Ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ



Yüklə 1,36 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/70
tarix12.10.2018
ölçüsü1,36 Mb.
#73162
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   70

90 
göstermesi
354
,  dışarıya  çıkarmaması
355
,  eşi  örtünmeye  zorlaması
356
,  üfürükçülere 
götürme
357
  gibi  tavır  ve  davranışlar  ile  eş  ve  çocukla  ilgilenmemek
358
,  evden 
kovmak
359
,  sebepsiz  intihara  kalkışmak
360
,  tıbbi  zorunluluk  olmaksızın  habersiz 
çocuk  aldırmak
361
  gibi  davranışların  evlilik  birliğini  temelinden  sarsacağı  ortaya 
konulmuştur. 
 
 
 
                                                           
354
   Y 2 HD, 18.9.2008, 12425/12145: “…davalı kocanın kıskançlık nedeniyle davacı eşine kısıtlama 
getirdiği  ve  sürekli  fiziksel  şiddet  uyguladığı  anlaşılmaktadır.  Bu  halde  taraflar  arasında  ortak 
hayatı  temelinden  sarsacak  derecede  ve  birliğin  devamına  imkan  vermeyecek  nitelikte  bir 
geçimsizlik mevcut ve sabittir…”(Gençcan, s. 399, dn. 1099). 
355
   Y  2  HD,  24.7.2008,  11795/11232:  “…boşanmaya  neden  olan  olaylarda  eşini  eve  kilitleyen, 
akrabaları  ile  görüştürmeyen,  telefonu  kullanmasına  izin  vermeyen  davalı  koca  tam 
kusurludur…”(Gençcan, s. 342, dn. 1113). 
356
   Y  2  HD,  15.3.2006,  19038-3479:  “…davalı  kocanın  davacı  karısını  çağdaş  kıyafetlere  aykırı 
giyinmeye zorladığı ve evlilik birliğine ilişkin görevlerini yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Bu 
halde  taraflar  arasında  ortak  hayatı  temelinden  sarsacak  derecede  ve  birliğin  devamına  imkan 
vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir…”(Gençcan, s. 455, dn. 1573). 
357
   Y  2  HD,  7.5.2002,  1532/6083:  “…davalının,  davacı  kadının  hastalığı  ile  ilgilenmeyip  tıbbi 
tedavisini  yaptırmayıp  bunun  yerine  üfürükçülere  götürüp  evde  okunmuş  su  bulundurarak 
bununla yetindiği, evden dışarı çıkarmadığı anlaşılmaktadır…”(KAZANCI BİLİŞİM, İÇTİHAT 
BANKASI). 
 
358
   Y  2  HD,  9.6.2004,  6492/7486:  “…davalının  birlik  görevlerini  yerine  getirmediği,  çocuğun 
doğumunda ve sonrasında eşi ile ilgilenmediği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak 
hayatı  temelinden  sarsacak  derecede  ve  birliğin  devamına  imkan  vermeyecek  nitelikte  bir 
geçimsizlik  mevcut  ve  sabittir…”(Gençcan,  s.  356,  dn.1170);  Y  2  HD,  15.5.2008,  8939/7174: 
“…toplanan  delillerden  boşanmaya  neden  olan  olaylarda  birlik  görevlerini  yerine  getirmeyen, 
felç  olan  eşinin  hastalığı  ile  ilgilenmeyen,  evlenmek  istediğini  söyleyen  davacı  kocanın  daha 
ziyade  kusurlu olduğu anlaşılmıştır…”(Gençcan, s. 358, dn.1182). 
359
   Y  2  HD,  11.2.2007,  13295/957  “…Davalı-davacı  kocanın  hamile  eşini  evden  kovduğu, 
eşyalarını kapı önüne attığı, kapı kilidini değiştirdiği toplanan delillerden anlaşılmaktadır. TMK 
166/1-2 maddesi koşulları gerçekleşmiş olup, evlilik birliği temelinden sarsılmıştır…”(Gençcan, 
s. 350, dn. 1147). 
 
360
   Y 2 HD, 16.10.2006, 6877/14029: “…davacının intihara teşebbüs ettiği, davalı kocanın da birlik 
görevlerini yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden 
sarsacak  derecede  ve  birliğin  devamına  imkan  vermeyecek  nitelikte  bir  geçimsizlik  mevcut  ve 
sabittir…”(Gençcan, s. 372, dn. 1235).  
361
   Y  2  HD,  24.6.2009, 10197/12339:  “…  davacının  tıbbi  zorunluluk  bulunmadığı  halde  davalının 
bilgisi  dışında  çocuğunu  aldırmasına  karşılık,  davalının  da  eşine  ve  ailesine  sürekli  olarak 
hakaret  ettiği  ve  onları  istemediğini  söylediği  anlaşılmaktadır.  Bu  halde  taraflar  arasında  ortak 
hayatı  temelinden  sarsacak  derecede  ve  birliğin  devamına  imkan  vermeyecek  nitelikte  bir 
geçimsizlik mevcut ve sabittir…”(Gençcan, s. 369, dn. 1225). 


91 
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASINA İLİŞKİN YASAL 
KARİNELER 
 
I.
 
HUKUKİ NİTELİK 
A. Genel Olarak Karineler 
Karine  varlığı  bilinen  bir  vakıadan,  bir  başka  vakıanın  varlığı  veya  yokluğu 
sonucuna  varılması  imkanı  veren  kuraldır.
362
  Bu  kural  esasen  “karine  temeli”  ve  “ 
karine  sonucu”  olmak  üzere  iki  parçadan  oluşur.
363
  Örneğin,  zilyetliğin  mülkiyete 
karine teşkil etmesinde, zilyetlik karine temelidir, mülkiyet ise karine sonucudur.
364
 
Karineler,  fiili  karineler  ve  yasal(kanuni)  karineler  olmak  üzere  ikiye 
ayrılırlar.  Yasal  karineler  de  konusuna  göre  olay  ve  hak  karineleri  ile  karinenin 
aksinin  ispat  edilip  edilememesine  göre  adi  ve  kesin  karineler  olarak 
sınıflandırılmaktadır. 
Fiili  karineler,  tarafların  olay  iddialarının  doğruluğu  veya  bir  delilin 
güvenilebilirlik  derecesi  hakkında,  yargıcın  kanaat  edinmesine  yarayan  yaşam 
deneylerinin  ortaya  koyduğu  değer  hükümleridir.
365
  Birçok  Yargıtay  kararında  ve 
doktrinde  geçen  “hayatın  olağan  akışı”  ifadesi,  yaşam  deneyimi  kurallarını  daha 
                                                           
362
   Umar, Bilge/ Yılmaz, Ejder: İsbat Yükü, İstanbul 1980, s. 165.
 
363
   Pekcanıtez,  Hakan/  Atalay,  Oğuz/  Özekes,  Muhammet:  Hukuk  Muhakemeleri  Kanunu 
Hükümlerine Göre Medeni Usul Hukuku, 11. Bası, Ankara 2011, s. 427. 
364
   Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 427.
 
365
   Umar/ Yılmaz, s. 166.
 


92 
doğrusu  bundan  çıkarılan  fiili  karineleri  ifade  eder.
366
Örneğin,  senedin  alacaklı 
tarafından borçluya iade edilmesi, borcun ödendiğinin fiili karinesi olacaktır.
367
 
 
B. Yasal Karineler ve Çeşitleri 
Bir  davada  ispat  edilmesi  gereken  bir  vakıanın  ya  ispat  edilmiş  hükmünde 
sayılmasına  yol  açan,  ya  da  vakıanın  doğrudan  doğruya  ispatını  zorunlu  görmeyip, 
başka  belli  bir  vakıanın  ispatı  yapılabilirse  bu  ispat  sayesinde  asıl  ispat  konusu 
vakıanın  da  ispat  edilmiş  sayılması  gereğini  kabullenen  kanun  kuralları  yasal 
karineleri ifade eder.
368
 
Yasal  karineler  kesin  karineler  ve  kesin  olmayan(adi)  karineler  olmak  üzere 
ikiye ayrılır.  
Kesin  yasal  karinelerin  aksi  iddia  ve  ispat  edilemez.  Örneğin,  tapu  sicilinde 
kayıtlı  olan  hususların  bilinmediği  ileri  sürülemeyeceği(TMK  Md.  1020)  gibi  rızası 
fesada  uğramış  bir  kişi  de  bir  yıl  içerisinde  akdi  feshettiğini  beyan  etmezse  akde 
icazet vermiş sayılır(TBK Md. 31).
369
 
Somut olayda dayanılan kanuni karinenin doğru olmadığı ispat edilebiliyorsa 
yani dayanılan karine aksini ispat yoluyla etkisiz hale getirilebiliyorsa adi karineden 
bahsedilmektedir.
370
 
Yasal  karineler,  olay  ve  hak  karineleri  şeklinde  de  bir  ayrıma  tabi  tutulurlar. 
Olay karinelerinde, belli bir hukuksal sonucun doğumu için gerekli müspet ve menfi 
vakıanın gerçekleşmiş olduğunun, varlığı  anlaşılan ancak bu hukuksal sonuçla ilgisi 
bulunmayan başka bir sonuçtan çıkarılması söz konusudur. Ölüm karinesi(TMK Md. 
31)  ve  babalık  karinesi  (TMK  Md.  285)  kanuni  olay  karinesine  örnek  olarak 
                                                           
366
   Umar, Bilge: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2011, s. 553.
 
367
   Örnekler için bkz. Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 428.
 
368
   Umar, s. 555. 
 
369
   Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 428, 429.
 
370
   Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 428, 429.
 


Yüklə 1,36 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   70




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə