Andijon mashinasozlik instituti standartlashtirish asoslari

5. Estetik ko`rsatkichlar
axborotning mazmunliligi, shaklning maqbulligi, tuzilish 
(kompozitsiya)ning butligi va mukammal tayyorlanganligi bilan tavsiflanadi va 
quyidagi ko`rsatkichlardan iborat: 
•
asl nusxaligi; 
•
uslubiy muvofiqligi; 
•
moddaga muvofiqligi; 
•
vazifasi - konstruksiyasi jihatdan moslanganligi; 
•
hajmiy-fazoviy tuzilmaning tartibliligi; 
•
kolorit; 
•
sirtning puxta, qoplanganligi va bezatilganligi; 
•
firma belgilari, ko`rsatkichlari, o`ramlari va b.ning aniq va puxta bajarilganligi 
6. Texnologiklik
- mahsulot tarkibi va tuzilmasini yoki konstruksiyasining ishlab 
chiqarishda, foydalanishda va sifat ko`rsatkichlarini, ishlab chiqarish va ishlarni 
bajarish sharoitlarini tiklashda harajatlarning eng kam bo`lishini ta’minlay oladigan 
xossalarini tavsiflaydi. 
Bunda quyidagilar hisobga olinadi: 
•
mahsulotni tayyorlashdagi solishtirma mehnat sarfi; 
•
materialning solishtirma sarfi; 
•
energiyaning solishtirma sarfi; 
•
ushbuturdagi texnik xizmat ko`rsatish (ta’mir)ning bir martalik o`rtacha mehnat 
sarfi. 
7. Tashishga moslanganligi
- mahsulotning ochiq joyda ko`chishga (tashishga), 
Ya’ni mahsulotdan foydalanish (iste’mol qilish) bilan bog`liq, bo`lmagan 
harakatlarga moslanganligini tavsiflaydi. 
Tashishga moslanganlik ko`rsatkichlariga quyidagilar kiradi: 
•
mahsulotni tashishga tayyorlash o`rtacha vaqti; 
•
mahsulotni tashishga tayyorlashda o`rtacha mehnat sarfi; 
•
mahsulotni ma’lum turdagi tashish vositasiga ortishda o`rtacha vaqt sarfi; 
•
mahsulotni ma’lum turdagi tashish vositasidan tushirishda o`rtacha vaqt sarfi; 
•
tashish vositasining sig`imidan foydalanish koeffitsienti. 

---

31