22
burada heç bir işlə məşğul olmasa da, məmnuniyyətlə
şəxsiyyətinin mühümlüyü barədə düşüncələrə dalırdı və
bütün dünyaya münasibətdə ehtiyatlı mövqe sərgiləyirdi.
Aldığı titul onu öz gözündə qaldırmış olsa da, hər halda
onu yekəxana etməmişdi. Əksinə, ser Vilyams
qarşılaşdığı hər kəsə münasibətdə lütfkarlığın və
diqqətcilliyin
təcəssümü idi. Çünki Sent-Ceymsdə saraya məxsusluğu
təbiətcə zərərsiz və mehriban insanı daha da nəzakətli
etmişdi.
Ledi Lukas xoşməcaz qadın idi, missis Bennet üçün
dürüst qonşu olmaqdan ötrü lazımi qədər cahildi. Onun
bir neçə övladı vardı. Onun böyük qızı, 27 yaşlı, ağıllı və
təhsilli qızı Elizabetlə yaxın rəfiqəydi.
Xanım Lukaslar və xanım Bennetlərin bal haqda
danışmaq üçün görüşmələri qaçılmaz idi. Ertəsi gün səhər
birincilər dinləməyə
və danışmağa hazır halda
Lonqbornda peyda oldular.
— Sizin üçün, Şarlotta, gecə pis başlamadı, — missis
Bennet miss Lukasa xitab etdi. — Axı mister Binqli
birinci sizinlə rəqs etdi.
Bəli, ancaq o, ikinci rəqsdə öz xanımı ilə oynamaqdan
daha məmnun idi.
— Siz bunu onun Ceyni bir daha rəqsə dəvət etdiyinə
görə deyirsiniz? Eh, o özünü doğrudan da elə apardı ki,
sanki Ceyn ona sevimli görünüb. Mən hətta bu barədə bir
şeylər eşitdim — təfərrüat yadımda deyil — nəsə mister
Robinsonla bağlıydı.
downloaded from KitabYurdu.org
23
— Bəlkə siz onun mister Robinsonla təsadüfən
eşitdiyim söhbətini deyirsiniz? Məgər onu sizə mən
çatdırmadım? Mister Robinson ondan bizim cəmiyyətin
xoşuna gəlib-gəlmədiyini, bu qədər gözəl xanımların
toplaşdığı zalda onlardan hansından daha çox
xoşlandığını soruşanda o, axırıncı suala dərhal belə cavab
verdi: “Ooo, əlbəttə ki, böyük miss Bennet! Burada iki rəy
ola bilməz!”
— Sözün düzü, kifayət qədər qətiyyətlə deyilib.
Düşünmək olar ki... Ancaq siz bilirsiniz ki, hər şey heç nə
ilə bitə bilər.
— Eliza, sənə baxanda mən daha uğurlu casus idim,
elə deyilmi? — Şarlotta dedi. — Mister Darsi dostu ilə
müqayisədə daha az xoş şeylər danışır. Bədbəxt Eliza!
Sən, heç demə, yalnız “şirin kimi”sən.
— Ümidvaram
ki,
siz
Lizzinin
başına
yeritməyəcəksiniz ki, o, Darsinin bu sözlərindən
inciməlidir? Belə bir çəkilməz insanın xoşuna gəlmək,
sadəcə olaraq, bədbəxtlik olardı. Missis Lonq dünən dedi
ki, mister Darsi onun yanında yanm saat oturub və bütün
bu vaxt ərzində hətta ağzını belə açmayıb.
— Siz buna əminsiniz? — Ceyn soruşdu. — Burada
hansısa anlaşılmazlıq yoxdur ki? Mən yaxşı gördüm ki,
mister Darsi onunla danışırdı.
— Boş şeydir! Missis lap axırda ondan soruşub ki,
Nezerfild onun xoşuna gəlirmi. Beləcə, o da cavab
verməli olub. Xanımın dediyinə görə, Darsi bunu
tamamilə həvəssiz edib.
downloaded from KitabYurdu.org
24
— Miss Binqli mənə dedi ki, — Ceyn qeyd etdi, — o,
yad adamlarla uzun-uzadı söhbətləşməyə dözə bilmir.
Əvəzində yaxın dostları ilə o, qeyri-adi dərəcədə
mehribandır.
— Bax, artıq burada heç bir sözə inanmıram, əzizim.
Əgər o mehriban olmağı bacarsaydı, missis Lonqla
danışardı. Məsələnin məğzi mənə tam aydındır: o,
təkəbbüründən cırılır, orda necəsə onun qulağına çatıb ki,
missis Lonqun karetası yoxdur və o, bala muzdla işləyən
karetada gəlib.
— Mənim vecimə də deyil ki, Darsi missis Lonqla
söhbət etməyib, — Şarlotta dedi. — Ancaq onun Eliza ilə
rəqsdən imtina etməsinə görə üzgünəm.
— Sənin yerində olsam, Lizzi, — anası dedi, — gələn
dəfə mən özüm onun dəvətini qəbul etməkdən imtina
edərdim.
— Düşünürəm ki, mən sizə onunla heç vaxt rəqs
etməməyi vəd edə bilərəm.
— Etiraf edirəm, — miss Lukas dedi, — mister
Darsinin təkəbbürü başqasınmkı ilə müqayisədə mənə
toxunmur. Qürurlu olması üçün onun ciddi əsaslan var.
Bu qədər görkəmli, kübar və varlı gənc insanın özü barədə
yüksək fikirdə olmasına təəccüblənməyə dəyərmi? Belə
demək mümkünsə, onun məğrur olmağa haqqı var.
— Bütün bunlar doğrudur, — Elizabet cavab verdi. —
Mən də onun qürurlu olmasını ona bağışlayardım, əgər o
mənim qürurumu yaralamasaydı.
— Qürur, — həmişə mühakimələrinin dərinliyi ilə
downloaded from KitabYurdu.org
25
fərqlənən Meri müdaxilə etdi, — mənə kifayət qədər
geniş yayılmış çatışmazlıq kimi görünür. Oxuduğum
bütün kitablarda deyilir ki, insan təbiəti ona çox həssasdır.
Aramızda çox az insan öz qəlbində xasiyyətinin həqiqi və
ya uydurma cizgisi ilə bağlı olan mənəm-mənəmlik
hissini bəsləmir. Qürur və qürrə tez-tez sinonim kimi
işlədilsə də, müxtəlif şeylərdir. İnsan qürurlu olar, amma
qürrələnməyə bilər. Qürur daha çox bizim özümüz
barədə qənaətimizlə bağlıdır, qürrə isə başqa insanların
bizim barəmizdə yaratmaqlarını istədiyimiz rəydir.
—
Əgər mən mister Darsi kimi varlı
olsaydım, — Lonqborna bacıları ilə birlikdə gəlmiş gənc
mister Lukas dilləndi, — xüsusilə qürurlanmazdım,
özümə köpək sürüsü alardım, bir də hər gün bir şüşə şərab
açardım!
— Bu halda sən içməli olduğundan daha artıq şərab
içərdin, — missis Bennet etiraz etdi, — mən isə səni bu
işlə məşğul olan yerdə tutsaydım, şərab şüşəsini əlindən
alardım.
Oğlan onunla mübahisəyə girişdi, bildirdi ki, xanım
bunu etməyə cəsarət göstərməzdi, ancaq missis Bennet
sözünün üstündə durdu və bu mübahisə yalnız qonaqların
yola düşməsi ilə kəsildi.
VI
FƏSİL
Lonqborn lediləri tezliklə Nezerfild xanımlannı ziyarət
etdilər. Ziyarət hörmətli bir şəkildə qarşılandı. Böyük
miss Bennetin xoş ədaları missis Hörstdə və miss Binqlidə
ona qarşı rəğbət oyatdı. Xanımlar qızın anasını dözülməz
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |