1-qisim. Mexanika va molekulyar fizika

16.41.
 
Blok orqali o’tkazilgan ipning bir uchiga 2 kg yuk osildi, ipning ikkinchi uchi qo’zg’almas qilib 
mahkamlandi ( 59-rasm) . Blokni
tezlanish bilan ko’tarish uchun uning o’qiga qanday F kuch 
qo’yish kerak? Blok massasi hisobga olinmasin.
16.42.
 
Prizma tezlanishini aniqlang( 60- rasm). Prizma massasi 
g, kub massasi 
g. 
Ishqalanish yo’q. Burchak
. 
16.43.
 
Massasi 
kg bo’lgan yuk gorizontal yo’nalishda 
tezlanish bilan hatakatlanayotgan stol 
ustida joylashgan(61-rasm). Yukka blok orqali o’tkazilgan ip maxkamlanib, ipngni ikkinchi uchiga 
kg yuk osilgan . 
yuk va stol orasidagi ishqalanish koeffisenti 0.5 ga teng bo’lsa, ipning 
taranglik kuchini toping. 
16.44.
 
Massasi 3 t bo’lgan yuk mashinasi co’zilmaydigan tros orqali 1 t massli avtomobilni (motori ochiq) 
tepalikka tortib chiqadi. Avtomobillar qanday maksimal tezlanish bilan harakatlanishi mumkin? Qiyalik 
burchgi sinusi 
, yuk mashinasi g’ildiraklari va yo’l orasidagi ishqalanish koeffisenti 0.4 . 
Dumalanish ishqalanishni va yengil avtomobil g’ildiraklari massasini hisobga olmang.
55

---

57 
17.
Aylanma harakat dinamikasi. 
Ikkinchi daraja 
17.1.
 
Massasi 80 kg bo’lgan velosipedchi 10 m/s tezlik bilan, egrilik radiusi 10 m bo’lgan botiq ko’prikda 
harakatlanmoqda. Ko’prikning eng pastki nuqtasida velosipedchiga ta’sir qiluvchi elastiklik kuchini 
aniqlang. 
17.2.
 
Massasi 50 kg bo’lgan bola uzunligi 4 m bo’lgan arg’umchoqda uchmoqda. U muvozanat xolatidan 4 
m/s tezlikda o’tishda, o’rindiqa qanday kuch bilan bosadi? 
17.3.
 
Massasi 1 t bo’lgan avtomobil i 20 m/s tezlik bilan, egrilik radiusi 100 m bo’lgan qabariq ko’prikda 
harakatlanmoqda. Ko’prikning eng yuqori nuqtasida ko’prikka qanday kuch bilan bosadi?