1.
Mahsulot (tovar, ish va xizmat) larning baholanishi va ularni hisobga
olish vazifalari. Mahsulotni yuklab jo’natish va sotish jarayonini
hujjatlarda rasmiylashtirish
Ishlab chiqarish jarayonining pirovard mahsuli bo’lib tayyor mahsulotlar
hisoblanadi. Tayyor mahsulotlar - bu mazkur korxonada ishlab chikarish
texnologik jarayonining barcha boskichlaridan utgan, qaytadan ishlashni talab
qilmaydigan, standartlar va texnik shartlarga to’liq javob beradigan, texnik nazorat
bo’limi (TNB) yoki maxsus komissiya tomonidan qabul qilingan va korxona
omboriga topshirilgan yoki buyurtmachi tomonidan qabul qilingan buyum va
mahsulotlardir.
Korxona sotish hajmi bilan bir qatorda foyda so`mmasini ham rejalashtiradi,
chunki mahsulotning sotish (shartnoma) narxi belgilanganda uning tarkibiga
ma’lum so`mmada yoki foizda foyda (daromad) so`mmasi ham kiritiladi. Agar
shartnoma (reja) bo’yicha sotishga tegishli mahsulotlar miqdorini shartnoma
bahosiga ko’paytirsa reja bo’yicha ularni sotish qiymati kelib chiqadi, foyda
foiziga qarab esa reja foyda so`mmasi hisoblab chiqiladi. Bu byudjetga foydadan
bo’nak ajratmasini to’lash uchun baza bo’lib hisoblanadi.
Korxona aylanma mablag’ining tarkibiy qismi hisoblangan tayyor
mahsulotlar UzR 4- sonli «Tovar-moddiy zaxiralar» BHMS ning 7- bandiga
binoan quyidagilarning eng kam bo’yicha baholanishi kerak: tannarxida yoki sof
sotish qiymatida.
Tayyor mahsulotlarning haqiqiy tannarxini hisobot davri tugagandan so’ng,
ya’ni mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog’liq barcha xarajatlar hisobga olib,
umumlashtirilgandan so’ng aniqlash mumkin. Biroq mahsulotlarning harakati har
kuni sodir bo’ladi, shuning uchun joriy hisobda mahsulotni shartli bahoda baholash
kerak. Tayyor mahsulotlar harakatining kundalik hisobi ishlab chiqarish
Dostları ilə paylaş: |