Birinchi muomala . Jo‘natilgan tayyor mahsulotlar
uchun korxonaning bankdagi schotiga pul kelib tushdi —
500000 so‘m. Misolimizga quyidagicha buxgalteriya
provodkasi beriladi:
Debet „Hisob-kitob“ schoti — 500000 so‘m.
Kredit „Mahsulot (ish, xizmatlar) sotish“ schoti —
500000 so‘m.
Ikkinchi muomala. Jo‘natilgan (tovarlar) tayyor
mahsulotning haqiqiy tannarxi — 450000 so‘m. Bu
muomalaga quyidagicha buxgalteriya provodkasi beriladi.
Debet „Mahsulot (ish, xizmatlar) sotish“ schoti —
450000 so‘m.
Kredit „Jo‘natilgan mollar“ schoti — 450000 so‘m.
Misolimiz buxgalteriya hisobi schotlar chizmasida
quyidagicha ko‘rsatiladi:
Misolimizdan ko‘rinib turibdiki, taqqoslovchi „Mah-
sulot (ish, xizmat)larni sotish“ schotining kredit tomonida
mahsulotning shartnoma bahosi ko‘rsatilgan bo‘lsa, uning
debet tomonida xaridorlarga jo‘natilgan va puli korxona hisob-
kitob schotiga o‘tkazilgan mahsulotning haqiqiy tannarxi
ko‘rsatiladi. Bu ikki ko‘rsatkich taqqoslanib, korxona
bo‘yicha mahsulot sotishdan olingan daromad aniqlanishi
mumkin. Hisobot davrining oxiriga kelib, taqqoslovchi
schotlarda qoldiq qolishi mumkin emas.
Balansdan tashqari schotlar . Korxona va tashkilotlarga
taalluqli bo‘lgan asosiy va aylanma mablag‘lar holati bevosita
hisob ko‘rsatkichlarida o‘z ifodasini topadi va balans
moddalarida ko‘rsatiladi. Lekin xo‘jalik faoliyatida shunday
muomalalar amalga oshiriladiki, ularni mulkiy munosabati
„Jo‘natilgan mollar“
Dt schoti Kt
450000
500000
„Hisob-kitob“
Dt schoti Kt
„Mahsulot (ish,
xizmatlar)ni sotish“
Dt schoti Kt
450000
500000
112
bo‘yicha balans moddalarida aks ettirish tegishli xatoliklarga
olib keladi.
