Dərs vəsaiti «İqtisadi nozəriyyə» ‘ənninin «Mikroiqlisad»
Yüklə 2,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
| bərabər xərc xətlərinin
(buna irokost da deyilir) birinin seçilməsi, firmanın xərclərinin minimumlaşdırılması üsulunun axtarılması metodu kimi qiymətləndirilir. Maşın və işçilərin sayının qrafikdəki meyli, onlara olan qiymət nisbətindən asılıdır. Resurslardan bərabər məhsul və xidməti və xərclərin bərabər xəttini müəyyənləşdirdikdən sonra, başqa sözlə, irok- vantı və izokostanı biləndən sonra onların toxunma nöqtəsi ilə xərclərin minimum həddini seçmək olar. Bu vəziyyətdə çəkdiyimiz misal çərçivəsində qrafik təsvirdə aydınlaşdıra bilərik (şəkil 3). Şəkil 3-dən aydın görünür ki, firmanın istehsal xərcləri, nə Al nöqtəsində, nə do A 3 nöqtəsində deyil. A 2 nöqtəsində minimumlaşacaq. Çünki firma Aı və A3 nöqtələrində şərti qəbul etdiyimiz rəqəmlərlə, istehsal xərci 100 min manata, A 2 nöqtəsində isə 80 min manata bərabər olacaqdır. Başqa sözlə, 276 şohor küçələrindən zibil yeşiklərinin daşınması üçün firmaya 2 maşın və 40 işçi lazımdır. Şəkil 3 Qrafik təsvirdə bir cəhətə xüsusi diqqət yetirilməlidir, izokvant əyrisinin meyli istifadə olunan istehsal amillərinin son gəlir nisbətini, birbaşa xərc xətti, izokost meyli isə bu amillərə olan qiymət nisbətini əks etdirir. Ona görə də firma izokvan- tın, izokostun ən aşağı görünən xəttinə yalnız toxunmaqla xərcin minimum səviyyəsini müəyyən edə bilir. Burada heç bir kəsişmə baş vermir. «Toxunma» nöqtəsi onu göstərir ki, amil qiymətləri ilə son məhsullar proporsionaldır. Son məhsullar isə hər manatdan xərc amili kimi bütün amillər üçün bərabərdir. İzokvantın izokostla toxunan nöqtəsini firmanın xərclərinin minimumlaşdınlması şərti kimi qəbul etmək olar. Buradan da belə nəticəyə gəlmək olar ki, firma xərcini o vaxt minimumlaşdıra bilər ki, hər bir resursun son gəliri, onun qiymətinə bərabər gəlir: Yüklə 2,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|