71
İDMANÇILARIN TEXNİKİ HAZIRLIĞININ
PSİXOLOJİ ƏSASLARI
Texnikanı icra etmək bacarığına idmançının texniki hazrılğı
deyilir. Texniki hazırlıq 3 hissədən ibarətdir: tac və əsas
hərəkətlər; baza texnikası, texniki təkmilləşmə və yaxud əsas
hərəkətlər.
Baza texnikası – məşqçi-müəllim 10-12 yaşından, 16-17
yaşına qədər idmançının baza texnikasını formalaşdırır. Baza
texnikasının sayı nə qədər çox və keyfiyyətli olsa onun yarışlarda
qalib gəlmə şansı bir o qədər artar. Eyni zamanda idman
növlərindən asılı olaraq müxtəlif çıxış vəziyyətləri, tutmalar,
yanaşmalar, hərəkətlər icrasında ağırlıqdan, ayrılmaq və s. aid
etmək olar.
Klassik
hərəkətlərin
texnikasının
təkmilləşdirilməsi -
vasitələrinə bunları göstərmək olar:
1. Hərəkətlərin kompleks şəkildə verilməsi: hərəkətlərin
biomexaniki təhlili və analizi
2. Yeni hərəkətlərin tərtib edilməsini planlaşdırmaq:
Yuxarı ətraf əzələ quruplarına, gövdə, aşağı ətraf hərəkətləri
vermək, video və kinoqramlardan istifadə etmək, texnikanın
elementlərində dəyişiklik aparmaq.
3. Ağırlıqqaldırmada məşq zamanı yarış qaydalarına
uyğunlaşmaq: hərəkətlərin icrası zamanı sürətli gücə üstünlük
vermək.
4. Fiziki keyfiyyətləri təkminləşdirmək: onlardan qüvvə,
sürət, cəldlik,
elastiklik, dözümlülük.
Hərəkətlərin texnikasının icrası biomenxaniki əsaslara görə
qurmaq.
İdmançının dayaq sahəsi, ağırlıq mərkəzi, mərkəzdən qaçma
qüvvəsi, müqavimət, tarazlıq, sürət, istiqamət (həmçinin getdiyi
yol) çəki, elastikliyi, bir sözlə idman növlərinin müxtəlifliyindən
asılı olaraq, fizikanın mexnaiki bölməsi bunlara cavab verir.
Hər bir müəllim-məşqçi öz yetişdirmələrinin yalnız fiziki
imknalarını deyir, eyni zamanda onların psixoloji vəziyyətlərində