|
Divan-ü luğat-it tüRKtəmür qazuqka: təmür qazınğuq. dəmir qazıq. qutb ulduzu.
təmürgən
|
səhifə | 48/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| təmür qazuqka: təmür qazınğuq. dəmir qazıq. qutb ulduzu.
təmürgənka : oq təmırəni.
təmürka : dəmir.
təmürlüqka: dəmir əritllən, süzülən yer.
tən : dən. 1. mən. - dənə: mənə. 2. dənə. kərçü. qırıç. kərüç. 3. qab. gövdə. bədən.
tənciməkka: ısırmaq. kötüləşmək. yoxsullaşmaq
təndir : təmtür. (< təmtürməkka. tamturmaq). ocaq. odcaq. od yanılan yer, oğuq.
tənə : dənə - dənə toplamaq. mənğlənməkka. mənləmək. dənləmək.
tənə vurmaq: böğürləmək.
tənə : tənəka dənə. 1. dən. burcuq. kərçü. qırıç. kərüç. . uruqka. tuxum. evinka. ivən. - dənə tutmaq: uruqlanmaqka. - dənə dənə axmaq: burçaqlanmaqka. 2. otluqka. 3. bənəkka.
tənək : tənğəkka. tanğaqka. tənik. tinək. tinik. hava.
tənələmək : gözləmək. gözəməkka. göz göz, dənə dənə edmək. - üzü dənələmək: gözəmək.
tənələmək: dənələmək. 1. qözəmək. - üzüm gözəmək. 2. uruqlamaqka.
təngə : dəngə. insaf.
təngir : münsif.
təngizmək: bax > tənqimək.
tənglənmək: dənglənmək. dəhlənmək. tanğılmaqka. iplə sarılmaq.
tənğəkka: tanğaqka. (< tin. tın) tənək. tənik. tinik. hava.
tənik : 1. billur. açıq, duru, saydamlı nərsə. (< met > təkin). . insaf. törü. düz. ədl. həqq. 2. tinək. tənğəkka. tanğaqka. tənək. tinək. tinik. hava. 3. yapraq. yapruq. yapruş saf. düz.
tənka : tənka. gövdə.
tənq : tənqka dəng. öqür.
tənq : tənqka. dənq. dək. bölük. oluk. dəğər. səhm. pay. təqsim. hissə. 1. çıxar. qabilliyət. zərfiyyət. 2. varkən. - gücü dəni döğüşdü. 3. tay. - tənq tüş: tay tuş. 4. yarı. əş.
- dəngəsin pozmaq: qayıtmaq ( t < > q <> c ) tayıtmaqka. cayıtmaq. tayturmaq. taydırmaq. qaydırmaq. caydırmaq. qayqıtmaq. qərq edmək. yerindən edmək.
tənq : tənqka. imkan. fırsat. sıra.
tənqəkka: hava.
tənqərməkka: dəngləmək. dənqləştirmək.
tənqəşməkka: dənqləşmək.
tənqilka : ön ayaqları çizgili.
tənqimək: təngiməkka. dəngimək. 1. daralmaq. - qızlıq eli təngidib: bahalıq eli arğurub. 2. dəngə, tam ölçüyə gəlmək. dəmlənmək. şişmək. - quş təngidi: quş göyə qalxdı. - ox dəngidi: ox milləndi. - o öpgəsindən təngəldi: o hirsində şişdi. 2. bağlanmaq. - o başını dəngidi: sarıdı.
tənqləməkka: dənqləmək. iki şeyi birbirinə taxlamaq, ölçüşdürmək. - yaveylə yaxşı dəklənməz.
tənqlənməkka: 1. ölçülmək. tarazlanmaq. düşünmək. göy götürləmək. 2. düşünmək. çara düşünmək·.
tənqlənməkka:.
tənqməkka: havalanmaq. havaya yükşəlmək.
tənqrika : 1. tanrı. 2. göy. 3. böyük bir dağ. böyük bir ağac kimi qözə ulu görünən hər şey.
tənqriqənka: tanrıya tapınan bilgin. bilgin kimsə.
tənqriqərika: tənğriqərü. tanrıya doğru. tanrıya yônələrək.
tənqriqərüka: tənğriqəri. tanrıya doğru. tanrıya yönələrək.
tənqtürmək: təngtürməkka. yüksəltmək. - quşun göyə dənktürür.
tənləmək: dənləmək. mənləmək. mənğlənməkka. dənə toplamaq.
tənlətmək: dənlətmək. mənğlətməkka. mənlətmək. yemlətmək.
tənriməkka: təngimək. başı dönmək.
təp : bax > tab.
təpcəmək : 1. köpüşməkka. kökləmək. tikmək. 2. təvçəməkka. ata ata, ara bir, iri iri tikmək. kökləmək.
təpcərmək: tapşırmaqka. yapışdırmaq.
təpcətmək: təfcitməkka. təvçimək. sıxca, kip tikdirmə.
təpə : 1. bağquka. baquka. yüksəklik. 2. tobix. tənbih. 3. üyüqka. yığın.
- təpəsinə vurmaq: tüpüləməkka. təpələmək.
təpələmək: tüpüləməkka. təpəsinə vurmaq.
təpəmək: tobixləmək.
təpən : şığırıb, fışqırıb tüpən, dələn. - dəmir tüpən: dəmir dələn.
təpi : səpi. sapı. hərəkət. təkan.
təpikka : təpiş. təpmə. - təpik təpmək: təpikləmək.
təpilmək: təbrətmək. təprətmək. həmlə edmək.
təpinci : təpinqüci. təpindəçi. abid.
təpinka : sitayiş. niyayiş. - yalnız ona təpin: təkcə ona sitayiş elə.
təpinmək: - təpin yalnız ona təpin: təkcə ona sitayiş elə.
təpinməkka: təpmək.
təpiş : tapış. 1. vəkil. arçı. araç. 2. təpmə. atyaqla vurma.
təpişməkka: savaşmaq.
təpləş : muxalif. zidd. ( # taplaş: muvafiq. razı. )
təpləşməkka: təbləşməkka. muxalifət edmək. ziddinə, əleyhinə qalxışmaq.
təpmək : 1. qoğmaq. inad edmək. 2. döğmək. təpikləmək. dabanlamaqka. sabanlamaqka. vurmaq. - o nökərin təpdi. - sərçə işi ərməs, örtgün təpmək: sərçə işi değil, xərmən döğmək. 3. sabanlamaqka. dabanlamaqka. sapanla sürmək.
təprenməkka: təprenmək. qaynanmaq. qımıldanmaq.
təprəm : silkər. zəlzələ.
təprəməkka : qaynamaq. qımıldamaq.
təprəş : 1. təprətíkka. coşqun. qaynar. 2. həvəs. kapris.
təprəşməkka: 1. tapraşmaq. sıçraşmaq. çalqaşmaq. 2. oynaşmaq. təprəşmək. qaynaşmaq. qımıldaşmaq.
təprətəsi : təprətiləcək. təprətəsi yer. təprətiləcək yer.
təprətíkka: təprəş. coşqun. qaynar.
təprətíklikka: coşqun. qaynar.
təprətiqsika: təprətili. təpretməkdə tələsən.
təprətişməkka:coşuşmaq.
təprətqənka: çox təprətən.
təprətqüçika: təprətən.
təprətqüka: təprətiləcək.
təprətmək: sapıtmaqka. sallamaq.
təprətmək: təbrətmək. 1. təpilmək. həmlə edmək. 2. sıçratmaq. atlatmaq.
təprətməka: təprəndirmə.
təprətməkka: 1. təprəndirmək. qımıldatmaq. 2. saldırmaq. - ər yağıya təprətdi: cumdu. 3. sıçratmaq. qoğzamaq. qaldırmaq. - mal davarın təprət ged. - götüvü bir təprət. - təprətiqsika: təprəşik. təprəşməyə canı olan. tələsik.
təprətməkka: tavratmaqka. qızdırmaq. təlbələmək. tələsdirmək.
təprətmişka : təprətilmiş.
təprəttəcika: təprətən.
təpsək : təpşər. 1. həvəskar. 2. kaprisli. bülhəvəs.
təpsəməkka: təpsənmək. qısqanmaq. ciciklənmək. qınamaq. həsəd edmək. çəkəməmək. - yoldaşıvı təpsəmə. - qutluluğun təpsəmək. - öz qutuvu arada, qutlu kimi təpsəmə: qınama.
təpsətməkka : təpzətmək. 1. nərsəyə ciciklənmək. 2. sıxıb sıxışdırmaq. tikmək.
təpsi : 1. büdik. büzikka. büdik. oyun. oynama. oynama. oyun. büdik. büzikka. rəqs. 2. təvsika. təbəs. süfrə.
təpşər : təpsək. 1. həvəskar. 2. kaprisli. bülhəvəs.
təpşətmək: təpib, qoğub yormaq. - tərimi təpşətdin: tərləddin. tərimi çıxardın.
təpuğ : <> tapuğ qulluq. xidmət.
təpzəməkka: təpsəmək. ciciklənmək. həsəd edmək. çəkəməmək. -.
təpzəş : təbzəş. tapzaş. tabzaş. cicik. qısqanış. həsəd. - nədir bu təpzəş, nədir bu dartış: həyəcan.
təpzətməkka : təpzətmək. təpsəmək. təpxətməkka. ciciklənmək. çəkəməmək.
təpzük : tapzuq. tapızqu. tapızquq. tapışmaq. tapmaca2. bilməcə. sınama. - təpzüq tapızmaq: tapmaca sormaq.
tər : (< dərmək: almaq. vermək). 1. edər. dəğər. müzd. ücrət. çalışana verilən para. - tarçı: tərçi: işçi. 2. dəridən çıxan su damcıları. - tər atmaqka: bədən təri dışarı atrnaq. - tər bulmaqka: tərləmək. utanmaq. mahcup olmaq. - tər dənəsi: burçaqka. 2. dər. tərkka. dərk. (< dərmək). tez. çabuq. tərgin. 3. iş. - tərçi: işçi. - tərgə: işçi qatı. işçilər.
tər : tərka uçat. ücrət. müzd.
tərçika : (< dərən). uçatçı. ücrətlə çalışan. ırqat. muzdur.
tərə : dərə. 1. quyka. qoy. quytu yer. dip. 2. arquka. aruq. 3. oprıka. obruq. oyruq. oğruq. çuxur. 4. oy. 5. özükka. üzük.
tərən : dərən. tərqüşika. tərqüçi. toplayan.
tərəyağı : qaymaq. qanaq. qayaq. qonaq. qıyaqka.
təri : dəri. 1. hər şeyin dərisi. sıyrım. qabıq. üz. - yer saqrısı: yerüzü: sağrıka. sağır. - təri ötməkka: tər dərldən keçmək. - tər atmaq. təritmək.
tərik > təriq
təriq : tərik. dərik. tirik. 1. yığmaq. - onun pul dəriğini gör: onun pul yığmağına bax. 2. tərkka. tərgin. tez. çabuq. şaşqın. dərrov.
təriq : təriqka dərik. tarıq. (tirik. dirik. diri: dirək. iti. uca). 1. yeyin. tez. - təriq qıl. - təriq düşən, təriq qalxar. - tərik gəl. - tərik duyma sandığın. 1. tiriq. dərmə. dərlş. dərnək. dərqə.
təriqmək: tərikmək. dərikmək. tirikmək. yığmaq. - yarmaq dəikmək.
təriqsəkka : dərməyi. toplamayı diləyən.
təriq-tarıq : tərik-tarıq. (dərik: eniş. tarıq: yoqquş). eniş yoqquş dərə təpə. tarmutka. - dərik-tarıqlı yerlər.
təriq-təriq: tərik-tərik. dərik-dərik. tərqil tarqılka. alaca, xət xət, rəh bə rəh olan.
tərilən : dərilən. tərgilən. tərilgənka. toplanan.
tərilgənka : dərilən. dirilən. dərgilgən. dirgilgən. toplanan. yığılan.
tərilməkka: 1. tarılmaq. biçilmək. vurulmaq. <> urulmaq <> orulmaqka. 2. dərilmək. toplanmaq. - elim günüm dərildi.
tərim : dərim. örtgünka. örqütün. biçin. örtəm. ürtəm. ütrəm. xərmən.
tərimsinməkka: dərər kimi görünmək.
tərin : batıqka.
tərincəkka: çərşov. örtük.
tərinğəkka: 1. su sızıntısı. 2. su birikintísi. 3. qaynaq.
tərinğka : dərin. ənqin. engin. geniş.
tərinğüqka: qaynaq.
tərinməkka: dərmək.
təriş : dəriş. dərtiş. tartış. açış. açılış. yarış. - sərgi dəriş: dartışı. - işlərin dəriş: dartışı.
tərişməkka: dərmək. toplamaq.
təritməkka: ( < dəri. 1. < tər atmaq. 1. < dəri ötmək). tərləmək.
tərkin : türkün. törkün. tərnik. tərnəkka. 1. tirkin. millət. - yazılmasın tərkinim: - tarılmasın türkünüm: dağılmasın millətim. - 2. yığnaq. gəngəş. 3. dərnək.
tərkinmək: ( r <> z ) təzginməkka. 1. tartınmaq. dartınmaq. çalxanmaq. 2. fırlanmaq. dönəmək. çönmək. - acun tıqrı təzginir: fələk çarxı fırlanır. - çığrı təzgir: çevir. 3. döğr vurmaq. təvaf edmək. - bu yeri tərkinib gəldik. - kə'bəni tərkinin. 4. atınmaqka. - siqarı atın: tərkin.
tərkişmək: ivsəmək. evsəmək. əvsəmək. tələsmək. dalsamaq. əcələ edmək (istəmək).
tərq : tərkka. dərk. tər. dər. (< dərmək). tərik. tərgin. dərgin. yeyin. tez. çabuq. şaşqın. dərrov. ıti. - tərq gəlməkka: təz gəlmək. - tərq qılmaqka: çabuq olmaq·. - tər gəlib, tər geddi. - tər qıl, tər gəl. - tər ed, tər qıl.
tərqan : tarxanka. bəy. həzrətləri. - tərxan qadın qatında: böyük xanım (xanım həzrətləri) qulluğunda.
tərqəq : tərgəkka. dərgəh. 1. (< dərmək: sərmək). süfrə. 2. (< dərmək: yığmaq). buxca. - tərgək bağın çək: bərkit.
tərqəlirka: dərmək. toplamaq üzərə olan.
tərqən : tərgənka. 1. tərxan. tarxan. qılavuz. iş başında olan. işbaş. rəhbər. 2. vali. 3. dərgin. yeyin. ıti. - dərgin gəl: tez gəl.
tərqəşmək: tirqəşməkka. tərgişmək. toplanmaq. toplaşmaq. arxa arxaya gələrək dərləşmək.
tərqi : tərgi. tərqüka. sıra. dizi.
tərqi : tərgika. tərgü. süfrə. - tərgi uruldu.
tərqil : tarqılka. dərkli. dərik dərik. alaca, xət xət, rəh bə rəh olan - tarqıl yılxı. alaca heyvan.
tərqilən : terilgənka. dərilən. toplanan.
tərqin : dərgin. (dərilmiş. < dərmək). sıx. türkün. durqun. bərk. tərkka. dərgin. yeyin. iti. - tərgin sular.
tərqinka : tərgin. 1. dərilmiş yığılı, toplu, toplanmış olan hər şey. - tərkin su: sıx, gur, qaynar su. - tərgin su: dərilmiş, yığılmış qoşun. 2. tərk. tez. çabuq.
tərqişmək: tirqəşməkka. tərgəşmək. toplanmaq. toplaşmaq. arxa arxaya gələrək dərləşmək.
tərqləməkka: ivmək. əcələ edmək.
tərqüçi : tərqüşika. dərən. toplayan.
tərqüka : tərgi. 1. süfrə üzərində cərgələnmiş yemək. 2. sıra. dizi.
tərqüşika: dərən. toplayan.
tərlan : taylanğ. tayxan. tayqanka incə, kibar, gözəl, boylu boslu.
tərləməkka: (təritməkka. ( < dəri. 1. < tər atmaq. 2. < təri ötmək). çiğlətməkka. çiylətməkka. çiləməkka. çilətməkka. (< çiy. çiğ: şeh). yaşartmaq. ıslatmaq. sulamaq. ölləmək. 1. çılamaq. sulamaq. 2. tərin, suyun silib tumarlamaq. yumşatmaq. 3. çilənməkka. çiminmək. yaşlanmaq. sulanmaq. ıslanmaq. 4. irlənmək. ırlanmaq. ır bulmqka. utanmaq. - bu işlərdən. 5. tər atmaqka. tər dəridən keçmək. tər atmaqka. təritmək. təri ötməkka. bədən təri dışarı atrnaq. 6. vermək. ödəmək. . qaşağılamaq. kəbrələmək. silmək.
tərlikka : təri çəkmək üçün yəhərln, palanın altına qoyulan keçə.
tərman : dərman. 1. əmlik. 1. topulqaq. bulqab. bulutqa. dolbağ. dolbuğaq. ot. mərhəm.
tərmək : dərmək. tiqirmək. dərmək. yığmaq. toplamaq. - tərinqıl: yığqınan. (# taramaqka: açmaq) - para dərən: pul yığan.
tərnəkka : dərnək. 1. tolqa. dolqa. patuq. 2. tirkin. tərkin. tərnik. yığnaq. gəngəş. əncümən.
tərnik : tərnəkka. dərnək. tirkin. tərkin. yığnaq. gəngəş.
tərpətmək: sapımaqka. sapamaq. sallamaq.
tərrik : dərrik. tirrək. dərgür. dərik. tırıquka. seyrək olan. sıx olmayan. - tırıqu yer.
tərsə : təsgəri. tatruka. dartu.
tərsən : tərsin. 1. ürkək. qaçqın. - tərsin uşaq, ılıx (ılxı: yılxı: heyvan). 2. dikqafa. inad. 3. xuysuz. bədəxlaq.
tərsin : tərsən. 1. ürkək. qaçqın. - tərsin uşaq, ılıx (ılxı: yılxı: heyvan). 2. dikqafa. inad. 3. xuysuz. bədəxlaq. 3. mədəniyyətdən uzaq, geriyə, dala qalmış kimsə, ölkə. - elin tərsin qatı: geri qalmış, becərilməmiş təbəqəsi. - tərsin ölkələr.
tərsinməkka: tərslənmək. 1. qızmaq. savaşmaq. - nəyə uşağa tərsinirsin. 2. yavamaq. azmaq. bətərləşmək. ağırlaşmaq. - yara tərsindi. - kəsəl tərsindi.
tərska : < met > sərt. 1. qüc, qıyın, çətin olan hər nəsnə. - tərs iş. tərs adam. - tərs görəv. 2. qırtka. axlaqsız. 3. utanmaz. inad. arğuqka. 4. tabaka. aykırı. zidd. rəğmən. qarşı. - tərs tərs vurmaq: hər tərəfdən yandan vurmaq.
- tərs tərs urmaqka: hər yanından, hər yanına vurmaq·.
tərslənmək: tərsinməkka. qızmaq. savaşmaq.
tərtiş : dərtiş. tartış. dəriş. açış. açılış. yarış. - sərgi dətişi: dartışı. - işlərin dətişi: dartışı.
tərvaza : dərvaza. qapqa. böyük qapı. qala, şəhər qapısı.
tərvişfars : dəvriş. (<təvişmək: çevrişmək. təvirmək: devrişmək. çevirmək). çönmüş. devrilmiş. alıq. vurqun.
təs : təska. taska. 1. obanma, mubaliğə ilgəci. - təs təgirmə: gip girdə. 2 tərs. pis. kötü. verimsiz. - təs kişi. təs at. - təs ölkə. - təs topraq. 3. hər nəsnənin kötüsü, bayağısı.
təsgəri : tərsə. tatruka. dartu.
təsir edmək: ədləməkka. edləməkka. eyləmək. ülgü yapmaq. dəğər vermək. önəmsəmək. əhəmmiyət vermək.
təstəgirməka: gipgirdə.
təv : təfka. təvka kələk. al. aldatma. hilə. - avçı neçə təv bilsə, ayı anca yol bilir.
təvçəməkka : təpcəmək. ata ata, ara bir, iri iri tikmək. kökləmək.
təvçimək: təfcitməkka. təpcətmək. 1. sıxca, kip tikdirmə. 2. oyulqamaq. seyrəkcə tikmək.
təvə : dəvə. dəvə. dəvəy. təvəy. təvi. tivi. - dəvə dabanının ucları: qaraquşka. - dəvə tüyünün uzun olanları. - cuqdu. yoqdu. yoqru. yuqdu. yoqruyka. - təvə, qoyun tüyündən yapılan qəyim: qarska.
təvgənka: həmişə. hər vax, hər zaman.
təvi : tivi. dəvə. təvə. dəvəy. təvəy.
təvinməkka: təğinməkka. dəğinmək. tasalanmaq. utanmaq. sıxılmaq.
təviş : zəhmət. əziyət.
təvişməkka: tüvişmək. taxışmaq. taxmaq. şişə ət düzmək.
təvməkka: təğmək. taxmaq. saplamaq. əti şişə saplamaq. düzmək.
təvrişmək: devrişmək. çevrişmək. çönüşmək. alınmaq. vuruşmaq.
təvsika : təpsi. təbəs. süfrə.
təvşəlməkka: təvşülmək. təğşülmək. dəğşülmək. 1. dağılmaq. ufalanmaq. qırışmaq. 2. qarışmaq. buruşmaq. dolaşmaq. - işlərim yaman təvşəyibka. - ip kələfi təvşədika.
təvşəməkka : 1. dağşamaq. dağılmaq. qarışmaq. dolaşmaq. 2. tövşəmək. için için ötmək. çarçamaq. yorulmaq. ləhləmək. 3. tavşamaq. buruşdurmaq. ilişdirmək.
təvşətməkka: 1. qarıştırmaq. dağıtmaq. birbirinə vurmaq. dolaştırmaq (ip). bir işi təngitmək. 2. çərçətmək. tökdürmək. - tər təvşətmək: tər tökdürmək.
təvşinməkka: təvşünmək. dəğşinmək. çalışmaq. çırpınmaq. - siz bu işdə təlim təvşinirsiz: yaman çalışırsız.
təvşülmək : təvşəlməkka. dağılmaq. ufalanmaq. qırışmaq. qarışmaq.
təvşünməkka: təvşinmək. dəğşinmək. çalışmaq. çırpınmaq.
təvürgənka: çəvirən. - əvşürqən təvürgən: əvürgən təvürgən evirip çevirən. qüc işləri başaran.
təvürməkka: çevirmək. - evürdi təvürdi: evirip çəvirdi. alt üst etti. təsərrüf etdi.
təynək : bax > təqnək.
təytiqka : ağıllı. zəki· - tətiq.
təzəkka : təzək. at kübrəsi.
təzəkləməkka: pisləmək.
təzginməkka : ( z <> r ) 1. tərkinmək. tartınmaq. dartınmaq. çalxanmaq. 2. fırlanmaq. dönəmək. çönmək. - acun tıqrı təzginir: fələk çarxı fırlanır. - çığrı təzgir: çevir. 3. döğr vurmaq. təvaf edmək. - bu yeri təzkinib gəldik. - kə'bəni təzkinin.
təziqka. : tazıq. təzki. xalq arasında ürqüntü. paniq. -
təzinməkka: tazınmaq. durmamaq. tələsmək. qaçınmaq. qaçar görünmək.
Dostları ilə paylaş: |
|
|