1-variant Jahon xo’jaligi va xalqaro iqtisodiy munosabatlar: asosiy ko’rinishlari va xususiyatlari. Tayanch iboralar

Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar fanidan yakuniy nazorat ishi
3-variant
1. Xalqaro valyuta-moliya va kredit munosabatlari.
Tayanch iboralar: Milliy va mintaqaviy valyutalar tizimidagi asosiy qonun-qoidalar. Valyuta bozorlari, ularning funktsiyasi, turlari. Xalqaro kredit munosabatlarning mohiyati, mazmuni.
Suzib yuruvchi va fiksatsiya qilingan valyuta kurslari. Valyuta operatsiyalari, ularning ko’rinishi. Valyuta pozitsiyasini shakllari.
2. Xalqaro savdoning rivojlanish nazariyalari va modellari.
Tayanch iboralar: Xalqaro iqtisodiy munosabatlar tizimida xalqaro savdo. Tashqi savdoni erkinlashtirish (liberallashtirish) va jahon savdosida protektsionizm siyosati.
Merkantilistlar nazariyasi va mutlaq ustunlik nazariyasi. Amaliyotdagi iqtisodiy siyosat. Merkantilizmni tanqid. Mehnat taqsimoti – o’sishning asosi. Mutlaq ustunliklar modeli. Nisbiy ustunlik nazariyasi: Muqobil xarajatlar. Ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasi. Ishlab chiqarish omillari bilan turlicha ta’minlanganlik. Leontev paradoksi.
3. Jahon iqtisodiyotida erkin iqtisodiy hududlarning tutgan o’rni.
Tayanch iboralar: Jahon iqtisodiyotida erkin iqtisodiy xududlar, ularning funktsiyalari va turkumlanishi (klassifikatsiyasi). erkin iqtisodiy xududlar tajribasi. “Erkin iqtisodiy hudud” (EIH) tushunchasi. erkin iqtisodiy hududlarning asosiy ko’rinishlari. erkin iqtisodiy hududlarni yaratishning AQSH, Xitoy modellari va ularning xususiyatlari. Moliyaviy va ma’muriy tadbirlar.
4. Xalqaro savdoni davlat tomonidan tartibga solishning notarif usullari.
Miqdoriy cheklashlar: Notarif usullarni o’lchash. Kvotalash yoki kontingentlash. Litsenziyalash. «Ko’ngilli» eksport cheklashlari. Notarif usullarni miqdoriy jihatdan kvalifikatsiyalash. Miqdoriy cheklashlar.
5.Xalqaro ishchi kuchi migratsiyasi
Tayanch iboralar: Jahon ishchi kuchi bozorining mohiyati va paydo bo’lish sabablari. Mehnat migratsiyasining asosiy yo’nalishlari va markazlari. Xalqaro mehnat migratsiyasi ko’rinishlari. Migrantlar - mehnat qobiliyatli yoshdagi iqtisodiy faol odamlar. Xorijda ish qidirishga intilayotgan odamlarga ko’maklashuvchi migratsiya xizmatlari va xalqaro tashkilotlari.
Jahon ishchi bozoridagi eksportyor mamlakatlar. Migratsiya jarayonlarining importyor mamlakatlar iqtisodiyotiga ta’siri.
“Iqtisodiyot va menejment” kafedrasining 2022 yil 26 avgustdagi 1-sonli qarori bilan tasdiqlangan.