Adabiyot 6 (I qism) 2017. p65

Muqimiy Qo‘qonda Furqat, Zavqiy, Nisbat, Muhay-
yir, G‘aribiy, Nasimiy, Mavlaviy kabi shoirlardan
tashkil topgan adabiy guruhga boshchilik qiladi.
1885-yil otasi vafotidan so‘ng oilani boqish Muqimiyning
zimmasiga tushadi. Moddiy ahvoli avvalgidan-da mushkul-
lashadi. Qiyinchiliklarga chora izlab 1887-yili Toshkentga bo-
radi. Bu safar davomida shoir qarindosh-urug‘larini topadi,
do‘stlar orttiradi.
Muqimiy Toshkentdan so‘ng Farg‘ona vodiysining qator
shahar va qishloqlarini ham kezadi hamda safar taassurotlarini
she’r qilib yozadi. Mazkur asarlar «Sayohatnoma» nomi bilan
shuhrat topdi.
Moddiy qiyinchilik, muhtojlik, ruhiy azoblar shoir sog‘lig‘iga
salbiy ta’sir ko‘rsatadi. 1898–1899-yillarda salomatligi yomon-
lashadi, oylab to‘shakka mixlanib qoladi. Muqimiy 1903-yili
ijodining ayni avj pallasida 53 yoshida og‘ir xastalikdan vafot
etadi.
Muqimiydan boy abadiy meros qolgan. Shoir, asosan, nazm-
da – she’riyat yo‘nalishida ijod etgan. Uning asarlari o‘zining
mavzusi va badiiy-g‘oyaviy xususiyatlari jihatidan rang-
barangdir. Muqimiydan bizgacha yetib kelgan merosning
umumiy hajmi taxminan 10 ming misradan iborat.
Bolalar, bu hazilakam meros emas. Shu raqamlar ham shoir-
ning barakali ijod qilganini ko‘rsatadi. Ular lirik asarlar (g‘azal,
muxammas, murabba, masnaviy, ruboiy, tuyuq, fard), hajviyot
(satira, yumor), «Sayohatnoma»lar, maktublardan tashkil topgan.

---

1 0 1
!
Siz 5-sinfda hassos shoirning «Sayohatnoma»lari – yo‘l xoti-
ralarini batafsil o‘rgangan edingiz. Bu yil esa Muqimiyni elga
mashhur qilgan, uni o‘tkir hajvgo‘y sifatida tanitgan «Tanob-
chilar» satirik she’riy hikoyasi bilan yaqindan tanishamiz.
«Tanobchilar» satirik hikoyasi amaldorlar zulmiga yo‘liqqan
dehqon arz-dodi bilan boshlanadi:
Bo‘ldi taajjub qiziq hangomalar,
Arz etayin emdi yozib nomalar.
O‘n iki oyda keladur bir tanob,
O‘zgalara rohat-u menga azob.