Kometalar orasida shunday ulkanlari borki, ularning
uzunligi 200 million kilometrdan ortiq, ya’ni
Yerdan
Quyoshgacha bo‘lgan masofadan ham katta.
orbita bo‘yicha aylanib yurmaydi. Ular sayyoralarning
orbitasini kesib o‘tib, Quyoshga gohida yaqinlashadi,
gohida uzoqlashadi. Masalan, katta kometaning boshi
Venera sayyorasining oldida bo‘lsa, dumining uchi
Mars sayyorasi yonida bo‘lishi mumkin.
Quyosh sis-
-
yoralar o‘z yo‘lida kometaning dumi orasidan o‘tadi.
Kometalar dumini Yer sayyorasi ham kesib o‘tishi
mumkin. Agar shunday hodisa yuz bersa, kometa
dumini tashkil etgan gaz va changlar Yer sharini o‘rab
turgan havoda yo‘q bo‘lib ketadi.
Bizga keyingi 200 yil ichida kometalar Yer bilan
ikki marta to‘qnashgani ma’lum. Ikkala holda ham
kometaning dumi Yer sharini kesib o‘tgan.
Lekin Yer
shari zarar ko‘r magan.
Mabodo kometaning boshi Yer shariga yaqinlashsa,
7-rasm.
Kometa.
19
un dagi tosh va temirlar havoda erib ketadi. Chunki
kometa boshi Yerga juda katta tezlik bilan yaqinla-
shayotganda havoga ishqalanib erib ketadi.
Quyosh s is temasida sayy or alar v a kometa -
lardan
tashqari, son-sanoqsiz «daydi toshlar»,
ya’ni asteroidlar ham mavjud. Yer shari atrofi -
da juda ko‘p «daydi toshlar» sayyoramiz bilan
yuradi. Ularning ayrimlari sayyo-
ramizga yaqinlashganda Yer shari
ularni o‘ziga tortadi.
Nihoyatda
katta tez lik bilan Yerga uchib ke-
layotgan bunday «daydi toshlar»
«
Meteor
» so‘zi «
osmon hodisa si
» degan ma’noni
bildiradi. Osmon da meteorlarni, ya’ni «uchar yulduz-
lar»ni har kechada ko‘rish mumkin.
Deyarli barcha
meteorlar Yer yuziga yetib kelmasdan yonib tamom
bo‘ladi.
Dostları ilə paylaş: