347
VIII. EġQ EHTĠZAZI
1.
«Rast» muğamı
«Maye-Rast»
Yarla Görüş – Aydınlıq, Ahəngdarlıq Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Hüseyni»
Hicran – Kədər Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Vilayəti»
İkilikdən Ayrılma İstəyi – İradə Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyat Ehtizazı
kimi mənalanır.
2.
«Çahargah» muğamı
«Maye-Çahargah»
Yarla Görüş – Düşüncə Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Bəstə-Nigar»
Hicran – Ruhani İztirab Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Hasar»
İkilikdən Ayrılma İstəyi – Qətiyyət Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Mənsuriyyə»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyat Ehtizazı
kimi mənalanır.
348
3.
«Bayatı-ġiraz» muğamı
«Maye-Bayatı-Şiraz»
Yarla Görüş – İdraklı Ehtiras Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Bayatı-İsfahan»
Hicran – Kədərə Dalma Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Hüzzal»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyat Ehtizazı
kimi mənalanır.
4.
«ġur» muğamı
«Maye-Şur»
Yarla Görüş – Ülvi Ehtiras Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Hicaz»
Hicran – Ruhani Əzab Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Zəmin-Xara»
İkilikdən Ayrılmaq İstəyi – Mütləq Həsrəti kimi mənalanır.
«Bayatı-Kürd»
Eşq Möhnəti – Kədər Yükü Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Simai-Şəms»
Yarda İtmək – Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyat
Ehtizazı kimi mənalanır.
349
5.
«Segah» muğamı
«Maye-Segah»
Yarla Görüş – Müqəddəs Kədər Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«Şikəsteyi-Fars»
Hicran – Kədər Zirvəsi, Kədər Ağrısı, Kədər Atəşi, Kədər Göyü,
Kədər Qatarı Ehtizazlığı kimi mənalanır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyat Ehtizazı
kimi mənalanır.
Ümumi Qiymət
Muğam – Eşq Ehtizazı Müqəddəsliyidir – Mütləq Ruhani Vəhdətə
çatdıran.
IX. EġQ KATARSĠSĠ
1.
«Rast» muğamı
«Maye-Rast»
Yarla Görüş – Aydınlığın, Ahəngdarlığın, Ciddiliyin Katarsis Gücü
kimi mənalanır.
«Hüseyni»
Hicran – Kədərin Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Vilayəti»
İkilikdən Ayrılma İstəyi – Ruhani Döyüşkənliyin Katarsis Gücü
kimi mənalanır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ruhani Kamilliyin
Ali Katarsis Gücü kimi mənalanır.
350
2.
«Çahargah» muğamı
«Maye-Çahargah»
Yarla Görüş – Mahiyyətli Düşüncələrin Katarsis Gücü kimi
mənalanır.
«Bəstə-Nigar»
Hicran – Kədər Riqqətinin Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Hasar»
İkilikdən Ayrılma – Ruhani İradənin Katarsis Gücü kimi
mənalanır.
«Mənsuriyyə»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ruhani Kamilliyin Ali
Katarsis Gücü kimi mənalanır.
3.
«Bayatı-ġiraz» muğamı
«Maye-Bayatı-Şiraz»
Yarla Görüş – Müdrikliyin Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Bayatı-İsfahan»
Hicran – Kədər Biliyinin Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Hüzzal»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ruhani Kamilliyin
Ali Katarsis Gücü kimi mənalanır.
351
4. «ġur» muğamı
«Maye-Şur»
Yarla Görüş – Təmkinli Ehtirasın Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Hicaz»
Hicran – İztirabın Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Zəmin-Xara»
İkilikdən Ayrılmaq İstəyi – Möhnətin Katarsis Gücü kimi
mənalanır.
«Bayatı-Kürd»
Eşq Nisgili – Kədər Yükünün Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«Simai-Şəms»
Yarda Ġtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyatın
Ali Katarsis Gücü kimi mənalanır.
5. «Segah» muğamı
«Maye-Segah»
Yarla Görüş – Kədər Müqəddəsliyinin Katarsis Gücü kimi
mənalanır.
«Şikəsteyi-Fars»
Hicran – Kədər Zirvəsinin, Kədər Ağrısının, Kədər Atəşinin,
Kədər Göyünün, Kədər Qatarının Katarsis Gücü kimi mənalanır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Mütləq Ruhaniyyatın
Ali Katarsisi kimi mənalanır.
Ümumi Qiymət
Muğam – İnsanın Aşiqanə Ruhani Təmizlənmə Qismətidir.
352
NƏTĠCƏ
Muğam – Şərq Filosofluğunun Sintezidir: Zərdüşt-
lüyün, Xürrəmiliyin, Sufiliyin, Hürufiliyin, Məcnunluğun
– Ehtiraslı İdrak, İdraklı Ehtiras vasitəsilə gerçəkləşən –
Vəcdli, Vəhyli, İlhamlı…
Şölə ayı, 12-ci il. Bakı.
(İyul, 1991).
Dostları ilə paylaş: |