Dinistor hám tiristorlar haqqında túsinik. Qollanıw tarawları

1-tema: Kóp qatlamlı yarım ótkezgish ásbaplar (1-bólim)
Joba:

1. 
   Dinistor hám tiristorlar haqqında túsinik hám qollanıw tarawları.
   
2. 
   Dinistor strukturası hám islew principi
   

Dinistor hám tiristorlar haqqında túsinik. Qollanıw tarawları.
VAXında keri differensial qarsılıq ámeldegi bolǵan, úsh hám odan artıq p-n ótiwlerge iye kóp qatlamlı yarım ótkezgish ásbap tiristor dep ataladı.
Tiristorning S-sıyaqlı VAXında tok artıwı menen kernew azayatuǵın AB taraw bar (23.1-súwret).

23.1. Tiristordıń S - sıyaqlı VAXı.

Tiristor islegende eki teń salmaqlılıq jaǵdayda bolıwı múmkin. Tuyıq jaǵdayda tiristor úlken qarsılıqqa iye hám odan kishi tok aǵadı. Ashıq jaǵdayda tiristor qarsılıǵı kishi hám odan úlken tok aǵadı. Sonnan yarım ótkizgish ásbaptıń atı (tira - qapı) qoyılǵan. Tiristorlar radiolokatsiyada, radioaloqa apparatlarında, avtomatıkada keri ótkezgishlikke iye yarım ótkezgish ásbap retinde hámde tok basqarıwshı giltler, energiya ózgertkishlerdiń bosaǵalıq elementleri retinde yamasa baslanǵısh jaǵdayda energiya tutınıw etpeytuǵın ásbap -triggerler retinde keń isletiledi.

Tiristorlar shıǵıwları sanına qaray diodli (dinistor), triodli (trinistor) hám tetrodli tiristorlarǵa bólinedi hám tórt qatlamlı p-n-p-n strukturadan uyqas túrde shıǵarılǵan eki, úsh hám tórt shıǵıwǵa iye boladı.
Struktura shetindegi p - qatlam anod (A), n - qatlam bolsa katod (K) dep ataladı. Anod hám katod arasındaǵı n - hám p - tarawlar baza dep ataladı, olarǵa ornatılǵan elektrodlar bolsa basqarıwshı elektrodlar dep ataladı. Diodli hám triodli tiristorlar toktı tek bir tárepleme ótkeredi. Bul óz gezeginde, tiristorlardıń ózgeriwshen toktı basqarıw múmkinshiligin shekleydi. ózgeriwshen tok shınjırlarında óz-ara gilt retinde simistor (simmetrik tiristor) isletiledi. Simistor triak dep ta ataladı. Simistor p-n-p-n-p strukturaǵa hám bir yamasa eki basqarıwshı elektrodqa iye.