Bakı Avrasiya Universteti Fənnin adı

1. İnsanda psixikanın ən yüksək səviyyəsi olan şüur mövcutdur.

2. İnsanlar heyvanlardan fərqli olaraq nitq ünsiyyətinə girə bilirlər. Heyvanlarda affektik dil mövcutdur.

3. Heyvanlarda hissi idrak mövcutdur, insanlarda isə həm hissi idrak həmdə təfəkkür mövcutdur. Heyvanlarda I siqnal sistemi insanlarda isə həm I həmdə II siqnal sistemləri vardır.

4. Heyvanlarda həyat fəaliyyəti mövcuddur, fəaliyyəti yoxdur. Yəni onlar bioloji tələbatı ödəmək üçün fəaliyyət göstərirlər. İnsanlarda fəaliyyət var.

5. İnsanların davranışı və fəaliyyəti əvvəlcədən düşünülən plan üzrə həyata keçirilir.

6. İnsan ictimai təcrübəni başqalarına ötürə bilir (nitq vasitəsi ilə)

7. İnsanlarda emosiyaların yüksək səvviyəsi olan hisslər mövcutdur. Heyvanlarda isə emosiyalar mövcutdur.

7

Nəticə

Psixi inkişaf psixologiyanın ən mühüm və hələ də lazımı səviyyədə araşdırılmamış problemlərindəndir.Çünki psixi inkişaf dayanmadan və ardicil gedir.Buna görə də yaş dövrləri arasında kı,keçidi müəyyən etmək çətindir.Buna baxmayaraq inkişaf fərdi planda yəni qeyri –bərabər (diskret) gedə bilər,onun cərəyanı,gediş surəti arta və azalaraq kəmiyyət və keyfiyyət fərqləri yarada bilər.

Lakin fərdi xüsusiyyətlərdən asılı olmayaraq insanın bütün inkişaf mərhələlərini ardıcıl və fasiləsiz keçməli olduğu bir qanunauyğunluq vardır.

Elmi tədqiqatlar sübut etmişdirki,psixi inkişaf iki mərhələdən – flogenez və ontogenez mərhələdən ibarətdir.

Filogenez təkamül zamanı müxtəlif tip orqanizmlərin heyvan davranış və psixikasının yaranmasıdır. Filogenez həm də bütün tarix boyunca insanın psixikasının yaranması və inkişafı kimi xarakterizə olunur. Filogenezi heyvanın psixikasının evolusiyası və şüurun inkişaf tarixi olmaqla iki bölməyə bölmək olar. İnsanin evolusiyası zamanı onun psixikasının dəyişməsini evolusiyanın bəpaeüdilməzliyi vəözünü tənzimi ilə xarakterizə etmək olar. Bu termin1866-cı ildə E. Hekkel tərəfindən elmə gətirilmişdir. Rusiyada isə psixologiyanın filogenezində psixikanın inkişafı ilə A.N.Leontiyev məşğul olmuşdur. O,evolusiya prosesi zamanı psixikanın inkişaf blokunun əsnasında sensor psixikanı, intellekti, şüuru, perspektiv psixikanı ayırmışdır. Filogenezi həm də L.S.Viqotski tədqiq edərək ümumi tarixi mərhələdə onun insan psixikasının inkişafına spesifik təsirini göstərmişdir. Başqa sözlə desək, şüura keçid etmişdir.

Ümumilikdə psixika həm beyinin xarici aləmi əksetdirmə xassəsi, həm də psixi xüsusiyyət, xarakter xüsusiyyət, ruhi hal, əhval-ruhiyyə anlamında başa düşülür.

8

Ədəbiyyat siyahısı:

1. PSİXOLOGİYANIN BİR ELM KİMİ XARAKTERİSTİKASI

2.  Müasir psixologiyanın mövzusu, vəzifələri və metodları

3. MQF Psixoloji Araşdırma və Dəstək Mərkəzi

9