Boshlang’ich ta’lim va sport tarbiyaviy ishi yo’nalishi 4-kurs talabalari

---

Boshlang’ich ta’lim va sport tarbiyaviy ishi yo’nalishi 4-kurs talabalari 
uchun Boshlang’ich matematika kursi nazariyasi fanidan 
MUSTAQIL ISH. 
 
Mustaqil ta’limning mazmuni talabalar tomonidan
- amaliy mashg’ulotlarga tayyorgarlik;
- uy vazifalarini bajarish;
- nazariy bilimlarni o’zlashtirish; 
-mustaqil ta’lim uchun mo’ljallangan mavzularini o’zlashtirishdan iboratdir.
Tarixiy, matematik va pedagogik materiallar asosida davra suhbatlarni 
o’tkazilishini tavsiya etiladi. Bunda talabalar Internet va boshqa manbaalardan 
foydalanib o’zlari matematikaning inson turmushidagi o’rni, matematika 
metodlarining kasbiy faoliyat sohasiga tatbiqi, matematikaning asosiy bo’limlari 
haqida tarixiy va boshqa ma’lumotlar, buyuk allomalar hayoti va ijodi, 
matematikaga qo’shgan hissalari kabi mavzular bo’yicha qisqacha ma’lumotlar 
bayon qiladilar. Tabiiyki, bunday tadbirlar talabalarda matematika faniga 
qiziqishni kuchaytiradi va yuqorida qayd etilgan maqsadlarga erishishga zamin 
yaratadi. Mustaqil ishni tashkil etishda unga mo’ljallangan har bir bo’lim bo’yicha 
adabiyotlar talaba tomonidan o’rganilishi, mustaqil ish uchun mo’ljallangan 
nazariy va amaliy bilim mavzularini o’zlashtirishi, har bir bo’lim bo’yicha berilgan 
topshiriqlarning mos varianti talaba tomonidan bajarilishi talab qilinadi. 
Mustaqil ta’lim mavzularini o’zlashtirishda yuqorida keltirilgan asosiy va 
qo’shimcha adabiyotlardan foydalanish tavsiya etiladi.
Fan yuzasidan berilgan test, topshiriq, oraliq va yakuniy nazorat 
savollari ma’ruza va amaliy mashg’ulotlarida o’tilgan mavzulardan hamda 
mustaqil o’zlashtirish uchun berilgan mavzular yuzasidan bo’ladi!!!!
Mustaqil taʼlim mavzulari: 
 
1. Geometriyaning vujudga kelishi haqida qisqacha tarixiy ma’lumot. 
2. Maktabda o‘rganiladigan geometrik tushunchalar sistemasi. 
3. Kengaytirilgan Yevklid geometriyasi. Yevklid geometriyasining oliy ta’lim 
matematikasidagi roli. Uchburchak geometriyasi. Pifagor teoremasi. 
4. 0 ‘xshashlik. Cheva va Menelay teoremalari, sinus va kosinuslar qonunlari. 
5. Algebraik natijalar; Styuart teoremasi va Appoloniy teoremasi.
6. Doira geometriyasi. Ichki chizilgan burchaklar. Shteyner teoremasi va nuqtaning 
kuchi. Siklik to‘rtburchaklar va Ptolemey teoremasi. 
7. Ichki va tashqi nisbatda bo‘lish, Garmonik proporsiya. Aylananing 9 ta nuqtasi. 
Massalar markazi geometriyasi. 
8. Geometrik masalalar yechish metodlari haqida. Geometrik masalalarning turlari, 
o‘lchash bilan bog‘liq amaliy masalalar, hisoblashga oid masalalar, isbotlashga 
doir masalalar va yasashga doir masalalar. 

---

9. Ko‘pyoqlilar. Ko‘pyoqlilar haqida Eyier teoremasi. Prizma, to‘g‘ri burchakli 
parallelepiped, piramida. 
10. Miqdor tushunchasi va uning turlari. Skalyar miqdorlarning asosiy xossalari. 
Miqdorlarni o‘lchash tushunchasi. 
11. Figuralaming yuzi. Figuralar yuzini o‘lchash usullari. Tengdosh va teng 
figuralardan tashkil topgan figuralar. To‘g‘ri to‘rtburchak va boshqa figuralaming 
yuzini toppish 
12. Jismning hajmi va uni o‘lchash. 
13. Jismning massasi va uni o‘lchash. 
14. Vaqt oraliqlari va ulami o‘lchash. Boshlang‘ich matematiica kursida 
ko‘riladigan boshqa miqdorlar: baho, vaqt, tezlik, yo‘l. Ularning o‘lchov biriiklari 
va ular orasidagi bog‘lanishlar. 
15. Matnli masalalar yechish metodlari. Nostandart masalalar. Mantiqiy masalalar. 
16. Boshlan‘ich sinflardagi iqtisodiy va statistik masalalar. 
17. Sonli va o’zgaruvchili ifodalar, ayniyat va ayniy shakl almashtirish. 
18. Sonli tenglik va tengsizlik, ulaming xossalari, bir o’zgaruvchili tenglama va 
tengsizliklar. 
19. Teng kuchli tenglamalar va tengsizliklar haqida teoremalar 
20. Yevklid va Eratosfen hayoti va ijodi haqida ma’Iumot. 
21. Manfly son va kasr tushunchasining vujudga kelishi haqida tarixiy ma’Iumot. 
22. 0 ‘nli kasrIar va ular ustida arifmetik amallarni bajarish algoritmi. 
23. Taqribiy hisob, absolyut va nisbiy xato, sonlami yaxlitlash usullari. 
24. Aksiomatik usul. Evklid “Negizlari”. 
25. Planimetriya aksiomalarini takrorlash. Sodda geometrik figuralar ta’riflari, 
xossalari va alomatlarini o‘rganish. 
26. Noevklid geometriya 
27. Hisoblashga va isbotlashga doir masalalar yechish. 
28. Muntazam ko‘pyoqlilar 
29. Ko‘pyoqlilar, ularning turli kesimlarini tasvirlashga oid masalalar yechish. 
30. Miqdorlarning qadimiy va turli xalqlarga oid nostandart o‘ichov birliklari 
haqida ma’Iumot yig‘ish.
31. Miqdorlarning etalon birliklari kelib chiqishi va saqlanishi haqida 
ma’lumotlartopish. 
32. Miqdorlar orasidagi bogManish turlari va ularga oid misollar. 
33. Tengdosh va teng tuzilgan figuralar haqida ma’Iumot. Yuzalarning nostandart 
birliklari haqida ma’lumotga ega bo‘lish. 
34. Mashhur qadimiy masalalar