Çap üçün deyil



Yüklə 0,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/60
tarix26.01.2018
ölçüsü0,84 Mb.
#22573
növüDərs
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60

ŞİMALİ 
AMERİKA
AVROPA
NAMƏLUM 
CƏNUBİ ƏRAZİ
NAMƏLUM 
CƏNUBİ ƏRAZİ
AFRİKA
CƏNUBİ
AMERİKA
ŞƏRQ 
DƏNİZİ
ASİYA
ŞİMAL
DƏNİZİ
CƏNUB
DƏNİZİ
F.Magellan
Elkano
San-Lukar
Palos
Fäaliyy t
ä
Fäaliyy t
ä
13
12
3. 
AVSTRALİYA VƏ ANTARKTİDANIN KƏŞFİ
Amerika kəşf olunduqdan sonra da av-
ropalılar yeni torpaqlar axtarışında idi-
lər. Onlar hesab edirdilər ki, cənubda Cə-
nubi Amerikadan başqa, şimaldakı quru 
sahələrinə tarazlıq yarada biləcək böyük 
quru sahəsi olmalıdır.
·  XVII əsrdə hansı materiklər hələ kəşf olunmamışdı?
Avropada mövcud olan – İrlandiya, Britaniya, Zelandiya, Kaledoniya coğrafi ob-
yektlərinin adlarını daşıyan adaları xəritədə tapın. 
Müzakirə edək:  Avropadakı bu adların Okeaniya adalarında təkrarlanması nə ilə 
əlaqədardır ? 
Cənub yarımkürəsində olan böyük quru sahəsinin axtarışı məqsədi ilə avro-
palılar çoxsaylı ekspedisiyalar təşkil etmişdilər. Sakit okeanda yeni-yeni ada-
lar kəşf olunsa da, böyük quru tapılmamışdı.  
XVII əsrin əvvəllərində holland səyyahı V.Yanson Avstraliya sahillərində 
olmuş, lakin buranı ada hesab etmişdir. 1642-ci ildə digər hollandiyalı səyyah  
A.Tasman Avstraliyanın şərq, 
, cənub sahillərini və hazırkı Yeni Ze-
landiya və Tasmaniya adalarını kəşf etmişdir. Həmin dövrdə avropalılar kəşf   
etdikləri yeni ərazilərə öz vətənlərindəki adları verirdilər.
şimal-şərq
Nəhayət, XVIII əsrin ikinci yarısında ingilis səyyahı Ceyms Kuk Avstra-
liyanın materik olduğunu sübut etdi.
Cənub  qütb  sahəsində  yerləşən Antarktida  materikinin  kəşfi  də  maraqlı 
olmuşdur.  Bu  ərazilərə  səyahət  etmək  barədə  heç  kim  düşünmürdü. Yalnız   
C.Kuk cənuba doğru  daha çox irəliləmiş, lakin soyuq hava və ucsuz-bucaqsız 
buzlar onun  Antarktidaya çatmasına imkan verməmişdi.
Antarktida  materiki  1820-ci  ilin  yanvarında  rus  səyyahları  F.  Bellins-
hauzen və M.Lazarev tərəfindən kəşf edilmişdir. Materikdə yerləşən cənub 
qütbündə isə ilk dəfə R.Amundsen (1911) və R.Skott (1912) olmuşdur.
Beləliklə Avstraliya, Antarktida materikləri və həmçinin də, Sakit okean-
dakı çoxlu adalar qrupu – Okeaniya kəşf olundu. Həmin ərazilərin öyrənilməsi 
və məskunlaşması coğrafi biliklərin inkişafında yeni bir mərhələ oldu.
Öyrändìklärìnìzì tätbìq edìn
1. Amerikanın kəşfi
2. Avstraliyanın öyrənilməsi
3. İlk dünya səyahəti
4. Antarktidanın kəşfi
5. Cənub coğrafi qütbünə ilk səyahət
6. Hindistana dəniz yolunun kəşf edilməsi
a) 
Qama
b) X. Kolumb
c) F. Bellinshauzen və M. Lazarev
d) C.Kuk
e) R.Amundsen və R. Skott
f) F.Magellan
Vasko da 
Sxemi dəftərinizə çəkin. Əlaqəni xətlərlə qurun.
Xidməti olmuş səyyahlar
Kəşflər
C.Kuk __ materik olduğunu sübut etdi.  __ ilk dəfə 
R.Amundsen və R.Skott  tərəfindən fəth edilmişdir. 
Materiklər içərisində ən sonuncu __ kəşf olunmuşdur.
AÇAR  SÖZLÄR
Avstraliya 
Antarktida
Cənub qütbü
Nä  öyrändìnìz
Xronoloji ardıcıllığı  müəyyən edin:
1. 
Amerikanın kəşfi.  
  
2. 
Hindistana su yolunun kəşfi. 
3. 
Cənub qütbünün fəth edilməsi. 
4. 
Antarktidanın kəşfi. 
5. 
Avstraliyanın kəşfi.
6. 
İlk dünya səyahəti.
Öyrändìklärìnìzì yoxlayın
Öyrändìklärìnìzì yoxlayın
B
Çap üçün deyil


ŞİMALİ 
AMERİKA
AVROPA
NAMƏLUM 
CƏNUBİ ƏRAZİ
NAMƏLUM 
CƏNUBİ ƏRAZİ
AFRİKA
CƏNUBİ
AMERİKA
ŞƏRQ 
DƏNİZİ
ASİYA
ŞİMAL
DƏNİZİ
CƏNUB
DƏNİZİ
F.Magellan
Elkano
San-Lukar
Palos
Fäaliyy t
ä
Fäaliyy t
ä
13
12
3. 
AVSTRALİYA VƏ ANTARKTİDANIN KƏŞFİ
Amerika kəşf olunduqdan sonra da av-
ropalılar yeni torpaqlar axtarışında idi-
lər. Onlar hesab edirdilər ki, cənubda Cə-
nubi Amerikadan başqa, şimaldakı quru 
sahələrinə tarazlıq yarada biləcək böyük 
quru sahəsi olmalıdır.
·  XVII əsrdə hansı materiklər hələ kəşf olunmamışdı?
Avropada mövcud olan – İrlandiya, Britaniya, Zelandiya, Kaledoniya coğrafi ob-
yektlərinin adlarını daşıyan adaları xəritədə tapın. 
Müzakirə edək:  Avropadakı bu adların Okeaniya adalarında təkrarlanması nə ilə 
əlaqədardır ? 
Cənub yarımkürəsində olan böyük quru sahəsinin axtarışı məqsədi ilə avro-
palılar çoxsaylı ekspedisiyalar təşkil etmişdilər. Sakit okeanda yeni-yeni ada-
lar kəşf olunsa da, böyük quru tapılmamışdı.  
XVII əsrin əvvəllərində holland səyyahı V.Yanson Avstraliya sahillərində 
olmuş, lakin buranı ada hesab etmişdir. 1642-ci ildə digər hollandiyalı səyyah  
A.Tasman Avstraliyanın şərq, 
, cənub sahillərini və hazırkı Yeni Ze-
landiya və Tasmaniya adalarını kəşf etmişdir. Həmin dövrdə avropalılar kəşf   
etdikləri yeni ərazilərə öz vətənlərindəki adları verirdilər.
şimal-şərq
Nəhayət, XVIII əsrin ikinci yarısında ingilis səyyahı Ceyms Kuk Avstra-
liyanın materik olduğunu sübut etdi.
Cənub  qütb  sahəsində  yerləşən Antarktida  materikinin  kəşfi  də  maraqlı 
olmuşdur.  Bu  ərazilərə  səyahət  etmək  barədə  heç  kim  düşünmürdü. Yalnız   
C.Kuk cənuba doğru  daha çox irəliləmiş, lakin soyuq hava və ucsuz-bucaqsız 
buzlar onun  Antarktidaya çatmasına imkan verməmişdi.
Antarktida  materiki  1820-ci  ilin  yanvarında  rus  səyyahları  F.  Bellins-
hauzen və M.Lazarev tərəfindən kəşf edilmişdir. Materikdə yerləşən cənub 
qütbündə isə ilk dəfə R.Amundsen (1911) və R.Skott (1912) olmuşdur.
Beləliklə Avstraliya, Antarktida materikləri və həmçinin də, Sakit okean-
dakı çoxlu adalar qrupu – Okeaniya kəşf olundu. Həmin ərazilərin öyrənilməsi 
və məskunlaşması coğrafi biliklərin inkişafında yeni bir mərhələ oldu.
Öyrändìklärìnìzì tätbìq edìn
1. Amerikanın kəşfi
2. Avstraliyanın öyrənilməsi
3. İlk dünya səyahəti
4. Antarktidanın kəşfi
5. Cənub coğrafi qütbünə ilk səyahət
6. Hindistana dəniz yolunun kəşf edilməsi
a) 
Qama
b) X. Kolumb
c) F. Bellinshauzen və M. Lazarev
d) C.Kuk
e) R.Amundsen və R. Skott
f) F.Magellan
Vasko da 
Sxemi dəftərinizə çəkin. Əlaqəni xətlərlə qurun.
Xidməti olmuş səyyahlar
Kəşflər
C.Kuk __ materik olduğunu sübut etdi.  __ ilk dəfə 
R.Amundsen və R.Skott  tərəfindən fəth edilmişdir. 
Materiklər içərisində ən sonuncu __ kəşf olunmuşdur.
AÇAR  SÖZLÄR
Avstraliya 
Antarktida
Cənub qütbü
Nä  öyrändìnìz
Xronoloji ardıcıllığı  müəyyən edin:
1. 
Amerikanın kəşfi.  
  
2. 
Hindistana su yolunun kəşfi. 
3. 
Cənub qütbünün fəth edilməsi. 
4. 
Antarktidanın kəşfi. 
5. 
Avstraliyanın kəşfi.
6. 
İlk dünya səyahəti.
Öyrändìklärìnìzì yoxlayın
Öyrändìklärìnìzì yoxlayın
B
Çap üçün deyil


Yüklə 0,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə