Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
əmək bazarının və konkret işin tələblərini nəzərə almaqla qəbul edilməsinə imkan yaratmışdı. Buna əsaslanaraq AƏM qərara aldı ki, cənab Palasiosa təsir göstərən müvəqqəti tədbirə və kollektiv sazişə obyektiv əsaslarla haqq qazandırmaq olardı və beləliklə onlar Aİ qanunvericiliyinə uyğun idi. AƏM-in önə çəkdiyi yanaşma ondan ibarətdir ki, ayrı-seçkilik əleyhinə mövqeyin müdafiəsi üçün yuxarıda qeyd edilmiş digər əsasların gətirildiyi hallarda olduğu kimi, bu cür hallarda da 6-cı maddə eynilə obyektiv əsaslandırma tələb edir. Nümunə: Birləşmiş Krallıqda qaldırılmış Makkallokun işində məhkəmədən xahiş edilmişdi ki, ştat ixtisarı ilə əlaqədar ödəniş sistemləri çərçivəsində yaşa və staja görə daha çox məbləğ ödənilməsini nəzərdə tutan yanaşmasını nəzərdən keçirsin. 81 Bu yanaşmanın aşkar nəticəsi ondan ibarət idi ki, stajı daha çox olan yaşlı işçilər yaşı daha az olanlara nisbətən daha çox işdən çıxma haqqı alırdılar. Birləşmiş Krallığın apelyasiya instansiyası məhkəməsi prinsipcə qəbul etdi ki, bu tədbiri yaşlı işçilərin sədaqətinin (loyallığının) mükafatlandırılması, əmək bazarında onların əlverişsiz vəziyyətdə olacağını nəzərə alaraq onlara daha artıq məbləğdə ödəniş edilməsi, yaşlı işçilərin iş yerlərini tərk etməyə həvəsləndirilməsi və bu yolla daha gənc işçilər üçün iş yerlərinin sərbəstləşməsi kimi obyektiv səbəblərlə əsaslandırmaq olar. Bu işdə həmçinin obyektiv səbəblərlə əsaslandırma məsələsinə necə yanaşmaq barədə rəhbər prinsiplər təqdim edildi və qeyd edildi ki, obyektiv səbəblərlə əsaslandırma ilə bağlı hər hansı nəticəyə gəlməzdən əvvəl tədbirin mütənasibliyi məsələsinin geniş şəkildə nəzərdən keçirilməsi tələb olunur. Nümunə: Hütterin işində AƏM-dən xahiş edilmişdi ki, 18 yaşa qədərki iş təcrübəsinin əmək haqqı məbləğinin müəyyənləşdirilməsi məqsədi üçün nəzərə alınmadığı barədə Avstriya qanunvericiliyinin nəzərdən keçirilməsi barədə müraciətə baxsın. Cənab Hütter və onun həmkarı Qrats Texnoloji Universitetində təcrübə keçmiş şəxslər idi və təcrübə müddəti bitdikdən sonra onlara 3 aylıq kontrakt təklif olunmuşdu. Yaşı 18-i yenicə keçmiş cənab Hütterin əmək haqqı sözügedən qanunvericiliyə uyğun olaraq 6,5 aylıq iş təcrübəsi əsasında müəyyən 62 Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququ üzrə Məlumat kitabı ____________________________ 81. MacCulloch v. Imperial Chemical Industries plc [2008] IRLR 846, Birləşmiş Krallığın məşğulluq məsələlərinə dair şikayətlər üzrə məhkəməsi, 22 iyul 2008-ci il. edildiyi halda, ondan 22 ay böyük olan həmkarı üçün əmək haqqı 28,5 aylıq iş təcrübəsi əsasında müəyyən edilmişdi. Bu, onların aylıq əmək haqqında fərq olmasına gətirib çıxarmışdı, baxmayaraq ki, hər biri eyni səviyyədə iş təcrübəsi toplamışdı. Cənab Hütter məhkəmə iddiası qaldıraraq bildirdi ki, bu qayda iş təcrübəsini 18 yaşına çatdıqdan sonra qazanan şəxslər üçün daha əlverişli vəziyyət yaradır. AƏM qəbul etdi ki, bu qanunvericiliyin aşağıdakı əsas məqsədlərini qanuni saymaq olar: 1) ümumi orta təhsil almış şəxsləri peşə təlimi almış şəxslərlə müqayisədə əlverişsiz vəziyyətə salmamaq; və 2) peşə təcrübəsi keçmənin bahalı olmasının qarşısını almaq və bununla da bu tip peşə təlimi almış gənclərin əmək bazarına daxil olmasına şərait yaratmaq. AƏM qanuni məqsədlərin münasib və zəruri olub-olmadığının müəyyənləşdirilməsində üzv dövlətin geniş mülahizə sərbəstliyinə malik olduğunu nəzərə alsa da, bu qənaətə gəldi ki, bu fərqə haqq qazandıran lazımi obyektiv əsaslar gətirilməyib, belə ki, bu fərq daha gənc işçilərə qeyri-mütənasib təsir göstərib, bu sözlər xüsusən o hallara aiddir ki, bu işdə olduğu kimi, ərizəçinin peşə təcrübəsinin müddəti həmkarınınkı ilə eyni olsa da, yaşı onun əmək haqqı məbləğinə təsir göstərmiş olur. Qeyd etmək lazımdır ki, bu yanaşma həmçinin 4-cü fəslin 4.2-ci bölməsində müzakirə olunan Stek və başqalarının işində pensiya yaşlarındakı fərqi İHAK kontekstində araşdırmış AİHM-in yanaşmasına uyğundur. Bu mənada yaşla əlaqədar istisnalar fərqli rəftara işəgötürmə siyasəti və sosial siyasət mülahizələri ilə haqq qazandırılan işlərdə məhkəmələrin nümayiş etdirdiyi yanaşmalara uyğundur. Əsas məsələlər • AİHK çərçivəsində ümumi müdafiə arqumentindən birbaşa ayrı- seçkilik hallarında istifadə edilə bilər. Aİ hüququ çərçivəsində isə birbaşa ayrı-seçkilik hallarında xüsusi müdafiə arqumentindən istifadə edilə bilər və belə hallar məşğulluq sahəsi üçün nəzərdə tu- tulub. 63 Ayrı-seçkiliyin kateqoriyaları və ondan müdafiə vasitələri • Həm AİHK, həm də Aİ hüququ çərçivəsində dolayı ayrı-seçkilik hallarında, ayrı-seçkiliyə obyektiv əsaslarla haqq qazandırmaq üçün ümumi müdafiə arqumentindən istifadə edilə bilər. • Fərqli rəftara o halda haqq qazandırmaq olar ki, o, qanuni məqsəd daşısın və həmin məqsədə nail olmaq üçün istifadə edilən vasitələr münasib və zəruri olsun. • Ayrı-seçkiliyin yolverilməzliyinə dair Aİ qanunvericiliyi çərçivəsində ümumi müdafiə arqumentlərindən əlavə, daha konkret xüsusi müdafiə arqumentləri, yəni aşağıdakılar mövcuddur: 1) həqiqi peşə tələbləri; 2) dini qurumlarla əlaqədar istisnalar; və 3) yaşa görə ayrı- seçkiliklə əlaqədar istisnalar. • Yaşa görə ayrı-seçkilik Aİ qanunvericiliyində müdafiənin şamil olunduğu yeganə əsasdır ki, bu zaman birbaşa ayrı-seçkiliyə bu əsasla obyektiv olaraq haqq qazandırmaq olar. Digər oxu materialları Bamforth, Malik and O’Cinneide, Discrimination Law: Theory and Context (London, Sweet and Maxwell, 2008), Chapters 4, 5, 6, 8. Barnard, EC Employment Law (Oxford, Oxford University Press, 2009), Chapters 6, 7, 8, 9, 10. Bercusson, European Labour Law (Cambridge, Cambridge University Press, 2009), Chapters 10, 11, 22. Dubout, ‘L’interdiction des discriminations indirectes par la Cour eu- ropéenne des droits de l’homme : rénovation ou révolution ? Epilogue dans l’affaire D.H. et autres c. République tchèque, Cour européenne des droits de l’homme (Grande Chambre), 13 novembre 2007’, 19 Revue trimestrielle des droits de l’homme, (2008) 75. Ellis, EU Anti-Discrimination Law (Oxford, Oxford University Press, 2005), Chapter 6. 64 Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququ üzrə Məlumat kitabı Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|