Akvarium Texniki Avadanlıqları

Əsas anlayışlar:

1. 
   Ekosistemlər çoxlu qarşılıqlı əlaqədə olan hissələri olan mürəkkəb sistemlərdir.
   
2. 
   Bu qarşılıqlı əlaqə sadə və ya xətti deyil.
   
3. 
   Ekosistemləri öyrənmək və anlamaq üçün riyaziyyat və kompüter simulyasiyalarından istifadə olunur.
   
4. 
   Kompüter modelləri bizə müxtəlif ssenariləri araşdırmağa və ekosistemləri effektiv şəkildə idarə etməyə kömək edir.
   
5. 
   Modellərdən istifadə ekosistemləri daha yaxşı başa düşmək üçün çoxlu məlumat və sistematik yanaşma tələb edir.
   

MÜHAZİRƏ 2
Mürəkkəb Sistem Anlayışı: Tarix boyu insanlar təbiət qüvvələri və ya cəmiyyətdəki mürəkkəb sistemlər olsun, həmişə ətrafdakı dünyaya nəzarət etməyə çalışıblar. Zaman keçdikcə bu sistemlər daha mürəkkəbləşdi və idarə olunması çətinləşdi. Bu mürəkkəblik daha dərin biliyə, qabaqcıl analitik metodlara və müxtəlif elm sahələrində tərəqqiyə ehtiyac yaratdı. Anlayışın bu təkamülü 1948-ci ildə Norbert Wiener tərəfindən təqdim edilən kibernetikanın yaranmasına gətirib çıxardı . Yunanca "idarəetmə sənəti" sözündən yaranan kibernetika məlumatın əldə edilməsi, saxlanması, ötürülməsi və s. mürəkkəb idarəetmə sistemlərində mübadilə. Bu sistemlər maşınları, canlı orqanizmləri və hətta bütün cəmiyyətləri əhatə edə bilər.
Kibernetika və alt sistemlər: Kibernetika mürəkkəb və çoxşaxəli bir elmdir və riyazi modelləşdirməyə böyük etibar edir. O, giriş və çıxış parametrlərinə əsaslanan üç əsas metoddan istifadə edərək məlumatları təsnif edir və təhlil edir. Bu üsullardan ikisi riyazi-analitikdir, burada tədqiq olunan obyekt tənliklər kimi riyazi vasitələrdən istifadə etməklə təsvir edilir və riyazi deduksiya vasitəsilə müxtəlif nəticələr çıxarılır. Üçüncü üsul eksperimentaldır ki, bu da faktiki obyekt və ya onun fiziki modeli üzərində fiziki təcrübələrin aparılmasını nəzərdə tutur.
Kibernetikanın ən mühüm töhfələrindən biri riyazi (kompüter) modelləşdirmənin inkişafı və geniş yayılmasıdır. Bu yanaşmada təcrübələr real fiziki modellər üzərində deyil, obyektin kompüterdə təsviri üzərində aparılır. Bu, tədqiqatçılara müxtəlif şərtlərlə tez sınaq keçirməyə və sistemin davranışını təhlil etməyə imkan verir. Riyazi modelləşdirmədə ilk addım sistemi ayrı-ayrı bloklara və elementlərə bölmək, onların əlaqələrini müəyyən etməkdir. Bu, adətən, tədqiqatın məqsədlərindən asılı olaraq dərinliyi və metodu ilə fərqlənə bilən sistem təhlili vasitəsilə əldə edilir.