onlar müasir ədəbi dil, etimoloji, tarixi, sinonimik, dialektoloji, frazeoloji və
s. kimi lüğətlərə ayrılır ki, bunların da hər biri xüsusi və dərin leksikoloji
4
bir lüğətdə sığışdırmaq mümkün deyildir. Əlbəttə, adları çəkilən lüğətlərin
1990
–
2000-ci illərdə ictimai-siyasi, iqtisadi, mədəni, elmi dəyişikliklərlə
bağlı olaraq, tərtibi və nəşrinə böyük ehtiyac duyulur və onların hazırlanması
lüğətçiliyimizin qarşısında duran mühüm vəzifələrdəndir.
İ.Məmmədov yazır: “Doğrudur, Azərbaycan lüğətçiliyində ilk öncə ən
vacib və lazımlı lüğətlər – “Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti” (4 cildlik),
“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”, “Azərbaycan dilinin dialektologiya
lüğəti”, “Azərbaycan dilinin frazeologiya lüğəti” … hazırlanıb nəşr edilmiş-
dir. Əlbəttə, başqa lüğətlər də (məs.: ikidilli tərcümə lüğətləri, ensiklopedik
lüğətlər, terminoloji lüğətlər) çap olunmuşdur”
1
. Ancaq bu lüğətlərin dövrün
(1990
–
2000-ci illərin) tələbinə uyğun yeniləşməsi tarixi bir zərurət kimi
lüğətçiliyimizin qarşısında mühüm bir vəzifə kimi durmuşdur.
XX əsrin əvvəllərindən başlayaraq, Azərbaycan lüğətçiliyi xüsusi bir
sahə kimi inkişaf etməyə və qol-budaq atmağa başlayır. Təkcə ikidilli
lüğətlərin linqvistik təhlili
2
təsdiq edir ki, XX əsrdə lüğətçilik təcrübəsinin
nailiyyətlərini özündə əks etdirən xeyli sanballı linqvistik lüğətlər çap olun-
muş və bu proses indi də davam etməkdədir. 1990-cı il oktyabrın 18-də
Azərbaycan Respublikası müstəqilliyini elan etdikdən sonra Azərbaycanda
elm, texnika, yüksək səviyyədə inkişaf etməyə başladı, iqtisadiyyatın hər
sahəsində dirçəlmə, canlanma özünü göstərdi. Bu hadisə öz növbəsində
dilçilikdən də yan keçmədi, belə demək mümkünsə, leksikoqrafiya tarixinə
böyük töhfə verdi. Müstəqilliyimizi elan etdiyimizdən bu günə qədər, yəni
1990
Dostları ilə paylaş: