Central asian journal of education and innovation

 
Page 7 
 
CENTRAL ASIAN JOURNAL OF EDUCATION 
AND INNOVATION 
Volume 2, Issue 3, March 2023 
www.in-academy.uz 
Yevropada tovar xо‘jaligining rivojlanishi qimmatbaho metallarni kо‘proq talab qila 
boshlaydi. Ammo G‘arbiy Yevropada qimmatbaho metallar qazib olish ishlari sust edi. 
Yevropa Sharqning qimmatbaho mollari evaziga о‘zining qishloq xо‘jalik va о‘rmon
xо‘jalik mahsulotlarini mis, qalay qisman movut berardi. Yevropaning bu mollari
Sharqdan sotib olinadigan mollarni qiymatini qoplay olmas edi. Shuning uchun Sharqqa
yetmay qolgan summani muayyan miqdorini qimmatbaho metallar bilan tо‘lashga majbur 
bо‘lardilar, natijada oltin va kumush Yevropaga kirmay, balki undan Sharq
mamlakatlariga chiqib ketar edi. Shu tarzda Yevropada “oltin muammosi” kelib chiqdi. XV 
asrda Yevropaliklar oltin qidirib topish uchun noma’lum uzoq mamlakatlarga safarga 
chiqishga tayyorlana boshladilar.
3
Xulosa 
Xulosa o’rnida aytish mumkinki, buyuk geografik kashfiyot natijasida dunyoning tuzilishi 
haqida yangi tasavvurlar paydp buldi. Shu bilan birga buyuk geografik kashfiyot natijasida bir 
qancha davlatlarning XV-XVII asrlar orasidagi ijtimoiy axvoli, savdo aloqalarining qay tarzda 
olib borilganligining ko’rish mumkin. Bundan tashqari yangi qit’a va davlatlarning kashf 
qilinishi , yerning yumaloq shaklda ekanligining isbotlanishi, yangi savdo yo’llarining 
ochilishi, qit’alar va mamlakatlar o’rtasida muxim savdo aloqalari o’rnatilganini ko’rishimiz 
mumkin. Biroq yangi yerlarning ochilishi mustamlakachilik siyosatini olib keldi. 
Bo’ysundirilgan xalqlarni daxshatli eksplutatsiya qilish , ularni qullik va qirilib ketishga 
mahkum qilish bilan qo’shib olib borildi. Zabt etish jarayonida qadimgi svilizatsiyalarning 
ko’plab o’choqlari yo’q qilindi. Shu tariqa buyuk geografik kashfiyotlarning ijobiy va salbiy 
tomonlarini ko’rish mumkin.