Azərbaycan respublikasi prezidenti yaninda döVLƏT İdarəSİNİn akademiyasi abduləli abdullayev malik səLİmov müqayiSƏLİ İNZİbati HÜquq
Yüklə 1,41 Mb. Pdf görüntüsü
|
biq etmək olmaz. Misal üsün, 1981-ci ilin ortalarında keçirilmiş axırıncı prezident seçkilərindən sonra, qulluqçular tərəfindən 1981- ci ilin əvvəllərində törədilmiş hüquqpozmalara görə başlanmış bütün məhkəmə araşdırmaları dayandırılmış, təqsirkar şəxslər barədə cəza tədbirləri isə tətbiq edilməmişdi. Lakin olduqca çoxmənalı və məhkəmə praktikasında sınaqdan keçirilmiş bir qeyd-şərt nəzərə alınmalıdır: şərəfsizlik, vicdansızlıq və əyrilik təzahürləri olan əməllərə amnistiya düşmür. Bununla belə, amnistiya haqqında 1969, 1976 və 1981-ci illərin qanunları nəzərdə tuturdu ki, şərəfə, vicdansızlığa və ya nəcib xüsusiyyətlərə zidd olan əməllərə də Respublika Prezidentinin fərdi xarakterli aktları əsasında amnistiya tətbiq edilə bilər. Azərbaycan Respublikasında Qanunvericilik hakimiyyətini Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi həyata keçirir. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 93-cü maddəsinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi öz səlahiyyətlərinə aid məsələlər üzrə Konstitusiya qanunları, qanunlar və qərarlar qəbul edir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisində Konstitusiya qanunları, qanunlar və qərarlar Konstitusiya ilə nəzərdə tutulmuş qaydada qəbul edilir. Qəbul etdiyi qanunlarda və qərarlarda Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi icra hakimiyyəti və məhkəmə orqanlarına konkret tapşırıqlar verə bilməz. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin müəyyən etdiyi ümumi qaydalara əsasən, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin seçkiləri, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə seçkilər və Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatlarının statusu və referendum məsələlərinə dair qanunlar 83 səs çoxluğu ilə, qalan bütün məsələlərə dair qanunlar isə 63 səs çoxluğu ilə qəbul edilir. Qanunlar qəbul edildiyi gündən 14 gün müddətində Azərbaycan Respublikası Prezidentinə imzalamaq üçün təqdim edilir. Təcili elan olunan qanun layihəsi Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə imzalamaq üçün qəbul edildiyi gündən 24 saat ərzində təqdim edilir. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 130-cu maddəsinin 3-cü bəndinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin, Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin, Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali 207 Məclisinin sorğusu əsasında aşağıdakı məsələləri həll edir: ■ Azərbaycan Respublikası qanunlarının, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamlarının, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin qərarlarının, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarının, mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına uyğunluğu; ■ Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanlarının, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarlarının, mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının Azərbaycan Respublikası qanunlarına uyğunluğu; ■ Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarlarının, mərkəzi hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanlarına uyğunluğu; ■ Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin qərarlarının qanunda nəzərdə tutulmuş hallarda Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına və qanunlanna uyğunluğu; ■ Bələdiyyə aktlarının Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına, Azərbaycan Respublikası qanunlanna, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanlarına, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarlanna (Naxçıvan MR-də, həm də Naxçıvan MR-in Konstitusiyasına, qanunlarına və Naxçıvan MR Nazirlər Kabinetinin qərarlarına) uyğunluğu; ■ Azərbaycan Respublikasının qüvvəyə minməmiş dövlətlərarası müqavilələrinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına uyğunluğu; Azərbaycan Respublikasının hökumətlərarası müqavilələrinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına və qanunlarına uyğunluğu; ■ Naxçıvan Muxtar Respublikası Konstitusiyasının, qanunlan- nm, Naxçıvan MR Ali Məclisinin qərarlarının və Nazirlər Kabinetinin qərarlanmn Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına uyğunluğu; Naxçıvan MR qanunlarının, Naxçıvan MR Nazirlər Kabinetinin qərarlarının Azərbaycan Respublikası qanunlarına uyğunluğu; Naxçıvan MR Nazirlər Kabinetinin qərarlarının Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanlarına və Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarlanna uyğunluğu; ■ Qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyətləri arasında səlahiyyətlər bölgüsü ilə bağlı mübahisələr və s.; ■ Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin, Azərbaycan Respublikası MM-in, 208 Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin, Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin, Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun, Naxçıvan MR Ali Məclisinin sorğusu əsasında Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasını və qanunlarını şərh edir. • Hər kəs onun hüquq və azadlıqlarını pozan qanunvericilik və icra hakimiyyəti orqanlarının, bələdiyyələrin normativ aktlarından, məhkəmə aktlarından, qanun və müəyyən edilmiş qaydada bu maddənin III hissəsinin 1-7-ci bəndlərində göstərilən məsələlərin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən həll edilməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə pozulmuş insan hüquq və azadlıqlarının bərpa edilməsi məqsədi ilə şikayət verə bilər. • Azərbaycan Respublikasının qanunlan ilə müəyən edilmiş qaydada məhkəmələr insan hüquq və azadlıqlarının həyata keçirilməsi məsələləri ilə bağlı Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının və qanunlannm şərh edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət edə bilərlər. ■ Azərbaycan Respublikasının insan hüquqları üzrə müvəkkili insan hüquq və azadlıqlarını pozan qanunvericilik və icra hakimiyyəti orqanlarının, bələdiyyələrin normativ aktlarından, məhkəmə aktlarından qanunla müəyyən edilmiş qaydada Konstitusiyanın 130-cu maddəsinin III hissəsinin 1-7-ci bəndlərində göstərilən məsələlərin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən həll edilməsi üçün Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinə sorğu verə bilər. Normativ qanunların yuxarıda qeyd olunan pillələrdən keçməsi, onu sübut edir ki, Azərbaycan Respublikasında heç bir zaman qeyri-qanuni aktların qəbul edilməsi halları ola bilməz. Normativ və digər aktlar öz qüvvələrini o halda itirə bilər ki, qanunda göstərilən müddət qurtarmış olsun və yaxud həmin qanun yeni qanunla əvəz edilsin. 209 Yüklə 1,41 Mb. Dostları ilə paylaş:
|