D. HÜQUQİ DÖVLƏT PRİNSİPLƏRİNİN TƏMİN EDİLMƏ SİNDƏ
İNZİBATİ HÜQUQUN YERİ
Qanunvericilik orqanı üzərində konstitusiya nəzarəti prinsipi xaricində
hüquqi dövlətin bütün prinsipləri ya birbaşa, ya da dolayı olaraq icra hakimiy -
yəti və onun davamı olan administrasiya ilə sıx bağlıdır.
70
Məhz buna görə
«İnzibati icraat haqqında» Qanunun məqsədi
“inzibati orqanlar tərəfindən insan
hüquq və azadlıqlarına əməl olunmasını təmin etməkdən və qanunun aliliyinə
nail olmaqdan ibarətdir”
.
Hüquqi dövlət, sadə desək, idarə edənlərin hüquqla bağlılığını ifadə etdiyi -
nə görə onun təmin edilməsində İnzibati hüququn əhəmiyyəti ortaya çıxır.
71
Hüquqi dövlət prinsiplərindən bəziləri - administrasiyada qanunçuluq prinsipi,
administrativ fəaliyyət üzərində məhkəmə nəzarəti, dövlətin maddi məsuliyyəti
kimi prinsiplər inzibati hüquq fənninin tədqiqat və əhatə dairəsindədir. Başqa
prinsiplərin gerçəkləşdirilməsi baxımından isə administrativ hüquq tamamlayıcı
funksiya daşıyır. Misal olaraq administrasiya üzərində məhkəmə nəzarəti
olmadan,
insan hüquqlarına hörmət prinsipinin mümkünsüz olacağını
göstərmək olar.
Zənnimcə, hüquqi dövlət prinsiplərindən ən əsası administrasiya üzərində
məhkəmə nəzarətidir. Təsirli məhkəmə nəzarəti hakimiyyətlər bölgüsünün ol -
duğu sistemlərdə hüququn üstünlüyünü təmin etmək üçün önəmli faktordur.
Hərçənd bu ifadə məhkəmələrin müstəqilliyini və demokratik idarəetməni də
nəzərdə tutur və bu faktorların yoxluğu məhkəmə nəzarətini formal bir şeyə
70
Məsələn, məhkəmələrin müstəqilliyi prinsipi hakimlərin xüsusilə icra hakimiyyətindən müstəqil
olmalarını tələb edir. Hakimiyyətlərin bölgüsü prinsipinin administrasiyanın səlahiyyətlərini
məhdudlaşdırıcı xüsusiyyəti var.
71
Lakin bu, hər hansı formal inzibati hüquq deyil, zəngin, sistemli, administrasiya üzərində təsirli
hüquqi kontrolu təmin eden, pozitiv mənada qəbul edilməsi lazım olan inzibati idaəetmə hüququ
olmalıdır.
| 
