2-ma’ruza. Mobil texnologiyalarning dasturiy ta’minoti reja: Mobil operatsion sistemalar haqida

2007-y.	y.	2008-	2009- y.	2011- y.	y.	2012-	y.	2013-
2015- y.
Nokia (Symbian OS)	62,3 %		52,4 %	47,2 %	20,9 %		2,4 %		—	—
BlackBerry (BlackBerry OS)	10,9 %		16,5 %	20,8 %	14,9 %		5,3 %		2 %	1,1 %
Apple (iOS)	5,2 %		9,6 %	15,1 %	15,7 %		13,9 %		14 %	13,6 %
Microsoft (Windows Mobile, Windows Phone 8)	11,9 %		13,9 %	8,8 %	5,5 %		2,4 %		4 %	5,3 %
Google (Android)	—		0,5 %	4,7 %	39,5 %		72,4 %		80 %	79,9 %
Samsung (Bada)	—	—		0,1 %	1,9 %	3,0 %		—		—
Boshqalari (Linux, Palm OS)	9,6 %	7,2 %		3,4 %	3,5 %	0,97 %		0,3 %		0,1 %

2013-yilda shaxsiy kompyuterlar, palnshetlar va smartfonlar uchun universal bo‗lgan yangi Windows Phone 8.1 operatsion sistemasi yaratildi. Windows Phone yopiq kodli sistemadir. Bu platfor- mada HTC, Nokia, LG, Samsung, Dell kompaniyalari mobil qurilmalarni ishlab chiqmoqdalar.
―Microsoft‖ korporatsiyasining ―Windows‖ operatsion sistemasi bazasida ishlovchi gadjetlar soni hozirgi kunda 1,5 milliard donadan iborat bo‗lsa, oradan to‗rt yil o‗tib bu raqam 2,28 milliardga yetadi. Ana o‗shanda Android bu borada ―Windows‖dan o‗zib ketadi. Ekspertlarning ta‘kidlashicha, 2018- yilga kelib odamlar shaxsiy kompyuterlrga qaraganda ko‗proq smartfon, planshet kabi mobil qurilma- larni ishlatadigan bo‗ladi.
Apple turli qurilmalarni o‗zi ishlab chiqarsa ham unda foydalanuvchi uchun lozim bo‗lgan barcha qurilmalar uchun takliflar bor: desktop kompyuteri sifatida Mac-mini, iMac, Mac-pro; noutbuklar - Macbook, Macbook-air, Macbook-pro; iPhone, ipod-touch, ipad va hokazo. Microsoft ham Windows ning so‗nggi versiyalaridan so‗ng planshet uchun ham operatsion sistemaga ega. Ikki kompaniyada ham to‗liq ekotizim inobatga olingan. Ushbu kompaniya qurilmalaridan dunyoning deyarli barcha davlatlarida foydalanish mumkin.
Stiven Elop so‗zlariga ko‗ra, ―Nokia‖ Windows Phone asosida yarata olgan innovatsion yechim- laridan to‗la qoniqishga ega. Kompaniyaning oxirgi mahsuloti – ―Microsoft‖ yaratgan Windows Phone 8 operatsion sistemasiga asoslangan Nokia Lumia 920 smartfonining muvaffaqiyati bu qoniqishning asosli ekanligini ko‗rsatadi.
«Biz ―Microsoft‖ bilan ―Windows Phone‖ asosida muvaffaqiyatli innovatsiya yarata oldik va endi uning narxini tushirishga e‘tibor beramiz, - deya va‘da berdi Stiven Elop: – Vaqti kelib, siz uning Android bilan qanday raqobat qilishini ko‗rasiz. Shu bilan birga, biz qat‘iy ishonch bilan ayta olamiz: Asha bazasida smartfonlar chiqarishni davom ettiramiz va bu bilan Androidga eng quyi narxli smartfonlar bozorida zarba beramiz».
Uning aytishicha, kompaniya bundan keyin ham ―Microsoft‖ bilan hamkorlikni davom ettiradi va o‗zining arzon smartfonlari liniyasi – Nokia Asha ilgari surishga katta e‘tibor beradi. Ushbu qurilmalar Android iPhonlar bilan rivojlanayotgan mamlakatlarda bemalol raqobatlasha oladi.
Nazorat savollari

1. 
   Operatsion sistema va mobil OS lar haqida gapiring.
   
2. 
   Android OS, Apple iOS va Windows Phone OS larning ishlanish prinsipi qanday?
   
3. 
   Mobil Oslarni taqqoslang.