1-sho`ba Energiya ishlab chiqarish, uzatish va taqsimlash sohasidagi dolzarb muammolar va yechimlar; elektr energiya uzatish tarmoqlari elektr energetika sanoatida kuchlanish diapazoni

1-sho`ba Energiya ishlab chiqarish, uzatish va taqsimlash sohasidagi dolzarb muammolar va yechimlar;
ELEKTR ENERGIYA UZATISH TARMOQLARI ELEKTR ENERGETIKA SANOATIDA KUCHLANISH DIAPAZONI.
Abduhalilov Nurmirza Saydullo o‘g‘li: NamMTI “Energetika” kafedrasi assistenti.
Erkaboyev Husanboy Zohidjon o‘g‘li: NamMTI 18vu-20 guruh talabasi.
Annotatsiya: ushbu tezis “Elektr energiya uzatish tarmoqlari elektr energetika sanoatida kuchlanish diapazoni” mavzuda bo’lib unda asosan elektr energiyani sanoat zonalariga uzatib berishda kuchlanishni kamayishini oldini olish va ular istemoliga yaroqli elektr energiya yetkazib berishni yoritilgan.
Kalit so’zlar: izolyatsiya, elektr energiya, elektr kabel, Past kuchlanish, o’rta kuchlanish, yuqori kuchlanish, Qoʻshimcha yuqori kuchlanish.
СЕТИ ПЕРЕДАЧИ ЭЛЕКТРОЭНЕРГИИ ДИАПАЗОН НАПРЯЖЕНИЙ В ЭЛЕКТРОЭНЕРГЕТИКЕ.
Аннотация: данная дипломная работа на тему «Диапазон напряжений сетей передачи электрической энергии в электроэнергетике», в основном касается предотвращения падения напряжения при передаче электрической энергии в промышленные зоны и подачи электроэнергии, пригодной для их потребления.
Ключевые слова: изоляция, электроэнергия, электрический кабель, Низкое напряжение, Среднее напряжение, Высокое напряжение, Сверхвысокое напряжение.
ELECTRICITY TRANSMISSION NETWORKS VOLTAGE RANGE IN THE ELECTRICITY INDUSTRY.
Abstract: this thesis is on the topic "Voltage range of electric power transmission networks in the electric power industry", it mainly covers the prevention of voltage drop during the transmission of electric power to industrial zones and the supply of electricity suitable for their consumption.
Key words: insulation, electric power, electric cable, Low voltage, medium voltage, high voltage, Extra high voltage.
Havo elektr uzatish tarmogʻi — bu elektr energiyasini katta masofalarga uzatish uchun elektr energiyasini uzatish va taqsimlashda qo’llaniladigan tuzilma. U minoralar yoki ustunlar bilan osilgan bir yoki birdan ortiq izolyatsiyalanmagan elektr kabellardan iborat.
Izolyatsiyaning koʻp qismi atrofdagi havo bilan taʼminlanganligi sababli, havo elektr uzatish liniyalari odatda katta miqdordagi elektr energiyasini uzatishning eng arzon usuli hisoblanadi.
Tarmoqlarni qurish uchun minoralar laminatlangan yogʻochdan, po’latdan yoki alyuminiydan (panjarali konstruktsiyalar yoki quvurli ustunlar), betondan va vaqti-vaqti bilan mustahkamlangan plastmassalardan yasaladi. tarmoqdagi izolyatsiyalanmagan simli oʻtkazgichlar odatda alyuminiydan (tekis, poʻlat yoki kompozit materiallar, masalan, uglerod va shisha tolalar bilan mustahkamlangan) ishlab chiqariladi, ammo baʼzida mis simlar oʻrta kuchlanishli taqsimlashda va istemolchilar binolariga past kuchlanishli ulanishlarda qoʻllaniladi. Havo elektr uzatish liniyalarini loyihalashning asosiy maqsadi liniya bilan xavfli aloqani oldini olish va oʻtkazgichlarni ishonchli qoʻllab-quvvatlash, boʻronlarga, muz yuklariga, zilzilalarga va boshqa mumkin boʻlgan zararlarga chidamliligini taʼminlash uchun energiya bilan taʼminlangan oʻtkazgichlar va yer oʻrtasida yetarli masofani saqlashdir. Bugungi kunda havo liniyalari muntazam ravishda oʻtkazgichlar orasidagi 765 000 voltdan ortiq kuchlanishda ishlaydi.
Havo elektr uzatish tarmoqlari elektr energetika sanoatida kuchlanish diapazoni boʻyicha tasniflanadi:

• 
  Past kuchlanish (LV), 1000 voltdan kam, turar-joy yoki kichik tijorat mijozi va kommunal xizmatlar oʻrtasida ulanish uchun ishlatiladi.
  
• 
  Oʻrta kuchlanish (MV; taqsimlash), 1000 volt (1 kV) va 69 kV oraligʻida, shahar va qishloq joylarida tarqatish uchun ishlatiladi.
  
• 
  Yuqori kuchlanish (HV; subtranslyatsiya 100 dan kam kV; 115 kV va 138 kV kabi kuchlanishlarda subtransmissiya yoki uzatish), katta hajmdagi elektr energiyasini uzatish va juda katta isteʼmolchilarga ulanish uchun ishlatiladi.
  
• 
  Qoʻshimcha yuqori kuchlanish (EHV; uzatish) — 345 kV dan, taxminan 800 kV gacha, uzoq masofaga, juda yuqori quvvat uzatish uchun ishlatiladi.
  
• 
  Koʻpincha ±800 kVDC va ≤1000 kVAC bilan bogʻliq boʻlgan ultra yuqori kuchlanish (UHV)
  

Oʻrta podstansiyada 430 va 250 kV
Havo uzatish tarmogʻi odatda tarmoq uzunligiga qarab uchta sinfga boʻlinadi:

• 
  50 kmdan qisqa chiziqlar odatda qisqa elektr uzatish tarmoqlari deb ataladi.
  
• 
  50 km va 150 km orasida qatorlar odatda oʻrta elektr uzatish tarmoqlari deb ataladi.
  
• 
  150 kmdan ortiq qatorlar uzoq elektr uzatish tarmoqlari hisoblanadi.
  

Ushbu toifalash asosan energetiklar tomonidan elektr uzatish tarmoqlarining ishlashini tahlil qilish qulayligi uchun amalga oshiriladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YHATI.

1. 
   Hamidov N., Turdibekov K., Ahrarov H. / Elektr Podstansiyalar, kolledjlar uchun o‘quv qo‘llanma // Toshkent:- Fan va texnologiya, 2006, 204 v.
   
2. 
   Usmanxo‘jaev N.M., Yoqubov B., Qodirov A., Sogatov G‘.T. /Elektr ta’minoti // Toshkent-2007, 356 б.
   
3. 
   Хамидов Н. / Электрический разряд вдоль поверхности твердых диэлектриков в вакууме // Т:-Фан, 1985, 258 с.
   
4. 
   Usmanxo‘jayev N.M., Hamidov N., Turdibekov K.H. / Elektr energiyani ishlab chiqarish, uzatish, taqsimlash va avtomatlashtirish, bakalavrlar uchun o‘quv qo‘llanma, prof. Hamidov N. taxriri ostida, 1 kitob // Toshkent, Fan va texnologiya, 2010, 192 b.