1. Qáwipsizliktiń ergonomik tiykarları Miynetti qorǵawda ergonomik, metereologiya talapları hám sharayatları «Miynetti qorǵaw»

4- tema: Islep shiǵariwdaǵi jaraqatlaniw hám kásip keselliklerdi úyreniw.


Jumistin` maqseti: Islep shiǵariwdaǵi jaraqatlaniw hám kásip keselliklerdi úyreniw.haqqında kónlikpeler payda etiw.
Reje :

1. 
   Islep shiǵariwdaǵi jaraqatlaniw hám kásip keselliklerdi úyreniw.
   

Óndiris jaraqatları - kásiplik kesellikler sebeplerin anıqlawda hám olardıń aldın alıwda jaraqatlardı úyreniwdin` statistikalıq, topografiyalıq, monografiyalıq hám ekonomikalıq usıllarınan paydalanıladı.

Statistikalıq usıl-esabat waqtında júz bergen baxıtsız hádiyselerdin` sebeplerin anıqlawǵa tiykarlang`an. Bunda tiykar etip N-1 formasında dúzilgen akt hám jumısqa jaramsızlıq listogi alınadı. Bul usıl jaraqatlanıwdıń ulıwma jaǵdayın, onıń ózgerip barıw protsessin analizlewde, olardıń kelip shıǵıw sebep hám jaǵdaylarınıń nızamlıqların hám olar arasındaǵı baylanıslardı anıqlawda qol keledi.
Jaraqatlanıw dárejesin anıqlawda salıstırma statistikalıq kórsetkishler - chastota koeffitsienti hám awırlıq koeffitsientinen paydalanıladı.
Jaraqatlanıwdın` chastota koeffitsienti K<sub>Ch</sub> belgili kalendarlıq waqıt ara-lıǵında (ay, kvartal, jıl) júz bergen hám 1000 adamg`a tuwra kelgen baxıtsız hádiyseler sanınıń sol tsexta islewshilerdin` dizimindegi sanına qatnası menen ólshenetuǵın shama boladı:

K_Ch - chastota koeffitsienti,
a - baxıtsız ha`diyseler sanı,
b - jumısshılardın` orta esaptag`ı dizimdegi sanı.
Awırlıq koeffitsienti K<sub>a</sub> hár bir baxıtsız hádiysege orta esapta alınǵan jumısqa jaramsızlıq ku`nleri tuwra keliwin kórsetedi`

c - belgili waqıt ishinde bolıp ótken barlıq baxıtsız hádiyselerdin` jumısqa jaramsızlıq kúnlerinin` jıyındısı.
Óndiris jaraqatlanıwınıń sebepleri hám dinamikasınan tısqarı bunda baxıtsız hádiyselerdin` usı túrleri, qáwipli hám zıyanlı óndiris faktorları, olardıń organizmge tásiri xarakteri úyreniledi. Sonın` menen birge ja`birleniwshi haqqında maǵlıwmat (kásibi, stajı, jası hám basqalar) hám baxıtsız hádiyseniń qashan hám qay jerde bolǵanlıǵı haqqında maǵlıwmatlar beriledi.