|
4-mavzu: Ijtimoiy guruhlar psixologiyasi, ekstremal vaziyatlarda omma bilan ishlashda tibbiyot xodimlarni o‘rni. Reja4 (1) o„lchami
qanchalik katta bo„lsa, uning alohida olingan shaxslar
uchun qadrsizlanib borish xavfi kuchayadi. Ya‟ni, shaxsning ko„pchilikdan iborat guruhdan
o„zini tortish va uning normalarini buzishga moyilligi ortib boradi.
Uchinchidan, guruhning hajmi kichiklashib borgan sari shaxslararo
o‘zaro munosabatlar
taranglashib
boradi. Chunki, shaxslarning bir-birlari oldida mas‟uliyatlarining oshishi va
yaqindan bilishlari ularning o„rtasidagi aloqalarda doimo aniqlik bo„lishini talab qiladi.
Munosabatlardagi har qanday disbalanslar ochiq holdagi ziddiyatlarni keltirib chiqaradi.
To„rtinchidan, agar guruh a‟zolarining soni
toq
bo„lsa, ular o„rtasidagi o„zaro
munosabatlar juft bo„lgan holdagidan ancha yaxshi bo„ladi. Shundan bo„lsa kerak, boshqaruv
psixologiyasida odamlarni biror lavozimlarga saylashda, saylov kompaniyalarida nomzodlarni
elektoratga taqdim etishda va umuman rasmiy tanlovlarda guruhdagi odamlar soni toq qilib
olinadi.
Beshinchidan, shaxsning
guruh tazyiqi
ga berilishi va bo„ysunishi ham guruh a‟zolarning
soniga bog„liq. Guruh soni 4-5 kishi bo„lgunga qadar, uning ta‟siri kuchayib boradi, lekin undan
ortib ketgach, ta‟sirchanlik kamayib boradi. Masalan, ko„chada sodir bo„lgan baxtsiz hodisaning
guvohlari soni ortib borgan sari, jabrlanganga yordam berishga intilish, mas‟uliyat hissi pasayib
boradi.
Bu qonuniyatlarni bilish, tabiiy guruhlarni boshqarish ishini ancha engillashtiradi. Bu
qonuniyatlar ayniqsa, maktab pedagoglari va murabbiylar uchun ahamiyatli hisoblanadi. Chunki
ular aslida ta‟lim-tarbiya jarayonida muayyan kichik guruhlarni tashkil etuvchilarni
tarbiyalaydilar, buning uchun esa ular mansub bo„lgan guruh faoliyatini boshqarish, guruh orqali
ayrim-alohida shaxsni tarbiyalashni zimmalariga oladilar.
Kichik guruhlarning klassifikatsiyasi
Tarixan kichik guruhlarni
Dostları ilə paylaş: |
|
|