|
Chizma 9 для Шарка indd-§. AKSONOMETRIK PROYEKSIYALARDAChizmachilik. 9-sinf (2014, I.Rahmonov)14-§. AKSONOMETRIK PROYEKSIYALARDA
QIRQIMLARNI TASVIRLASH
Aksonometrik qoidalarga amal qilib to‘g‘ri bajarilgan detalning ichki tuzi-
lishini, qirqim qo‘llanilmagan bo‘lsa, o‘qish qiyinlashadi. shu boisdan, to‘g‘ri
burchakli ko‘rinish chizmalaridagi kabi detalning ichki tuzilishini aniqlash
maqsadida aksonometrik proyeksiyada ham qirqim qo‘llaniladi.
8-sinfda detallarning aksonometrik proyeksiyalarini qirqimsiz chizish usuli-
ni o‘rgangan edingiz. endi detalning ichki tuzilishini aksonometriyada aniqlash
maqsadida qirqimni bajarishni ko‘rib chiqamiz. Aksonometriyada ham qirqim-
lar ko‘rinishlaridagi kabi frontal, profil va gorizontal qirqimlar tatbiq qilinadi.
Misol.
14.1-chizma,
a
da berilgan detalning ko‘rinishlari asosida uning ak-
sonometriyasi chizilib, qirqimlari bajarilsin.
Quyida detalning izometriyasida qirqim chizish bosqichma-bosqich
ko‘rsatilgan. ellips (aylana) markazi
O
da
x, y, z
o‘qlar belgilanadi (14.1-
chizma,
b
).
Ular detal asosida ham belgilanadi va detalning asosi – prizma
yasa ladi (14.1-chizma,
c
).
Detal asosi ustidagi prizma hamda undagi va os-
tidagi ellipslar chiziladi.
x
va
y
o‘qlar orqali frontal va profil kesuvchi te
-
kisliklar o‘tgan, deb faraz qilinadi. Bu tekisliklar o‘zaro
z
o‘qida kesishadi.
shunda tekisliklar detalning vertikal 1–1, 2–2, 3–3 va 4–4 hamda gorizontal
1–2, 3–4 chiziqlarida kesishadi (14.1-chizma,
d
).
Bu chiziqlarning ortiqchalari
o‘chiriladi va chizma taxt qilinadi (14.1-chizma,
e
).
13.2-chizma.
|
|
|