Biologiya (Odam va uning salomatligi) 2019 yangi

Iste'dod nasl -nasabga bog'liq emas, ilm otameros bo'lmaydi, balki mehnat -la qo'lga kiritiladi, quruqdan quruq 
maqtanish kishini olim qilmaydi!!! 
 

41-$.Orqa miyaning tuzilishi va funksiyasi 
1.Orqa miya qismlari va ularga mos belgilarni juftlab yozing: a-orqa miya, b-miya nayi,d-miya egatchalari,e-ko'ndalang 
kesimida,f-kulrang moddasi, h-oq moddasi,g-oldingi va orqa ildizlari: 1-orqa miyani chap va o'ng qismga bo'ladi, 2-
markaziy qismi bo'ylab o'tadi,3-bir juftdan oldingi va orqa ildizlari hosil qiladi, 4-nervlari nerv yo'llarini hosil qiladi, 5-
kulrang moddadan hosil bo'ladi, 6-umurtqa pog'onasi nayi ichida joylashgan, 7-kulrang modda va uni o'rab olgan oq 
moddasi ko'rinadi. 
A) a-6,b-1,d-2,e-7,f-3,h-4,g-5B) a-5,b-2,d-1,e-7,f-3,h-4,g-6 C) a-6,b-2,d-1,e-3,f-7,h-4,g-5 D)a-6,b-2,d-1,e-7,f-3,h-4,g-5 
2.Orqa miya nervlari va ularga xos xususiyatlarni juftlab yozing: a-aralash nervlar, b-kulrang moddasi,d-oq moddasi, e-
nerv markazlari, f-orqa ildizchalari, h-oldingi ildizchalari; 1-kulrang moddasida joylashgan, 2-oraliq va harakatlantiruvchi 
neyronlar tanasi va kalta o'simtalardan iborat, 3-harakatlantiruvchi nervlar o'tadi, 4-31 juft oldingi va orqa ildizchalardan 
chiqadi, 5-sezuvchi nervlar o'tadi, 6-neyronlar uzun o'simtalaridan iborat. 
A)a-4,b-2,d-6,e-1,f-5,h-3 B) a-2,b-4,d-6,e-1,f-5,h-3 C) a-4,b-1,d-6,e-2,f-5,h-3 D) a-4,b-2,d-6,e-3,f-5,h-1
3.Orqa miya nervlari va ularning funksiyalarini juftlab yozing: a-reflektorlik,b-o'tkazuvchanlik,d-orqa miya reflekslari;
1-oq moddasi nervlari bilan bog'liq, 2-bosh miya boshqarib turadi, 3-kulrang moddasi nervlari bilan bog'liq. 
A) a-2,b-1,d-3 B)a-3,b-1,d-2 C) a-3,b-2,d-1 D) a-1,b-3,d-2 
4. Refleks yoyini nerv markazi nimadan iborat? 
A) sezuvchi, harakatlantiruvchi nerv tola B) sezuvchi nerv tola, oraliq nerv hujayra 
C) sezuvchi oraliq nerv hujayra D) harakatlantiruvchi nerv hujayra, oraliq nerv tola 
5. Yon shoxlar orqa miyaning qaysi segmentlaridan chiqmaydi? 
1.orqa miyaning 1- 2-ko'krak segmentidan, 2.orqa miyaning 1-2-bel segmentlaridan; 3.orqa miyaning 4-5-bel 
segmentlaridan; 4.uzunchoq miya qismidan; 5) orqa miyaning dumg'aza segmentidan; 6) orqa miyaning uchinchi va 
beshinchi bel segmentidan; 7) orqa miyaning birinchi ko'krak segmentidan; 8) orqa miyaning
1-3 bo'yin segmentlaridan; 9) oraliq miyadan 
A)1, 2, 3, 4, 9 B) 3, 8 С) 5, 7 D) 2, 5, 6, 8 
6.Orqa miyaning ko'ndalang kesmasida qaysi modda kapalak qanotiga o'xshash tuzilgan? 
A)kulrang modda B)oq modda C)o'rta qavati D)tashqi qavati 
7.Orqa miya diametrini belgilang? A)1 m ga yaqin B)2 sm ga yaqin C)1 sm ga yaqin D)2 m ga yaqin 
8.Orqa miyani nima chap va o'ng qismga bo'lib turadi? A)burmalar B)pushtalar C)egatchalar D)neyronlar 
9.Orqa miyaning oldingi ildizchalari nimadan tashkil topgan?
A)harakatlantiruvchi neyronlarning aksonlari B)sezuvchi neyronlarning aksonlari
C)sezuvchi neyronlarning dendritlari D)harakatlantiruvchi neyronlarning dendritlari 
10.Orqa miyaning kulrang moddasi uning qaysi funksiyasini amalga oshiradi?
A)reflektor va o'tkazuvchanlik funksiyasi B)o'tkazuvchanlik funksiyasi C)reflektorlik funksiyasi D)t.j.yo'q 
11.Nerv impulslari oldingi ildizchalar orqali qayerga uzatiladi? 
A)retseptorga B)ishchi organlarga C)oraliq neyronga D)bosh miyaga 

---

https://t.me/Yazdanov_biologiya

45 
12.To'g'ri bo'lmagan fikrlarni ajrating: 
A)orqa miya bel qismida tizza refleks ko'krak bo'limining yuqorisida ko'zqorachig'ini kengaytiruvchi, dumg'aza qismida 
siydik ajratuvchi reflekslar markazlari joylashgan 
B)orqa miyaning o'tkazib funksiyasi uning oq moddasi bilan bog'liq
C)orqa miya reflekslarini bosh miya nazorat qilib turadi 
D)orqa miyadan 31 juft orqa miya aralash nervlari chiqadi.Har qaysi nerv oldingi va o'rta ildizchadan boshlanadi. 
13. Orqa miyaning ko'krak segmentida joylashgan nerv markazlarining ishi buzilganda qo'ldagi qaysi muskullar sezish va 
harakatlanish funksiyasi buziladi? a) panjalarni yozuvchi bilak muskuli; b) yelkaning uch boshli muskuli; c) qo'l panjasini 
bukuvchi bilak muskuli;d) yelkaning ikki boshli muskuli; e) qovurg'alararo 
muskullar
A) a, b B) b, c C) d, e D) c, d 
14. Orqa miya necha grammni tashkil etadi? 
A)20-30 gr B)30-40 gr C)45-50 gr D)10-12 gr 
15. Orqa miyaning bo’yin qismiga xos belgilarni ko’rsating? 
1) yuz muskullarini harakatini boshqaruvchi nerv markazlari joylashgan 2) diafragma harakatini boshqaradigan markaz
3) parasimpatik nerv markazlari joylashgan 4) undan adashgan nerv chiqadi va ichki organlarga boradi
5) simpatik nerv sistemasining markazlari joylashgan 6) bosh muskullarining harakatlanish funksiyasini ta’minlaydi 7) 
qovurg’alararo muskullar ishini boshqaradi 8) yulduzsimon, duksimon hujayralar uchraydi 9) ichki qavati kulrang 
moddadan iborat 10) tikuvchi muskul ishini boshqaradi 
A) 2,6,9 B) 5,9,8 C) 1,4,2 D) 3,10,7