1-Mavzu : Kon ishlarining mohiyati, asosiy tushunchalar va atamalar. Reja

Joriyqoplanishkoeffitsiyenti

Ma’lumvaqtdavomida (oy, kvartal, yil) massivdanag‘darmagasiljitilganqoplovchitog‘jinslarihajmi ningshuvaqtdavomidaamaldaqazibolinganfoydaliqazilmahajmi ganisbatidir.
Qatlamliqoplanishkoeffitsiyenti	Karyerqatlamichegarasidagiqoplovchitog‘jinsihajmi ningshuqatlamdagifoydaliqazilmazahirasi ganisbatidir.
Ekspluatatsionqoplanishkoeffitsiyenti	Karyerningekspluatatsionishlaridavridagiо‘rtachaqoplanishkoeffitsiyentidir
Boshlang‘ichqoplanishkoeffitsiyenti	Karyerqurilishidavridaqazibolinganochishishlarihajminingkaryerkonturidagifoydaliqazilmaumumiyhajmiganisbati.
Loyihaviyqoplanishkoeffitsiyenti	Foydaliqazilmaningishlabchiqarishtannarxinirejalashtirishdahisobgaolinadi.
Burgulanish	Tog‘jinslariniburg‘ulashasboblaribilanburg‘ulashdaularningparchalanishgaqarshilikdarajasi.

Foydali qazilma konlarini ochiq usulda

qazib olish texnologiyasi
fanidan

TESTLARTО‘PLAMI

(bakalavryо‘nalishlariuchun)

«Kon ishiasoslari» fanidan (ochikkonishiyunalishibuyicha) test savollari.

1. Xarxiltogjinslarinikazibolishdavaturli-tumankazilmalar, chukurliklarnikovlashmaksadidayerustidaturibolibboriladiganishlaryigindisiga … deb aytiladi.
a) ochikkonishlari; b) kazishtexnologiyasi; v) ishlabchikarishtexnologiyasi; g) ochikkonishlaritexnologiyasi; d) yerostikonishlari.
2. Texnikvositalarningkuvvatinixisobgaolgan, fundamental bilimlarkonuniyatlarigaasoslanganusullarbilankazibolinadiganvamexanizatsiyalashtirilgankabulasosidatashkiletilgan, bir-biribilanalokadorkonishlarijarayonlariyigindisigakonlarni … deb aytiladi.
a) kazishtexnologiyasi; b) ochishtexnologiyasi; v) ishlabchikarishtexnologiyasi; g) ochishtizimi; d) kazishtizimi.
3. Foydalikazilmalarniochikusuldakazibolishtexnologiyasiikkitaaspektniuzichigaoladi:
a) ishlabchikarishjarayonlaritexnologiyasivaochikkonishlaritexnologiyasi; b) kazibolishtexnologiyasivatashishtexnologiyasi;
v) konlaximlarikompleksisifatidakaryermuxitivavaktibuyichakonnikazibolishkurilishivarivojlanishi; g) tashishvajinslarnigaramlash;
d) ochikkonishlariasosiyjarayonlarivaishlabchikarishjarayonlari.
4. Kazishtizimi deb … aytiladi.
a) karyermaydonichegarasidayokiuninguchastkasidatartiblivaketma-ketbajariladiganochikkonishlariga; b) xarxiltogjinslarinikazibolishdavaturli-tumankazilmalar, chukurliklarnikovlashmaksadidayerostidaturibolibboriladiganishlaryigindisiga; v) texnikvositalarningkuvvatinixisobgaolgan, fundamental bilimlarkonuniyatlarigaasoslanganusullarbilankazibolinadiganvamexanizatsiyalashtirilgankabulasosidatashkiletilgan, bir-biribilanalokadorkonishlarijarayonlariyigindisiga; g) birvaktdakaryerichidakazishishlariolibborilayotganpogonalaryigindisiga; d) ma’lumkaralayotgandavrdakaryerningishchigorizontlarinivakonmassasinikaryerichidayokiyeryuzidamosravishdakaytayuklashvakabulkilishpunktlariniuzaroboglikliginiyuk transport xarakatinita’minlovchibarchaochuvchikonlaximlarimajmuiga.
5. Uzokvaktishlatiladigankonlaximlariga (xandakvayerostilaximlari), koplovchijinslarnitashishga, foydalikazilmaboyliklariniyerningustkikismidajoylashgankabulkilishpunktlarigayetkazishga, yerningustkikismidanishlabturgangorizontgamateriallarni, asbob-uskunalarnivaodamlarnitashibkeltirishnita’minlabturuvchiyangiyerningustkikismidankaryervazaboyningishlabturganjoyigachatransportningkelishinita’minlashiga … deb aytiladi.
a) konniochishtizimi; b) kazishtizimi; v) ishlabchikarishtexnologiyasi;
g) ochikkonishlaritexnologiyasi; d) ochikkonishlari.
6. Tog jinslarikelibchikishigakura ... tog jinslarigabulinadi.
a) chukindi, magmatikvametamorfik; b) magmatikvametamorfik;
v) chukindivamagmatik; g) tub joyli,metamorfikvamagmatik;
d) tub joyli, nanoslarvamagmatik.
7. Ochikusuldakazibolishdabarchatogjinslariumumiyxoldakuyidagiguruxlargabulinadi:
a) koyalivayarimkoyalitogjinslariga (ularningtabiiyxolatida); buzilgantogjinslari (birinchiguruxdagitogjinslariningtabiiyyokibirorkuchta’sirinatijasidauzgarganxolatda); mustaxkam, yumshok (boglanuvchan) vasochiluvchantogjinslari;
b) koyalivayarimkoyalitogjinslariga (ularningtabiiyxolatida); buzilgantogjinslari (birinchiguruxdagitogjinslariningtabiiyyokibirorkuchta’sirinatijasidauzgarganxolatda);
v) buzilgantogjinslari (birinchiguruxdagitogjinslariningtabiiyyokibirorkuchta’sirinatijasidauzgarganxolatda); mustaxkam, yumshok (boglanuvchan) vasochiluvchantogjinslari;
g) mustaxkam, yumshok (boglanuvchan) vasochiluvchantogjinslari;
d) mustaxkam, yumshok (boglanuvchan) togjinslari; kattiktogjinslari.
8. Buzilgan (birinchiguruxdagitogjinslariningtabiiyyokibirorkuchta’sirinatijasidauzgarganxolatda) togjinslaribogliklikdarajasibuyichanechtakategoriyagabulinadi:
a) 3 ta kategoriyaga; b) 5 ta kategoriyaga; v) 2 ta kategoriyaga; g) 6 ta kategoriyaga; d) 7 ta kategoriyaga.
9. Buzilgan (birinchiguruxdagitogjinslariningtabiiyyokibirorkuchta’sirinatijasidauzgarganxolatda) togjinslaribulakligibuyichanechtakategoriyagabulinadi:
a) 4 ta kategoriyaga; b) 5 ta kategoriyaga; v) 3 ta kategoriyaga; g) 6 ta kategoriyaga; d) 2 ta kategoriyaga.
10. Foydalikazilmalarkuyidagilargaajratiladi:
a) metall, nometall, yonuvchivakurilishtogjinslariga;
b) metall, nometallvakurilishitogjinslariga;
v) kurilishtogjinslarivayonuvchitogjinslariga;
g) metall, nometallvayonuvchitogjinslariga;
d) metallvanometalltogjinslariga.
11. Foydalanishgayarokliliginivaiktisodiysamaradorliginianiklovchixususiyatlarmajmuiga … deyiladi.
a) foydalikazilmasifati; b) foydalikursatkichlar; v) zararlikursatkichlar; g) aralashuv; d) koplovchitogjinslarisifati.
12. Yukolish (poteri) deb … aytiladi:
a) konditsionfoydalikazilmalarningyerka’ridakolibvakoplovchijinstarkibigakushilibketishi, yuklashvatashishokibatidaxamdaboshkaxollardaxajmningkamayishiga;
b) konishlariniolibborishjarayonidakoplovchijinslarningvakonditsiyatalabigajavobbermaydiganfoydalikazilmalarturlariningkonditsiyatalabigajavobberuvchifoydalikazilmaga;
v) foydalanishgayarokliliginivaiktisodiysamaradorliginianiklovchixususiyatlarmajmuiga;
g) karyermaydonichegarasidayokiuninguchastkasidatartiblivaketma-ketbajariladiganochikkonishlariga;
d) xarxiltogjinslarinikazibolishdavaturli-tumankazilmalar, chukurliklarnikovlashmaksadidayerostidaturibolibboriladiganishlaryigindisiga.
13. Aralashuv (razubojivaniye) deb … aytiladi.
a) konishlariniolibborishjarayonidakoplovchijinslarningvakonditsiyatalabigajavobbermaydiganfoydalikazilmalarturlariningkonditsiyatalabigajavobberuvchifoydalikazilmaga;
b) konditsionfoydalikazilmalarningyerka’ridakolibvakoplovchijinstarkibigakushilibketishi, yuklashvatashishokibatidaxamdaboshkaxollardaxajmningkamayishiga;
v) foydalanishgayarokliliginivaiktisodiysamaradorliginianiklovchixususiyatlarmajmuiga;
g) karyermaydonichegarasidayokiuninguchastkasidatartiblivaketma-ketbajariladiganochikkonishlariga;
d) xarxiltogjinslarinikazibolishdavaturli-tumankazilmalar, chukurliklarnikovlashmaksadidayerostidaturibolibboriladiganishlaryigindisiga.
14. Konlarshakligakarabkuyidagilargabulinadi:
a) katlamsimonuyumlarvakatlamlar; murakkabshaklliuyumlar; tektonikbuzilgankatlamlartizimi;
b) ustkiturdagikonlar; chukurturdagikonlar; togliturdagikonlar; balan-chukurturdagikonlar;
v) murakkabshaklliuyumlar; tektonikbuzilgankatlamlartizimi;
g) katlamsimonuyumlarvakatlamlar;
d) murakkabshaklliuyumlar; katlamsimonuyumlarvakatlamlar.
15. Uyumlarniyerustiganisbatanjoylashishigakarabkonlarkuyidagilargaajratiladi:
a) ustkiturdagikonlar; chukurturdagikonlar; togliturdagikonlar; balan-chukurturdagikonlar;
b) katlamsimonuyumlarvakatlamlar; murakkabshaklliuyumlar; tektonikbuzilgankatlamlartizimi;
v) murakkabshaklliuyumlar; tektonikbuzilgankatlamlartizimi;
g) katlamsimonuyumlarvakatlamlar;
d) murakkabshaklliuyumlar; katlamsimonuyumlarvakatlamlar.
16. Uyumlarningsifattaksimotivatuzilishistrukturasibuyichakonlarkuyidagilargabulinadi:
a) birkomponentli – birtuzilishlivasifatkursatkichlaribirxildataksimlanganoddiyuyumlar; uyumlarningplandavachukurlikdajoylashishibuyicha tur vanavlaribirxildataksimlanmagankupkomponentlivakupnavlimurakkabstrukturaliuyumlarga;
b) ustkiturdagikonlar; chukurturdagikonlar; togliturdagikonlar; baland-chukurturdagikonlar;
v) katlamsimonuyumlarvakatlamlar; murakkabshaklliuyumlar; tektonikbuzilgankatlamlartizimi;
g) murakkabshaklliuyumlar; tektonikbuzilgankatlamlartizimi;
d) katlamsimonuyumlarvakatlamlar.
17. Yerningustkikismidaochikkonishlariolibborilishinatijasidaxosilbulganchukurliklaryigindisiga … deb aytiladi.
a) karyer; b) kirkim; v) shaxta; g) pogona; d) ishchimaydon.
18. Kumirsanoatidavasochilmakonlarniochikusulbilankazibolishdakaryerni … deb ataladi.
a) kirkim; b) pogona; v) ishchimaydon; g) shaxta; d) berma.
19. Pogona deb … aytiladi:
a) aloxidakazish, yuklashvatashishvositalarigaegabulgan (ta’minlangan) va pogona shaklidagiishchiyuzagaegabulgantogjinsikatlaminingbirkismiga;
b) yerningustkikismidaochikkonishlariolibborilishinatijasidaxosilbulganchukurliklaryigindisiga;
v) yopikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolgandan sung karyerdaxosilbulganmaydonga;
g) ochikkonishlarinatijasidakazibolinganvakeraksizbulgantogjinslarivanokonditsionfoydalikazilmatuplanadiganjoyga;
d) xarxiltogjinslarinikazibolishdavaturli-tumankazilmalar, chukurliklarnikovlashmaksadidayerostidaturibolibboriladiganishlaryigindisiga.
20.Pogonacha (podustup) deb … aytiladi.
a) aloxidakazishvositalaribilankazibolinadigan, lekinbarchapogonalaruchunumumiybulgan transport vositalaribilanxizmatkursatiladiganpogonaningbalandligibuyichakismiga;
b) aloxidakazish, yuklashvatashishvositalarigaegabulgan (ta’minlangan) vapogona shaklidagiishchiyuzagaegabulgantogjinsikatlaminingbirkismiga;
v) yerningustkikismidaochikkonishlariolibborilishinatijasidaxosilbulganchukurliklaryigindisiga;
g) yopikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolgandan sung karyerdaxosilbulganmaydonga;
d) ochikkonishlarinatijasidakazibolinganvakeraksizbulgantogjinslarivanokonditsionfoydalikazilmatuplanadiganjoyga.
21. Pogonaningkazibolingantomonibuyicha burchakostidachegaralovchi kiyalik … deyiladi.
a) pogona kiyaligi; b) ustkibrovka; v) ostkibrovka; g) ustkimaydoncha;
d) ostkimaydoncha.
22. Pogona kiyaliginiuningostkivaustkimaydonchalaribilankesishganchizigigamosravishdadeyiladi.
a) ustkivaostkibrovkalar; b) ustkivaostkimaydonchlar;
v) transport vaximoyalovchimaydon; g) ishchimaydon; d) isholibborilmaydiganmaydon.
23. Isholibboriladiganpogonaniuningbalandligibuyichachegaralovchigorizontalyuzaga … deyiladi.
a) ustkivaostkimaydonchlar; b) ustkivaostkibrovkalar; v) transport vaximoyalovchimaydon; g) ishchimaydon; d) isholibborilmaydiganmaydon.
24. Ishchimaydon deb ..aytiladi.
a) kazibolishuchunmuljallanganjixozlar (burgulashdastgoxlari, ekskavatorlar, transport vositalariva b.) joylashganmaydon;
b) isholibboriladiganpogonaniuningbalandligibuyichachegaralovchigorizontalyuza;
v) pogona kiyaliginiuningostkivaustkimaydonchalaribilankesishganchizigi;
g) pogonaningkazibolingantomonibuyicha burchakostidachegaralovchi kiyalik;
d) aloxidakazish, yuklashvatashishvositalarigaegabulgan (ta’minlangan) va pogona shaklidagiishchiyuzagaegabulgantogjinsikatlaminingbirkismi.
25. Yukoripogonananingyukoribrovkasinikuyipogonaningkuyibrovkasibilanboglovchichiziklarorasidagiburchak … deyiladi.
a) bortningkiyalikburchagi; b) pogonaningkiyalikburchagi;
v) isholibboriladiganbortningkiyalikburchagi;
g) isholibborilmaydiganbortningkiyalikburchagi;
d) isholibboriladiganpogonaningkiyalikburchagi.
26. Transport maydonchalari -
a) karyerdagiishchimaydonlarniyuzabilanboglovchi transport yullarijoylashishiuchunxizmatkiladi;
b) yopikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolgandan sung karyerdaxosilbulganmaydon.
v) bortturgunliginioshirishvashamolta’siridapogonalarningyemirilishinatijasidaupiribtushadigantogjinslaribulaklariniushlabkolishuchunxizmatkiladi;
g) yukoripogonananingyukoribrovkasinikuyipogonaningkuyibrovkasibilanboglovchichiziklarorasidagiburchak;
d) pogona kiyaliginiuningostkivaustkimaydonchalaribilankesishganchizigi;
27. Ximoyalovchimaydon –
a) bortturgunliginioshirishvashamolta’siridapogonalarningyemirilishinatijasidaupiribtushadigantogjinslaribulaklariniushlabkolishuchunxizmatkiladi;
b) karyerdagiishchimaydonlarniyuzabilanboglovchi transport yullarijoylashishiuchunxizmatkiladi;
v) yopikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolgandan sung karyerdaxosilbulganmaydon.
g) yukoripogonananingyukoribrovkasinikuyipogonaningkuyibrovkasibilanboglovchichiziklarorasidagiburchak;
d) pogona kiyaliginiuningostkivaustkimaydonchalaribilankesishganchizigi;
28. Yotikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolingandan sung karyerdaxosilbulganmaydon … deyiladi.
a) kazibolinganmaydon; b) ishchimaydon; v) transport maydonchasi;
g) ximoyalovchimaydon; d) isholibborilmaydiganmaydon.
29. Ochikkonishlarinatijasidakazibolinganvakeraksizbulgantogjinslarivanokonditsionfoydalikazilmaboyliklarituplanadiganjoyga … deb aytiladi.
a) agdarma; b) karyermaydoni; v) ishlashzonasi; g) karyerkonishlarifronti; d) zaboy.
30. Bir vaktdakaryerichidakazishishlariolibborilayotganpogonalaryigindisigakaryerning … deyiladi.
a) ishlashzonasi; b) karyermaydoni; v) zaboyi; g) oxirgichukurligi;
d) kursatkichlari.
31. Karyerning bosh parametrlari:
a) oxirgichukurlik; karyerostiulchamlari; karyerbortiningkiyalikburchaklari; karyerchegarasidagibutunkonmassasixajmi; foydalikazilmalarningkaryerchegarasidagizaxiralari;
b) oxirgichukurlik; karyerostiulchamlari; karyerbortiningkiyalikburchaklari; karyerchegarasidagibutunkonmassasixajmi;
v) karyerostiulchamlari; pogona balandligi; pogona kiyaligi;
g) karyerchegarasidagibutunkonmassasixajmi; pogona balandligi; ishchimaydonkengligi;
d) karyerbortiningkiyalikburchagi; pogona kiyaligi; karyerostiulchamlari.
32. Ochikkonishlariningasosiyboskichlari:
a) karyerningkonkapitalishlariolibborilishimuljallangankisminitayyorlash; konikuritishvayeryuzasidankelishimumkinbulgansuvlardantusish; kon-kapitalishlari; konikazibolishishlari; rekultivatsiyaishlari;
b) togjinslarinikazibolishgatayyorlash; tog jinslarinikazish-yuklash; konmassasinitashish; koplovchitogjinslaridanagdarmaxosilkilish; foydalikazilmalarniboyitish;
v) konkapitalishlari; tog jinslarinikazibolishgatayyorlash; tog jinslarinikazish-yuklash; tog jinslarinitashish;
g) karyerningkonkapitalishlariolibborilishimuljallangankisminitayyorlash; konikuritishvayeryuzasidankelishimumkinbulgansuvlardantusish;
d) togjinslarinikazish-yuklash; tog jinslarinitashish; koplovchitogjinslaridanagdarmaxosilkilish; foydalikazilmalarniboyitish.
33. Kuritishningkandayturlarimavjud?
a) karyermaydoniningyuzakisminikuritish; konniyerostisuvlaridanximoyalash; konnidastlabkikuritish; konnijoriykuritish;
b) nanoslarnikuritish; karyermaydoniningyuzakisminikuritish; koniyerostisuvlaridanximoyalash;
v) konnidastlabkikuritish; konnijoriykuritish;
g) karyermaydoniningyuzakisminikuritish; koniyerostisuvlaridanximoyalash;
d) konniyerostisuvlaridanximoyalash; konnidastlabkikuritish; konnijoriykuritish.
34. Konni ochish –
a) karyerkurilishidavrida transport vositalariningfoydalikazilmagachayetibborishinita’minlashdir;
b) kapitalxamdakirkuvchitransheyalarutishdaniborat;
v) foydalikazilmaniyokikoplovchijinsinikazibolishuchunishfrontiniyaratishdaniborat;
g) xududdagitabiiysharoitnisaklash, buzilganmaydonlarnixalkxujaligiextiyojlarigayaroklixolgakeltirish;
d) belgilanganxajmda, talab etilgansifatbilanva minimal yukotishdakazibolishvatashishishlari.
35. Kapital transheya –
a) ishchigorizontniochishuchunxizmatkiluvchiochikkiyakonlaximbulib, transport vositalariniyeryuzasidankongachayetibborishinita’minlaydi;
b) gorizontalkiyakonlaximibulib, foydalikazilmaniyokikoplovchitogjinsinikazibolishuchunishfrontiniyaratibberadi;
v) yotikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolingandan sung karyerdaxosilbulganmaydon
g) bortturgunliginioshirishvashamolta’siridapogonalarningyemirilishinatijasidaupiribtushadigantogjinslaribulaklariniushlabkolishuchunxizmatkiladi;
d) karyerdagiishchimaydonlarniyuzabilanboglovchi transport yullarijoylashishiuchunxizmatkiladi.
36. Kirkimtransheya –
a) gorizontalkonlaximibulib, foydalikazilmaniyokikoplovchitogjinsinikazibolishuchunishfrontiniyaratibberadi;
b) ishchigorizontniochishuchunxizmatkiluvchiochikkiyakonlaximbulib, transport vositalariniyeryuzasidankongachayetibborishinita’minlaydi;
v) yotikkatlamlarnikazibolishda, foydalikazilmanikazibolingandan sung karyerdaxosilbulganmaydon
g) bortturgunliginioshirishvashamolta’siridapogonalarningyemirilishinatijasidaupiribtushadigantogjinslaribulaklariniushlabkolishuchunxizmatkiladi;
d) karyerdagiishchimaydonlarniyuzabilanboglovchi transport yullarijoylashishiuchunxizmatkiladi.
37. Kazibolishishlari –
a) belgilanganxajmda, talab etilgansifatbilanva minimal yukotishdakazibolishvatashishishlari;
b) karyerkurilishidavrida transport vositalariningfoydalikazilmagachayetibborishinita’minlashdir;
v) kapitalxamdakirkuvchitransheyalarutishdaniborat;
g) foydalikazilmaniyokikoplovchijinsinikazibolishuchunishfrontiniyaratishdaniborat;
d) xududdagitabiiysharoitnisaklash, buzilganmaydonlarnixalkxujaligiextiyojlarigayaroklixolgakeltirish;
38. Konda kazibolishishlariningsamaradorligi -ma’dansiztogjinslarixajminingkazibolinganfoydalikazilmabirligiganisbatibilananiklanadivabunisbat … deb ataladi.
a) koplovchitogjinsikoeffitsiyenti;
b) joriykoplochitogjinsikoeffitsiyenti;
v) urtachakoplovchitogjinsikoeffitsiyenti;
g) boshlangichkoplovchitogjinsikoeffitsiyenti;
d) ekspluatatsionkoplovchitogjinsikoeffitsiyenti.
39. Chegaraviykoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) qazishishlarirentabellilikshartlaridankelibchiqib, massivdanahdarmalargatashilishimumkinbо‘lganfoydaliqazilmaningbirbirligigatо‘g‘rikeluvchiqoplovchitog‘jinsihajmi.
b) kondakazibolishishlariningsamaradorligi -ma’dansiztogjinslarixajminingkazibolinganfoydalikazilmabirligiganisbati;
v) karyerningchekkakonturidagiyokima’lumuchastkasidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixajminingUshbukonturdagifoydalikazilmaningumumiyxajmiganisbati;
g) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
d) gorizontalatlamchegaralaridaxosilkilinganochishishlarixajminingushbukatlamdagifoydalikazilmaxajmiganisbati.
40. Urtachakoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) karyerningchekkakonturidagiyokima’lumuchastkasidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixajminingUshbukonturdagifoydalikazilmaningumumiyxajmiganisbati;
b) karyerningchekkakonturidagiyokima’lumuchastkasidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixajminingUshbukonturdagifoydalikazilmaningumumiyxajmiganisbati;
v) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
g) gorizontalkatlamchegaralaridaxosilkilinganochishishlarixajminingushbukatlamdagifoydalikazilmaxajmiganisbati;
d) karyerniekspluatatsiyaetishjarayonidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixadminingshudavrdakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati.
41. Joriykoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
b) karyerningchekkakonturidagiyokima’lumuchastkasidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixajminingUshbukonturdagifoydalikazilmaningumumiyxajmiganisbati;
v) karyerningchekkakonturidagiyokima’lumuchastkasidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixajminingUshbukonturdagifoydalikazilmaningumumiyxajmiganisbati;
g) karyerniekspluatatsiyaetishjarayonidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixadminingshudavrdakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
d) karyerkurilishidavridakazibolinganochishishlarixajminingkaryerkonturidagifoydalikazilmaumumiyxajmiganisbati.
43. Katlamlikoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) gorizontalkatlamchegaralaridaxosilkilinganochishishlarixajminingushbukatlamdagifoydalikazilmaxajmiganisbati;
b) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
v) karyerniekspluatatsiyaetishjarayonidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixadminingshudavrdakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
g) karyerkurilishidavridakazibolinganochishishlarixajminingkaryerkonturidagifoydalikazilmaumumiyxajmiganisbati;
d) rejalashtirilganochishishlarixajminingfoydalikazilmatannarxinixisoblashuchunfoydalikazilmaningrejalashtirilganxajmiganisbati.
44. Ekspluatatsionkoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) karyerniekspluatatsiyaetishjarayonidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixadminingshudavrdakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
b) gorizontalkatlamchegaralaridaxosilkilinganochishishlarixajminingushbukatlamdagifoydalikazilmaxajmiganisbati;
v) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
g) karyerkurilishidavridakazibolinganochishishlarixajminingkaryerkonturidagifoydalikazilmaumumiyxajmiganisbati;
d) rejalashtirilganochishishlarixajminingfoydalikazilmatannarxinixisoblashuchunfoydalikazilmaningrejalashtirilganxajmiganisbati.
45. Boshlangichkoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) karyerkurilishidavridakazibolinganochishishlarixajminingkaryerkonturidagifoydalikazilmaumumiyxajmiganisbati;
b) karyerniekspluatatsiyaetishjarayonidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixadminingshudavrdakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
v) gorizontalkatlamchegaralaridaxosilkilinganochishishlarixajminingushbukatlamdagifoydalikazilmaxajmiganisbati;
g) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
d) rejalashtirilganochishishlarixajminingfoydalikazilmatannarxinixisoblashuchunfoydalikazilmaningrejalashtirilganxajmiganisbati.
46. Rejalikoplovchitogjinsikoeffitsiyenti –
a) rejalashtirilganochishishlarixajminingfoydalikazilmatannarxinixisoblashuchunfoydalikazilmaningrejalashtirilganxajmiganisbati.
b) karyerkurilishidavridakazibolinganochishishlarixajminingkaryerkonturidagifoydalikazilmaumumiyxajmiganisbati;
v) karyerniekspluatatsiyaetishjarayonidaochishishlaridanxosilbulgantogjinslarixadminingshudavrdakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
g) gorizontalkatlamchegaralaridaxosilkilinganochishishlarixajminingushbukatlamdagifoydalikazilmaxajmiganisbati;
d) ma’lumvaktdavomidamassivdanagdarmagasiljitilganochishishlarixajminingshuvaktdavomidaamaldakazibolinganfoydalikazilmaxajmiganisbati;
47. Rekultivatsiyaningmaksadi –
a) xududdagitabiiysharoitnisaklash, buzilganyermaydonlarinixalkxujaligiextiyojlarigayaroklixolgakeltirishdir;
b) belgilanganxajmda, talab etilgansifatbilanva minimal yukotishdakazibolishvatashishishlarinitashkiletish;
v) karyerkurilishidavrida transport vositalariningfoydalikazilmagachayetibborishinita’minlashdir;
g) kapitalxamdakirkuvchitransheyalarutishdaniborat;
d) foydalikazilmaniyokikoplovchijinsinikazibolishuchunishfrontiniyaratishdaniborat;
48. Karyerlardakonishlarikuyidagiishlabchikarishjarayonlaridaniborat:
a) togjinslarinikazibolishgatayyorlash; tog jinslarinikazish-yuklash; konmassasinitashish; koplovchitogjinslaridanagdarmaxosilkilish; foydalikazilmalarniboyitish;
b) karyerningkonkapitalishlariolibborilishimuljallangankisminitayyorlash; konikuritishvayeryuzasidankelishimumkinbulgansuvlardantusish; kon-kapitalishlari; konikazibolishishlari; rekultivatsiyaishlari;
v) konkapitalishlari; tog jinslarinikazibolishgatayyorlash; tog jinslarinikazish-yuklash; tog jinslarinitashish;
g) karyerningkonkapitalishlariolibborilishimuljallangankisminitayyorlash; konikuritishvayeryuzasidankelishimumkinbulgansuvlardantusish;
d) togjinslarinikazish-yuklash; tog jinslarinitashish; koplovchitogjinslaridanagdarmaxosilkilish; foydalikazilmalarniboyitish.
49. Tog jinslariniturivaxolatigaboglikxoldatogjinsinikazibolishgatayyorlashasosankuyidagiusullaryordamidaamalgaoshiriladi:
a) muzlashdanximoyakilish; muzlagantogjinsinieritish; gidravlikusuldatayyorlash; mexanikyokiportlatishusulibilantayyorlash;
b) mexanikyokiportlatishusulibilantayyorlash;
v) muzlashdanximoyakilish; muzlagantogjinsinieritish; gidravlikusuldatayyorlash;
g) kamerazaryadlarinikullashusuli; kozonzaryadlarinikullashusuli; skvajinalizaryadlashusuli; kuymazaryadlashusuli;
d) gidravlikusuldatayyorlash; mexanikyokiportlatishusulibilantayyorlash;
50. Tog jinsinitugridantugrikazibolishva transport vositasigayuklashyokikazibolishninguzimashinaningishchiorganiyordamidatogjinsinibirjoydanikkinchijoygasiljitishivaagdarmagabushatishiga - … deyiladi.
a) kazish – yuklashishlari; b) konmassasinitashish;
v) togjinslarinikazibolishgatayyorlash; g) agdarmaxosilkilish;
d) togjinslarinimexaniusuldayumshatish.