70
bilər. Belə halda növbəti ilin qırma həcmi həmin miqdarda azaldılmalıdır və bu
əməliyyat müvafiq qaydada rəsmiləşdirilməlidir. [7]
3.3. Meşə təsərrüfatı müəssisəsi tərəfindən meşə istifadəçiləri
üçün nəzərdə tutulmuş
qaydada oduncaq tədarük edilərkən, meşəyə xidmət və sanitariya qırmaları,
yanğın əleyhinə və sair meşə təsərrüfatı tədbirləri aparılarkən və qırma yerlərində
oduncaq alıcıya satılarsa, oduncağın daşınma müddəti meşə qırma biletində,
orderdə göstərilməsi nəzərdə tutulmur.
Alıcılar tərəfindən, habelə meşə təsərrüfatı müəssisəsinin sərəncamına daxil olan
(sahibsiz, özbaşına kəsilmiş, meşə istifadəçiləri tərəfindən müəyyən olunmuş
müddətdə daşınmayan) oduncağın daşınma müddəti meşə təsərrüfatı müəssisəsi
tərəfindən müəyyən edilir.
3.4. Meşə təsərrüfatı müəssisələri meşə istifadəçiləri tərəfindən bu Qaydalara
əməl edilməsinə sistematik nəzarəti həyata keçirir, işlər qurtardıqdan sonra
qırma sahələrindən düzgün və tam istifadə edilməsini, oduncağın tədarükünün
həmçinin, köküstə qalmış, daşınmamış oduncağın yerinə müayinə edir.
Qırma yerlərinin (sahələrinin) müayinəsi müəyyən edilmiş oduncağın daşınma
müddəti başa çatdıqdan sonra 30 gün ərzində aparılır.
Qırma yerlərinin (sahələrinin) və tədarük olunmuş oduncağın müayinəsi günü
barədə meşə istifadəçi meşə təsərrüfatı müəssisəsi tərəfindən təyin olunan gündən
15 gün qabaq məlumatlandırılır.
Oduncaq tədarükü və daşınması meşə qırma biletində, orderdə müəyyən edilmiş
müddətdən tez qurtardıqda, meşə istifadəçisi 10 gün əvvəl müvafiq meşə
təsərrüfatı müəssisəsinə işlərin qurtarma müddəti barədə məlumat verir.
Hava şəraiti qeyri-qənaətbəxş olduqda (qar yağarsa, çaylar daşarsa və s.) müayinə
meşə təsərrüfatı müəssisəsi tərəfindən təyin olunan vaxta keçirilə bilər.
3.5. Qırma yerlərinin (sahələrinin) tədarük olunmuş oduncağın müayinəsi meşə
təsərrüfatı müəssisəsi və meşə istifadəçisi tərəfindən 2 nüsxədən ibarət tərtib
olunmuş akta qeyd olunur və müayinənin nəticələri 15 gün müddətində
Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə təqdim
olunur.
Meşə istifadəçisi aktın tərtib olunmasından imtina etdikdə, meşə təsərrüfatı
müəssisəsi müayinəni onun iştirakı olmadan aparmaq hüququna malikdir. Akt
tərtib olunduğu gündən qüvvəyə minir.
Müayinə aktının forması «Azərbmeşə» İstehsalat Birliyi tərəfindən müəyyən
olunur.
3.6. Meşə istifadəçilərinə qırma sahələri ayrıldıqda meşə təsərrüfatı müəssisələri
qırıntı zamanı alınacaq oduncağın dəqiq hesablanması üçün nümunə sahələri
ayırır. Sahə uçota alındıqda, nümunə hesablama sahələrində faktiki hazırlanmış
oduncağın miqdarı meşəqırma biletində, orderdə göstərilən miqdardan 10
faizdən çoxdursa, meşə istifadəçisi əlavə tədarük edilmiş oduncağın miqdarının
dəyərini ödəyir. Oduncaqdan səmərəli istifadə nəticəsində meşəqırma biletində
göstəriləndən artıq işlik oduncaq alınarsa, bu halda meşə istifadəçilərindən əlavə
pul tutulmur.
3.7. Meşədə hazır oduncaq qaldıqda və obyektiv səbəblərdən təyin olunmuş müddətə
daşınmadıqda, meşə istifadəçiləri oduncağın daşınmasına 3 ay ərzində möhlət
almaq hüququna malikdirlər.
Köküstü oduncaq buraxılışına, onun tədarükünə və ya daşınmasına 5 aydan artıq
olmamaq şərtilə meşə istifadəçilərin yazılı ərizələri əsasında meşə təsərrüfatı
müəssisələri tərəfindən möhlət verilə bilər.
71
Oduncağın tədarükünə möhlət verildikdə meşə istifadəçisindən köküstə qalmış
oduncağın nırx dəyərinin 1,5 faiz miqdarında cərimə tutulur.
Oduncağın daşınmasına möhlət verildikdə meşə istifadəçiləri hər ay möhlət üçün
daşınmayan oduncağın preskurant qiymətinin 1,5 faiz miqdarında cərimə ödəyirlər.
Möhlətin verilməsi haqqında meşə təsərrüfatı müəssisəsi meşəqırma biletində,
orderdə müvafiq qeydlər aparır.
3.8. Müəyyən olunmuş müddətlərdə (verilmiş möhlətdə nəzərə alınmaqla)
daşınmayan oduncağın həmçinin özbaşına tədarük olunmuş oduncaq əvəzsiz
olaraq meşə təsərrüfatı müəssisəsinin sərəncamına daxil olur, ümumi qayda üzrə
satılır və əldə olunmuş vəsait hesabına meşələrin qorunub saxlanması və təkrar
istehsalı fonduna mədaxil olunur.
Oduncaq anbara, dəmir və şose yollarına, qurğu və emal üçün nəzərdə tutulan
yerlərə, meşə yollarının yanındakı anbarlara, başqa düzəldilmiş və meşəqırma
biletində, orderdə göstərilən yerlərə daşınarsa, daşınmış hesab olunur.
3.9. Meşə istifadəçiləri Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən
təsdiq edilmiş nırx dəyərinə uyğun olaraq köküstü buraxılan oduncağın qiymətini
ödəyirlər.
Meşə təsərrüfatı müəssisələri meşəyə xidmət və sanitariya qırmaları apararkən,
habelə meşə quruluşu və başqa meşə təsərrüfatı tədbirləri həyata keçirərkən
alınan oduncağın dəyərini ödəməkdən azad olunurlar.
Meşə yanğınları, göbələk xəstəlikləri nəticəsində və həşəratlarla zədələnmiş,
tufan, külək tərəfindən yıxılmış və köküstə qurumuş meşə qırılarkən oduncaq
güzəştlə buraxılır.
3.10. Oduncaq ödənişsiz və ya güzəştlə buraxılarsa meşəqırma biletində və orderdə nırx
qiymətlərindən başqa güzəştli və ödənişsiz buraxılmasının əsası göstərilməlidir.
3.11.Köküstü oduncaq buraxılışının dəyərinin hesablanmasında səhvlərə yol
verilmişdirsə növbəti ödəniş zamanı bu hesablamalar yenidən aparılır. Meşə
istifadəçisi hesablaşmanın fərqinin ödənilməsindən azad olunmurlar.
3.12.Oduncaq tədarükü qurtardıqda meşə istifadəçiləri ilə aşağıdakı sənədlərə əsasən
qarşılıqlı hesablaşmalar aparılır:
meşəqırma
biletləri, orderlər;
qırıntı yerlərinin (sahəsinin)
pul-qiymət cədvəli;
qırıntı yerlərinin (sahələrinin) müayinə aktı.
Ödənişlər yenidən hesablanarsa və bu Qaydaların pozulması barədə meşə
təsərrüfatı müəssisələri, «Azərbmeşə» İstehsalat Birliyi və digər səlahiyyətli
orqanlar tərəfindən müvafiq aktlar tərtib edilərsə qeyd olunan materiallar
hesablaşma sənədlərinə əlavə edilir.
4. BU QAYDALARIN POZULMASINA GÖRƏ MƏSULİYYƏT.
4.1. Meşə istifadəçisi meşəqırma biletini, orderi müəyyən olunmuş müddətdə
almadıqda ayrılmış meşəqırma həcminin nırx dəyərinin 10 faizi məbləğində
cərimə olunur.
4.2. Meşə qırmaları və tədarükü zamanı bu Qaydaların pozulmasına yol verən meşə
istifadəçilərinə aşağıdakı miqdarda cərimə hesablanır:
meşə qırmaları aparılarkən toxumluq ağacların və qırıntıya təyin edilməmiş
ağacların kəsilməsinə və ya zədələnməsinə görə hər bir kəsilmiş və ya zədələnmiş
toxumluq və sair ağacların nırx
dəyərinin üç misli qədər;
qadağan olunmuş vaxtda oduncaq hazırlanarsa və ya sürüdülərsə hər bir kəsilmiş
və ya sürüdülmüş ağacın nırx dəyərinin üç misli qədər;