Biologiya-9-sinf-imtihon-javoblari pdf

Fotonastiybau - o'simlik organlarining kun va tun almashinishi bilan bog'liq harakati. Masalan, ba'zi o'simliklarning gullari tong otganda ochiladi, kun botganda esa yopiladi (qoqio't, lola), boshqa bir o'simliklarning gullari esa, aksincha, kun botganda ochiladi, tongda yopiladi (namozshomgul). Taksis - erkin harakatlanuvchi sodda organizmlar yoki ayrim hujayralarning harakat reaksiyalari. Fototropizm, geotropizm, tigmotropizm o'simliklarning yo'naltirilgan harakat reaksiyalaridir. O'simliklarning ma'lum yo'nalishga ega bo'lmagan harakat reaksiyalari esa nastiya hisoblanadi.

2. 
   @UzBMB
   BILET

1. 
   Hujayraning kashf etilishi, tarixi, hʻ ujayrani o rganish usʼ ullari haqida ma lumot
   
2. 
   Odam va umurtqali hayvonlarning ayirish sistemasini tushuntiring.
   
3. 
   Katta yoshdagi odam organizmi tomirlaridaʻ 5 l qon bo ladi. E
   

@UzBMBA
ayollarda 13%i gemoglobʻinʻ ga to g ri keladi. Agar 1 g gemoglobin 1,3 ml kislo va ayollar qonida qanchadan kiʻslorod bo ladi?
Javoblar:

1. 
   savolga ja:vob
   

Tirik organizmlarning ichki tuzilishini o‗rganish mikroskopning kashf etili shi bilan bog‗liq. 1665- yilda ingliz olimi Robert Guk daraxt po‗stlog‗idagi po‗kak to‗qimadan yupqa kesmalar tayyorlab mikroskop yordamida kuzatganda ajoyib yangilikni kashf etdi. U daraxtning po‗stlog‗i bir xil massadan iborat bo‗lmay, balki juda mayda bo‗shliqlardan ya‘ni, katakchalardan iborat ekanligini aniqladi. Bu mayda bo‗shliqlarni R. Guk «sellula» (katakcha, uyacha, hujra) deb atadi. «Hujayra» atamasi ham shu ma‘noga
ega. Keyinchalik bir qator olimlar har xil o‗simlik va hayvonlarning to‗qimalarini mikroskop yordamida tekshirib, ularning hammasi ham hujayralardan tashkil topganini aniqladilar. Masalan, gollandiyalik olim
A. Levenguk 1680- yilda qondagi qizil qon tanachalari — eritrositlarni o‗rganadi. Tirik organizmlarning hujayraviy tuzilishini o‗rganishda keng qo‗llaniladigan usullarga yorug‗lik va elektron mikroskoplar kiradi. Elektron mikroskop yordamida hujayraning o‗ta nozik tuzilmalarini aniqlash imkoni mavjud. Uning yordamida ribosomalar, endoplazmatik to‗r, mikronaychalar kashf etilgan. Keyingi yillarda elektron mikroskopning takomillashtirilishi natijasida uch o‗lchamli tasvirlar, ya‘ni strukturalarning fazoviy tasvirlarini olishga muvaffaq bo‗lindi. Hujayra tarkibidagi turli-tuman kimyoviy moddalarni aniqlash uchun sitokimyoviy (sitos-hujayra) usullaridan keng foydalaniladi. Buning uchun turli xil bo‗yoqlar ishlatiladi. Ular yordamida hujayra tarkibidagi oqsillar, nuklein kislotalar, yog‗lar, uglevodlarni aniqlash mumkin. Tirik organizmlarning organ va to‗qimalarini maydalab (bir xil massa