Articles otlar oldidan qo’llanuvchi so’z turkumi artikl

Positive degree: Comparative 
degree: 
Superlative 
degree: 
Good 
Bad 
Many 
Much 
Little 
Far
Better 
Worse 
More 
More 
Lest 
1) farther (masofa) 
2) further (vaqt) 
● further 
(qo’shimcha) 
The best 
The worst 
The most 
The most 
The least 
1) the farthest 
2) the furthest. 
 
This film is 
good 
– Bu yaxshi film 
This film is 
better
than that film we saw yesterday – Kecha ko’rgan filmimizga 
qaraganda bu film yaxshiroq ekan.. 
This film is 
the best
 of all films – Bu film barcha filmlarning eng zo’ri. 
 

---

60 
§. Ba’zi bir –y, -ow, -ble, -e, -er, -t, -ng 
qo’shimchalari bilan tugagan ikki 
bo’g’inli murakkab sifatlar qiyosiy va
 
orttirma darajada bir bo’g’inli sodda sifatlar 
kabi daraja qo’shimchalarini oladi:
 
Positive degree: 
Comparative 
degree: 
Superlative degree: 
Eas
y 
– oson, yengil 
Earl
y 
– erta, barvaqt 
Narr
ow 
– ensiz, tor 
Shall
ow – 
past, sayoz 
No
ble 
–
olijanob, 
himmatli 
Strang
e 
– 
g’alati; 
notanish 
Simpl
e – 
oddiy, sodda 
Sampl
e – 
namunali 
Clev
er – 
aqlli, uquvli 
Straigh
t 
– 
to’g’ri; 
rostgo’y 
Stro
ng – 
kuchli; ta’sirli 
Easi
er
Earli
er
Narrow
er
Shallow
er
Nobl
er
Strang
er
Simpl
er
Sampl
er
Clever
er
Straight
er
Strong
er 
The
easi
est
The
earli
est
The
narrow
est
The 
shallow
est
The 
nobl
est
The 
strang
est
The 
simpl
est
The
sampl
est
The
clever
est
The 
straight
est
The 
strong
est.
§ . “–ing” va “-ed” qo’shimchalari 
Sifatlar o’zidan so’ng “-ing” va “-ed” qo’shimchalarini olishiga qarab 2 
turga: belgi- hususiyat va munosabat sifatlariga bo’linadi. 
1)
 
–ing qo’shimchasiga tugaydigan sifatlar
kishilarga, narsa- predmetlarga, 
voqea- hodisalarga
nisbatan qo’llanilib,
ularning belgi- hususiyatini bildirib 
keladi
. 
Bunda asosan, 
sifat fe’ldan yasaladi: 
The book is interesting –
 Bu kitob qiziqarli. 
John is boring –
 Jon zerikarli bola. 
His progress is astonishing –
 Uning yutug’i hayratlanarli. 
The accident is terrifying –
 Bu dahshatli voqea. 
2)
 
–ed qo’shimchasi bilan tugaydigan sifatlar kishiga nisbatan qo’llanilib,
kishilarning biror bir narsa- predmetga, shaxsga, voqea- hodisaga bo’lgan 
munosabatini ko’rsatadi: 
I am interested in the book –
 Bu kitob meni qiziqtirib qo’ydi 
I am bored with John –
 Jon meni zeriktirib yubordi. 
I am astonished at (=by) his progress –
 Uning muvaffaqiyati meni hayratga soldi. 
I am terrefied by (=with) the accident –
 Bu voqea meni dahshatga soldi. 
 
§ . Sifatlarning gapda joylashish tartibi 
Biror bir narsa- predmetning belgi- hususiyatini bir necha sifatlar orqali 
ifodalamoqchi bo’lsak, asliy sifatlar quyidagi tartibda joylashadi: 
Xajm + Yosh + Rang + Qayerda tayyorlangan, qayerdan + 
Nimadan tayyorlangan + Ot 
A tall, young, white, Russian peasant –
 Uzun bo’yli, yosh, oq tanli rus dehqoni. 
A tiny, old, red Russian metal box –
 Ixchamgina, eski, qizil rangli rus metal qutisi.
A hugl, new, black Japan car –
 Katta, yangi, qora yapon mashinasi. 
A big, black cat –
 Semiz qora mushuk. 
A young Uzbek journalist –
 Yosh o’zbek jurnalisti. 
 

Nisbiy sifatlar esa doimo ularning oldidan qo’llanadi: 

---

61 
A clever, 
tall, young, white Russian peasant.
 
A nice, 
huge, new, black Japan car.
 
A bad, 
big, black cat.
 
A talented, 
young Uzbek journalist 
 
Linking Verbs 
Quyidagi fe’llar o’zidan so’ng doim sifat talab qiladi: 
Feel – his qilmoq Become 
Look – tuyilmoq, ko’rinmoq Get
Smell – hid taratmoq Turn ├
“bo’lmoq” ma’nosida 
Sound – yangramoq Grow 
Taste – ta’mi bo’lmoq 
 
Appear / seem – ko’rinmoq, tuyilmoq 
 

For examples:
 The soup 
smells good –
 sho’rva yaxshi hid taratyapti 
This food 
tastes delicious –
 bu taom juda mazali 
The children 
feel happy –
 bolalar o’zlarini baxtli his qilishyapti 
The weather 
became cold –
 ob-havo sovib qoldi 
Compare: 
That man 
looks angry
– anavi 
kishini jaxli chiqqanga o’xshaydi 
That man 
looked 
at me angrily – 
anavi kishi menga jaxl bilan qaradi 
Birikmali fe’llar 
To feel:
To feel tired – charchamoq 
To feel ill – kasal bo’lmoq 
To feel upset – kayfiyati tushmoq, hafa bo’lmoq 
To feel bad – kasal bo’lmoq 
To feel well – sog’aymoq, o’zini yaxshi his qilmoq 
To feel hungry – och qolmoq 
To feel thirsty – chanqamoq 
To grow:
To grow old – qarimoq 
To grow pale – oqarib ketmoq 
To grow dark – qorong’I tushmoq 
To turn:
To turn red – qizarib ketmoq 
To turn pale – rangi oqarib ketmoq 
To turn dark – qorong’i tushmoq 
To fall:
To fall asleep – uxlab qolmoq 
To fall ill – kasal bo’lmoq 
To get:
To get angry – jaxli chiqmoq 
To get tired – charchamoq 
To get ill – kasal bo’lmoq 
To get upset – hafa bo’lmoq 
To get hungry – och qolmoq 
To get thirsty – chanqamoq 

---

62 
To seem:
To seem angry – jaxli chiqmoq 
To seem happy – xursand ko’rinmoq 
To seem convinced – ishonarli ko’rinmoq 
To seem displeased – norozi ko’rinmoq 
To seem pleased – mamnun ko’rinmoq 
To seem upset – hafa ko’rinmoq 
To seem well – yaxshi ko’rinmoq, sog’lom ko’rinmoq 
To seem hungry – ochga o’xshab ko’rinmoq 
To seem thirsty – chanqamoq 
To look:
To lookold – qari ko’rinmoq 
To look angry – jaxli chiqqandek tuyilmoq 
To look pale – rangi oqarib ketmoq 
To tired – charchaganga o’xshamoq 
To look convinced – ishonchli ko’rinmoq 
To look displeased – noroziga o’xshamoq 
To look well – sog’lom ko’rinmoq 
To look hungry – och qolmoq 
To look thirsty – chanqamoq 
To look stout – semirmoq 
To shabby - eskirmoq