A. A. Toshboyev

Qishloq xo‘jalik korxonalarining kunlik mehnatga haq to‘lash tarif stavkalari (2003y.)

				Toifalar
		I	II	III	IV	V	VI
	Traktorchi-mashinistlar:
	Mahsulotlar uchun
	hisoblanadigan baholar:
	I guruh	496-04 545-80 600-71 660-34 723-37 789-38
	II guruh (Qoraqalpog‘iston
	Respub.) mahsulot	604-74 665-40 732-35 805-04 881-89 962-36
	olguncha avans hisobida
	I guruh	462-83 509-26 560-49 616-13 674-94 736-53
	II guruh (Qoraqalpog‘iston
	Respublikasi)

Chorvachilikda hamda qo‘l 563-76 620-32 682-72 750-49 822-13 897-15

kuchi bilan bajariladigan

ishlarda:

Mahsulotlar uchun
461-53 507-83 558-93 614-40 673-05 734-47

hisoblanadigan baholar

Mahsulot olguncha avans
431-34 474-61 522-36 574-21 629-02 686-42

hisobida

-49-

Chorvachilikda hamda qo‘l kuchi bilan bajariladigan ishlarda mahsulot olguncha avans hisoblanganda kunlik tarif stavkalar ishchilar uchun belgilangan toifalar bo‘yicha stavka miqdorini 25,4 kunga bo‘lish yo‘li bilan aniqlanadi, boshqa turdagi ishlarda kunlik tarif stavkalarini aniqlashda, bu miqdor tarmoq koeffitsiyentlariga ko‘paytirish yo‘li bilan hisoblanadi.
Masalan: 2003-yil 1-maydan V-toifali traktorchi – mashinistlar mahsulot uchun o‘nlik tarif stavka miqdori viloyatlarda 15977: 25104x1,15 t 723-37 so‘m, Qoraqalpog‘iston Respublikasida 15977 : 25104x1,402k 881-89 so‘mni tashkil etadi.

Fermer xo‘jaligida mehnat resurslaridan samarali foydalanishda, avvalo, ishchining unumsiz ishlashiga yo‘l qo‘ymaslik, zamonaviy texnologiyalarni joriy etish, ish va ijtimoiy sharoitlarni yaxshilash, ish haqini o‘z vaqtida ta’minlash, moddiy va ma’naviy qiziquvchanligini oshirish va har bir ishlovchini pirovard natijaga bog‘lagan holda fikrini o‘zgartirish, musobaqa va rag‘batlantirishni yaxshi yo‘lga qo‘yishdan iborat.

Ish haqi to‘lash ishbay va vaqtbay asosida bo‘lib, ishbay usulida 6 toifali tarif stavkasidan foydalaniladi. Fermer xo‘jaligida faoliyat ko‘rsatayotgan traktorchi-mashinistlarga yuqoridagi tarif stavkasi bo‘yicha ish haqi beriladi.

Fermer xo‘jaligi rahbari mehnat haqi fondini yil boshida ekin ekiladigan maydonlarning texnologik kartasi asosida hisoblab, mehnat resurslariga beriladigan ish haqini rejalashtiradi. Fermer ish haqini to‘lash tartibini ishchi bilan kelishilgan holda oylik maoshning hammasini yoki bir qismini hosil yig‘ishtirilgandan so‘ng berishi ham mumkin. Fermer ish haqining foydadan soliq to‘lovlarini chegirib qolingan qismini to‘lab berish majburiyatini oladi. Har bir ishchi bilan mehnat shartnomasi tuzilganda fermer faoliyatiga va mulkiga zarar keltirmaslik hamda xavfsizlik, tijorat sirlarini sotmaslik, har bir so‘mlik xarajat uchun kurashish ishlari kelishib olinadi.