishi bevosita qishloq xo‘jaligi bilan
bog‘liq, biroq bunda qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan
yerlarning 52 foizi tanazzuldan qisman yoki kuchli
jabrlangan.
Qurg‘oqchilik va cho‘llashish oqibatida har yili 20
million tonna don yetishtirish mumkin bo‘lgan 12 million
gektar yer (har bir daqiqada 23 gektar) yo‘qotiladi.
Dostları ilə paylaş: