Autizm spektr pozulmalarının etiologiyası
Bluer
Leo Kanner
Asperge
İlkin tədqiqatlarında autizm sindromunu qapalı uşaqlara aid edirdisə, son tədqiqatlarda isə “aktiv,amma qəribə” kimi qiymətləndirmişdir
11 uşaqda gördüyü oxşar xüsusiyyətləri müəyyən edərək “erkən uşaq autizm”i adını vermişdir
Böyük yaşdakı uşaq və yeniyetmələrdən ibarət bir qrupda gördüyü bəzi davranış pozulmalarını “autist psixopatiya” kimi qeyd etmişdir.
Beyin inkişafının pozulması nəticəsində yaranan və məhdud maraqlar və təkrarlanan hərəkətlər, həmçinin sosial qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyətdə nəzərəçarpacaq və geniş çatışmazlıq ilə xarakterizə olunur.
Əlamətlər üç yaşından əvvəl görünməyə başlayır. Daha yüngül əlamətlər və simptomlarla oxşar vəziyyətlər pozğunluqlar kimi təsnif edilir.
Ömür boyu davam edən ciddi inkişaf pozğunluğudur.
1994-1995-ci illərdə XBT – nın 10-cu nəşrində autizmin təsnifatı işlənilmiş və aşagıdakı kimi verilmişdir.
-F84 Psixoloji inkişafın ümumi pozğunluğu
-F84.0-“Uşaq Autizmi”
-F84.1- “Atipik autizm”
-F84.2-“Rett sindromu
F84.3-Uşaqlara dezinteqrativ
”pozulma
F.84.5-“Asperger sindromu
F84.4-“Əqli geriliklə və stereotip hərəkətlərlə birgə qarşılıqlı hiperaktiv pozulmalar”
F84.8-digər ümumi inkişaf pozulmaları
F84.9-qeyri məlum ümumi unkişaf pozulmaları
F84 Psixoloji inkişafın ümumi pozğunluğu
F84.0 Uşaq autizmi
Ünsiyyətdən qaçma, hətta ən yaxınlardan belə;
Insanlarla əlaqədən qaçma;
Həmyaşıdları ilə oyun oynamaması;
Uşağın marağının olmaması;
Xüsusi davranış tipi;
Qorxuların olması;
Yaşla əlaqəli olan intellektual geriləmə;
Təlimdə çətinliklər müşahidə olunur.
Uşaqların davranışında valideynləri daha çox narahat edən xüsusiyyətlər
Autizm üçün nitq terapiyası texnikası: Jest
Autizm üçün nitq terapiyası texnikası: gücləndirici və alternativ ünsiyyət (AAC)
Autizm üçün nitq terapiyası texnikası: Şifahi ünsiyyətin dəstəklənməsi
Jestlər bəzi danışmayan uşaqlar üçün bəzi fikirlərini başa düşmək üçün təsirli bir yoldur.
Artıq danışan və ya yenicə danışmağa başlayan uşaqlar üçün nitq terapiyası onlara kömək edə bilər:
Deyə biləcəkləri sözlərin sayını artırın
Daha uzun ifadələr və cümlələrlə danışın
Qrammatik bacarıqları öyrənin
İnsana ünsiyyət qurmağa kömək edə biləcək hər hansı üsul AAC hesab olunur. AAC-nin bir çox növləri var və onlar adətən iki kateqoriyaya bölünür
Yüksək texnologiyalı
Aşağı texnologiyalı
Dostları ilə paylaş: |
