D əniz neftqaz yataqlarının tikinti layihəsinin əsas mərhələləri

D
ənizdə (kontinental şelfdə) çıxarılan neftin, qazın və kondensatın nəql 
edilm
əsinin əsasları 
D
əniz neft, qaz və qazkondensat yataqlarının işlənməsinin və istismarının əsas 
m
ərhələlərindən biri hasil edilən neftin, qazın və kondensatın həm mədən daxilində 
(onların ilkin hazırlanması üçün) həm də sahildəki texnoloji qurğulara nəqlidir. 
Neftin, qazın və kondensatın mədən daxilində nəqli kiçik və orta sualtı kəmərlər 
vasit
əsilə həyata keçirirlir. (quyu məhsulunun yığılıb hazırlanması üçün ). Bundan sonra 
yığılmış məhsul iri diametrli sualtı boru kəmərləri ilə və ya tankerlərlə sahildəki texnoloji 
qurğulara nəql edilir. 
a)
Neftin, qazın və kondensatın boru kəməri və tankerlə nəql edilməsi – bu 
proses zamanı hansı üsulun seçilməsi bir çox faktorlardan asılıdır, belə ki, bunlar texniki, 
texnoloji, iqtisadi, hidrometroloji v
ə bəzi hallarda isə siyasi xarakterli faktorlar ola bilər. 
Biz quyu m
əhsulunun nəql edilməsinin hansı üsulla həyata keçirilməsini çıxarılan 
karbohidrogenin növünd
ən (neft, qaz, kondensat), yatağın hidrometroloji şəraitindən və 
neftin, qazın, kondensatın əsas istehlakçılara hansı məsafədə çatdırılmasından asılı olaraq 
seç
əcəyik. Dünya təcrübəsinə əsaslanaraq demək olar ki, neftqaz hasil edən ölkələr öz 
ərazilərində əsasən boru kəməri ilə nəql üsulundan müvəffəqiyyətlə həm mayenin, həm də 
qazın nəqlində istifadə edirlər. 
Hal-
hazırda təbii qaz əsasən boru kəmərləri vasitəsilə xarici bazarlara nəql edilir, 
ancaq b
əzi hallarda xüsusi gəmilərlə sıxılmış qaz (maye qaz) vasitəsilə də daşınır. 
1)
Boru k
əmərləri ilə nəqletmə – Hələ 1878-vi ildə mühəndis V.Q. Şuxov 
t
ərəfindən neftin (suyun) borularla nəql edilməsi təklif edilərək Nobel qardaşlarının
Bakıda sifarişi əsasında ilk 11 km-lik neft kəmərinin layihəsi V.Q. Şuxov tərəfindən 
hazırlanaraq tikimişdir. 
N
əql edilən karbohidrogenin növündən asılı olaraq boru kəmərləri neft kəmərləri və 
qaz k
əmərləri adıyla iki növə bölünür. 
Boru k
əmərləri təyinatına görə aşağıdakı qruplara ayrılır: