Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maddo
lara məxsus olmadığı və ya onlarm tələb üzrə cavabdeh olmadıqları aşkar edilsin. Əsl olmayan tərəf prosesdə iştirak edirsə, bu halda o, tərəfin prosessual hüquq və vəzifələrinə malikdir. Odur ki, əsl olmayan tərəfin müəyyən edilməsi üçün sırf prosessual cəhətlər də vacibdir. 2.
iddiaçınm razılığı ilə həyata keçirilə bilər. İddiaçı özünün başqa şəxslə dəyişdirilməsinə razılıq vermirsə, bu halda məhkəmə onu əvəz etməyə haqlı deyil. Həmçinin ilkin cavabdehin dəyişdirilməsinə iddiaçının razılığı olmazsa, onu da prosesdən kənarlaşdırmaq olmaz. Cavabdehin özünün və ya İddiaçmm dəyişdirilməsinə cavabdehin razılığmm aimması tələb olunmur. Prosesdə qalan (prosesdən çıxmaq istəməyən və ya prosesdən çıxarılmasına razılıq verilməyən) tərəfi əsl olmayan tərəf adlandırmaq olmaz. Məhkəmə qətnaməsi çıxarılana qədər iddiaçıya tələb hüququnun, cavabdehə isə iddia üzrə cavab vermək vəzifəsinin məxsus olması güman edilir. Yalnız o iddiaçını əsl olmayan hesab etmək olar ki, məhkəmədə iş qaldırılan zaman onun tələb hüququnun olması barədə mövcud olan ehtimal aradan qaldınimış olsun. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, həmin chtİmalm aradan qaldırılması yalnız iddiaç min razılığı ilə aradan qaldırıla bilər. Eyni sözlər məhkəmədə iş qaldırılan zaman iddia üzrə cavabdehlik daşıması barədə ehtimal aradan götürülmüş əsl olmayan cavabdehə də aiddir. Bu cür ehtimal da yalnız iddiaçının razılığı ilə aradan qaldırıla bilər. Buradan belə nəticəyə gəlmək olar ki, İşİn araşdıniması prosesində tərəflər yalnız ona görə əsl olmayan kimi tanmırlar ki, əsl olanlarla əvəz edilsinlər. İlkin iddiaçı prosesdən çıxmağa razılıq verdikdə, məhkəmənin xəbərdar etdiyi şəxs prosesə daxil olmaq istədikdə, əsl olmayan iddiaçınm əsl olanla dəyişdirilməsi baş verir. Lakin bu o demək deyil ki, prosesə yeni daxil olan şəxs tələb hüququ olan şəxs kimi tanmır. O da ilkin iddiaçı kimi məhkəmə qətnaməsi çıxarılana qədər tələb hüququnun güman edilən subyekti kimi qalır. İddiaçmm tələbinin mahiyyəti ilə bağlı cavabı, həmçinin onun tələb hüququ olan şəxs olub-olmaması ilə bağlı cavabı məhkəmə öz qərarmda bildirir. 3.
predmeti barəsində müstəqil tələblər irəli sürən üçüncü şəxs kimi işə daxil ola bilər və məhkəmə həmin şəxsi bu barədə xəbərdar edir. Normanm tələbindən göründüyü kimi, əgər ilkin iddiaçı razılıq verməzsə, məhkəmə həmin şəxsi iddiaçı qismində cəlb edə bilməz, onu yalnız üçüncü şəxs kimi prosesə daxİl olmasmm mümkünlüyü barədə xəbərdar edir. Hüquqlarmm və qanunla qorunan mənafelərinin müdafiəsi üçün prosesə daxil olub-olmamaq barədə qərar qəbul etmək dispozitivlik prinsipinə uyğun olaraq, yalnız həmİn şəxsin özünə məxsusdur. İlkin iddiaçınm prosesdən çıxmağa razılıq verməsi onun iddiadan imtina etməsi deməkdir. Məhkəmə tərəfindən xəbərdar edilən şəxs prosesə daxil olmaqdan imtina etdikdə, ilkin iddiaçı isə prosesdən çıxmağa razılıq verdikdə, iş üzrə icraata xitam verilməlidir. İlkin iddiaçmm onun başqa şəxslə əvəz edilməsinə razılığı olmadığı, sonuncunun 69
isə prosesə mübahisənin predmetinə müstəqil tələblər İrəli sürməklə daxil olduğu təqdirdə, işdə iddia tələbinə iddialı olan iki şəxs iştirak edəcək: ilkin iddiaçı və mübahisənin predmetinə müstəqil tələblər irəli sürən üçüncü şəxs. Onlann hər ikisi mübahisənin predmetinə hüququn güman edilən daşıyıcıları kimi qəbul ediləcəklər. Lakin bu cür iddiaçılar - bir-bİrini istisna edən maddi-hüquqi maraqların daşıyıcılarıdır- lar. Hüququn onlardan hər hansı birinə məxsus olması o birisinin belə hüququnu istisna edir. 4.
verir, yalnız bir fərqlə ki, iddiaçı ilkin cavabdehin digər şəxslə əvəz edilməsinə razıhq vermədiyi halda, məhkəmə bu şəxsi ikinci cavabdeh kimi işə cəlb edə bilər. Cavabdehin prosesdən çıxarılması maddi-hüquq münasibətlərinin tərəflərinin dəyişdirilməsi ilə bağlıdır ki, bununla bağlı sərəncam vermək hüququ yalnız tərəflərin özünə məxsusdur. Odur ki, iddiaçı razı olmadıqda, məhkəmə cavabdehi başqa şəxslə dəyişdirməyə haqlı deyil. Lakin məhkəmə öz təşəbbüsü İlə ikinci cavabdehi işdə iştiraka cəlb edə bilər.^ Bu halda işdə iki cavabdeh iştirak edəcək ki, bunlardan birini məhkəmə öz qərarında əsl olmayan kimi tanıyacaq. Həmin şəxslərdən birinin məhkəmənin qərarmda cavabdeh kimi tanmması digərini məsuliyyətdən azad edir. Lakin məhkəmə qərarı çıxanlana qədər onlarm hər ikisi iddia üzrə ehtimal olunan cavabdehlərdirlər. 5.
iddiaçı və ya cavabdeh tərəfindən edilən hərəkətlər prosesə yeni daxil olan (cəlb edilən) şəxsləri heç nəyə bağlamır. Əsl olmayan tərəfin əvəz edilməsindən sonra işə əvvəldən baxılmağa başlanır. Əsl olmayan tərəfin əvəz edilməsi barədə məsələ tərəflərin vəsatəti və ya məhkəmənin öz təşəbbüsü ilə qaldırıla bitər. Əvəz edilməyə işin məhkəmədə baxılmağa hazırlanması mərhələsində də yol verilir (MPM, 167.1.4-cü maddə). Məhkəmə itkin iddiaçmı onun razılığı ilə digər şəxslə əvəz etdikdə, sonuncu ümumi əsaslarla dövlət rüsumunu ödəməlidir. Maddo 55. Mübahisə predmeti barəsində müstəqil tələblər irəli sürən üçüncü şəxslər 55.1. Mübahisə predmeti barəsində müstəqil tələblər irəli sürən üçüncü şəxslər məhkəmə qətnamə çıxarana qədər bir tərəfə və yaxud hər iki tərəfə qarşı iddia irəli sürməklə işə qarışa bilərlər. 55.2. Onlar həmin kateqoriya mübahisələr üçün qanunda və ya müqavilələrdə nəzərdə tutulmuş, iqtisad məhkəməsində cavabdehlə mübahisənin məhkəməyə qədər həlli (pretenzi- * * Cavabdehin başqa şəxslə əvəz edilməsinə razılıq vermədiyi təqdirdə, məhkəmənin həmin şəxsi öz təşəbbüsü ilə ikinci cavabdeh kimi işə cəlb etmək hüququnu müəyyən edən 54,3-cü maddəsinin bu göstərişi yeni mülki prosessual qanunvericiliyin bəyan etdiyi prinsiplərə və ilk növbədə, onun əsas prinsiplərindən biri olan dispozitivlik prinsipinə ziddir. Digər tərəfdən, əgər nəzərə alsaq ki, bu halda cavabdehin «işə cəlb edilməsiw məhkəmənin vəzifəsi kimi yox, hüququ kimi müəyyən edilib, məhkəmənin bu cür vəziyyət yarandıqda hansı meyarlardan çıxış edərək, bİr halda şəxsi ikinci cavabdeh kimi İşə cəlb edəcəyi, ikinci halda isə bunu etməyəcəyi qaranlıq qalır. 70
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|