|
Divan-ü luğat-it tüRKqudutrmaq : quşqutmaq. ürkütmək. sıçratmaq. sucıtmaqka. saçratmaq.
quf
|
səhifə | 32/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| qudutrmaq : quşqutmaq. ürkütmək. sıçratmaq. sucıtmaqka. saçratmaq.
quf : kuf. yalqunka.
quğu : quğu quşu. qordayka.
quqrutmaq : qoqratmaqka.
ququka : quğu quşu.
ququnluqka : qoğunluqka. qıvılcımlı, alovlı.
ququrmaqka : qavurmaq. qaqurmaq. qoğurmaq. qovurmaq.
qul : əbd. yükün. mürid. tabe'. bulaq. bulun. kölə. əsir. odalıq. - alqa bulaq: bağışlanmış kölə. - tanrı yükünləri: qulları. - qul yağı, it böri.
qulabuzka : qılavuz.
qulaçka : qulaç.
qulaçlamaqka: qulaçlamaq. qolları açıb ölçmək. - bu uruqnu qolaçla: bu ipi ölç.
qulaq : qulğaq. qulqaq. 1. bucaq. köşə. 2. quş ovlanan yer. 3. 6. güllə. (> qululəfars). - qurşun qulaq. - çamır qulaq.
- qulağ dalına vurmaq: burbamaqka. burcutmaq. döndərib çöndərmək.
- qulaqlı: bucaqlı.
- qulaq donka: qolları (yenləri) qısa paltar. - qulaqa vurmaq: qulaqlamaqka.
qulaqlamaqka: qulaqa taxmaq.
qulavuzka : qılavuz. qulabuğ.
quldur : qulluq gözləyən. istəkli olan. kimsəni zorlayıb istəyin yerləştirmək.
quldurmaq : qulluq istəmək. istəmək.
qulıq : qulsıqka. qul, kölə, nökər qılıqlı. köləyə bənzər.
qulqaqka : qulaq. qulaq. qulhaq.
qulqırmaqka : istəyə yazmaq.
qulqırmaqka : qolqırmaqka. istəyəyazmaq.
qullanmaq : kullanmaq. suramaqka. sürəməkka. işlənmək. istifadə edmək.
qullə : qurqa. qarqa. qarğı. qoruğ. zirvə.
qulluq edmək: xitmət edmək. tapmaq.
qulluq : 1. əkətka. tapı. xidmət. 1. ağırlıqka. ağırlama. pəzirayi. - qulluq işləri qonaqçınındı. - ağır qulluq: möhtəşəm qulluq. 1. tapı. tapuq. xidmət.
- bir qulluq, bir tapuğ. hər nə istərsiz, tapızda durmuşuq.
- qulluq sevən: qulluqçu. tapuşqaqka.
- qulluq istəmək: quldurmaq. istəmək.
qulluqçu : 1. buyruq. işçi. - əl buyruğu: əl altı işçi. 2. tapuğçi. xidmətgüzar. pərəstişkar. 3. tapuşqaqka. qulluq sevən.
qulluqçu : tapuqsaq. qulluq, xitmət etməyi sevən.
qulmaqka : qulsamaqka. istəmək. rica edmək. - qulsıram, ərkiz var.
qulnaç : qulunlu, boylu, ikən qısraq. (# qısır qısraq: doğamayan at).
qulnaçıka : qulu, balası olan, boylu qısraq.
qulnamaqka : qulunlamaq. qısraq qulundı: at yavru doğurdu.
qulsamaqka : istəmək. - qulsıram, ərkiz var.
qulsıqka : qulıq. qul, kölə, nökər qılıqlı, sifətli. köləyə bənzər. - qulsıq ərka.
qulturmaqka: istətmək.
qulunka : tay.
qulunlamaq: qulnamaqka. qısraq yavru doğurmaq.
qulunmaqka: istəmək. rica edmək.
quluşmaqka : birbirindən istəmək. istəşmək.
quma urmaqka: birbirinə quvvətlə vurmaq.
qumaş : parça. turquka.
qumbarı : kumbarı. komba. daşırqan. şişik.
qumğanka : kova. susıqka. gügüm. ibríq.
qumıtmaq : qomutmaqkaş coşturmaq.
qumka : (< kom: şişik). 1. dalqa. su dalqası. 2. qum dənəsi.
qumqanka : qumquma. tüng. su qabı.
qumquma : qumqanka. tüng. su qabı.
qumlaqka : sarmaşıq ot. dənizdə qum, şəpə tufan qoparan ot.
qummaqka : dalqalanmaq. - su qumdı.
qumrat : qurmat. gümrat. qurlu toplu. güclü. - qumrat ürək: güclü. ürəkli.
qumturmaq : 1. gölləndirmək. dalqurmaq. dalqalandırmaq. 2. köpütmək. şişirmək. - yel əsir suyu qumturur.
qumuqka : qomuq. at kübrəsi.
qunçə : bük. qonça. - bükdən ol yazıldı: qunçədən o açıldı. - qonçasından açıldı: bükündən ol yazıldı.
qunçələnmək: büqsüqlənməkka. qızlarda məmə tomurmaq.
qundıquka : dövən. xərmən dövən.
qunduz qayrıka: qunduz taşağından yapılan bir ilac.
qunduzka : su qöpəyi.
qunğka: qas. mahiçə. ədalə.
quni : qıni. qılı. qüni. güni. kimi. - nə qıni bir adamdı.
quni : qüni. güni. qıni. qılı. kimi. - yağmur quni qan saçar: yağış kimi qan tökər.
qupal6 : kupal. yaxımsız. gobut. sasrıq. sassıq6. sarsıqka.
qupzalmaq : qopsalmaqka. qopuz çalınmaq. qobzalmaq.
qupzamaqka: qopzamaq. qopuz çalmaq.
qupzaşmaqka: qopuz çalmaq.
qur : qurka. 1. qurr. doğal səs. - qur qur, qar qur edməkka: quruldamaq. - qarnım qarr qurr edir. 2. dərik. dərkə. dərəcə. rütbə. - uluğ qur: üstün dərcə. - alt qur: altın, aşağ dərcə. - mənim qurum: mənim dərcəm, çəkim. - orta qur. 1. quşaq. qurşaq. kəmər. - iç qur: iç qurşağı. uçqur. paltomun qurun itirdim. 1. quru. quruq. qura.
- qur qurmaq: qurşamaq. kəmərləmək.
qura : 1. tərbiyət. ədəb. - dilab açıq, pişiyin qurası nərdə. 2. - qura çəkmək: surplamaq. süriləməkka. surplamaqka.
quracaq : qurquka. qurasıka.
quraq : quruq. qarqaqka. kəkrək. suyu çəkilmiş. bitgisiz quru qırlar. çöl. qurqaqka. qurğaq. çoraq. şoraq. - qurğlıqdan arığlamaq: ölüm durumuna gəlmək. yutıqmaq: yutuqmaqka.
quraqlamaq: ( l <> t ) qurqatmaq. qurqadmaqka. qıtlıq olmaq. qurumaq.
quramka : 1. tərbiyətıi. müəddəb. - quram kişilər: ədəbli, düzənli adamlar. 2. iyeğağşi.
- quram kişilər olturdular: mərtəbə, aşama sırasına görə kişilər düzülüb oturdular.
qurarmaqka: qurtarmaq. qutqarmaq.
qurasıka : quracaq.
quraş : məclis. iclas. - quraş quruldu.
qurcalamaq: qurdalamaq. qopurmaqka. yerindən qaldırmaq.
qurcalamaq: qurdalamaq. sonğramaqka. imalə olmaq. nərsənin qəbulunda çətinlik göstərmək. sözü ikircimləmək.
qurçka : qurs. qors. qatı, içi dolu, som, cıdamlı, dayanıqlı nəsnə. - qurç təmir: çəlik. - qurs ər. qurç ərən. - qurç ərənka: dayanıqlı, yiğit ər.
qurdalamaq: qurcalamaq. sonğramaqka. imalə olmaq. nərsənin qəbulunda çətinlik göstərmək. sözü ikircimləmək.
qurdalamaq:qopurmaqka. yerindən qaldırmaq. qurcalamaq.
qurdaşmaqka: sıralanmaq. məclis qurmaq.
qurəmək: kurəməkka. qaçmaq. - qul kürədi.
qurəş : çalışka. çalmaş. çəlmə. gürəş. güləş. gücəş.
qurğuçu: totiəçi.
qurğuluqka: yeğnilik. yüngüllük. daşqınlıq. zəvzəklik.
qurıka : çevrə. ətraf. mihit.
qurıquka : qurumaq üzərə olan nəsnə. quruyacaq zaman
qurın : kəmər. qurulan. mahasirə. kəmər. - qurun yazmaq: bir şeyin qoruğun açmaq.
qurınmaqka: qurunmaq. qurulanmaq.
qurışmaqka: quruşmaq. quruşmaq.
qurıtqanka: qurutan.
qurqaqka: quraq.
qurqalırka: quruyan. qurmaq üzərə bulunan.
qurqalmaqka: quraqlamaq. qıtlıq olmaq.
qurqamaqka : qurumaq.
qurqatmaq: quraqlamaq.
qurqi : 1. qurluq. hazırlıq. 2. totiə.
qurqıra : başı boş, hər gələ dolanan. aavara.
qurqırmaqka: qurumaq.
qurqırmaqka: zəvzəklik edmək. yeğnilik edmək.
qurquçıka: qurucu.
qurquka : quruğ. beyni quru. axmaq. səfeh. yeğni kişi.
qurqulanmaqka: taşqınlıq, yeğnilik, yüngüllük edmək. səfehləmək.
qurquşum: yapışdırmağa, qovuşdurmağa yarar nərsə. löhüm. sığzıqka.
qurlamaqka: gurlamaq. 1. nərsiyə quşaq, kəmər, bellik yapmaq, bağlamaq, tikmək. - palto, don, oyluq qurlamaq. 2. qürlənməkka. kürlənməkka.
qurlanmaqka: 1. qürsməkka. qursmaq. kürsəmək. gürsəmək. şişmək. təxmir olmaq. 2. bərkimək. uyuşmaq. tutmaq. - yoğurt qurlandı. 3. turşamaq. acımaq. tutmaq. qatılaşmaq. qoyulaşmaq. mayalanmaq. əkşimək. - qımız qurlandı. - qatıq qurlandı. 3. qurmaq. tikilmək. qurşanmaq. - yapı qurlanmaq. işlərimiz qurlandı. - yay qurlandı. 4. güclənmək. güc tapmaq. bərkimək. - qurlanmış dəmirə, qurç dəmir (polad) deyilir. 5. gursmaq. gürsəmək. kürsəmək. şişmək. təxmir olmaq. mayalanmaq. qanlanmaq. ətlənmək.
qurlaşmaq : döğrə qurub oturmaq. - quraş qurlaşdılar: yığva qurdular.
qurluqka : 1. qorluq. meş. qımız qabı. 1. quruqluq. cehiz. ləvazim.
qurmaq : 1. əğlətmək. əğirmək. yığmaq. - malın əğlətib, nə günə çıxdın sən. 2. kərmək. toplamaq. 3. himayə edmək.
qurmanka: kiş qurmanka. 1. qədələç. sadaq. yaylıq. yasıqka. ox yay qabı. 2. qurşan. belivi bağla. 3. yükün. tapın. amadə baş.
qurmat : qumrat. gümrat. qurlu toplu. güclü. - qurmat ürək: güclü. ürəkli. - qurmat dayan el dayağı.
qurmışka: qurulu.
qurralmaq: boynamaqka. qururlanmaq. böbürlənmək. məğrur olmaq. dikbaşlanmaq.
qurramaq: gəritmək. qarıldatmaq. boş boş danışmaq. şişirmək. - çoxda gurrama: gəritmə.
qurs : qurçka. qors. 1. qatı, içi dolu, som, cıdamlı, dayanıqlı nəsnə. - qurç təmir: çəlik. - qurs ər. qurs ərən. 1. gürs. şişik. qabır. maya.
qursaq : polad. bolad. bulad. dolmuş. bərkimiş.
qursamaq: qarçamaqka. qarslamaq. qatılaşmaq.
qursatmaq : qurmaq. türçitməkka. törçütmək. durçutmaq. durcıtmaq. dirsətmək. başlatmaq. girşitmək. işə salmaq. bərpa edmək.
qursatmaq: türçıtmaqka. . bərpa edmək.
qursmaq : qürsməkka. gürsəmək. kürsəmək. gurlanmaq. şişmək. təxmir olmaq.
qurşaqka: quşaq. belbağ. bağ. urama. kəmər. - göy qurşağı: tel gögən.
qurşamaqka : yörgəmək. yörəmək. dolamaq. döğrəmək. çevrəmək. quşanmaq. quşağı bağlamaq.
qurşanmaqka: 1. girişmək. sarınmaqka. sarqınmaqka. 2. qızışmaq. güsərməkka.
qurşat ! : büküt ! mahasirələ !.
qurşatmaqka: qoşitməkka. quşatmaq. örtmək. qapamaq. quşaq quşatmaq. - bulut göyü quşatdı.
qurt : qurtka 1. solucan soyundan olan heyvanlar. 1. yırtıcı heyvanlardan olan qurt, böri.
qurtaq : qutat. qutaq. qaraçuxa. xoşbəx.
qurtanmaq: qurtlanmaq. (qurt + lan + maq)
qurtanmaqka: ( t <> l ) qurtlanmaq. (qurt + lan: bir nədən, şeydən olmaq). 1. bittən qaşınmaq. 2. qoyunlarda bit aramaq.
qurtqaka : 1. əlsiz. bacarıqsız. bacarmaz. bacarıqsız. 2. qocaqarı. - qurtqa büzik bilməs, yerim dar dər
qurtlamaqka : qurt çıxarmaq.
qurtulmaq: qutalmaq. qutulmaq.
qurtulmaq: yarıqsamaq. nəcat tapmaq.
qurtulmaqka : 1. doğurmaq. 2. qut bulmaq. qutulmaq.
qurtuluş: yarıq. nəcat.
qurturmaqka: qurdurmaq. toplatmaq.
quruh : 1. yarıq. yartımka. - bir yartım boyun: bir quruh xalq. 2. qonatka.
quruqjınka: qurşun. quşun.
quruqka : 1. (# dolu). quru. boş. ıssısız. lüt. - quruq ulma: boş küzəc. - on qab quruq, iki qab doludu. - quruq evka: 1. içində kimsə bulunmayan ev. 2. boş, yaraqsız, qoşsuz, moblımansız, vəsayilsiz ev (# doluq ev: yaraqlı qo. lı, vəsayilli ev). 2. qarqaqka. suyu çəkilmiş. bitgisiz quru qırlar. çöl. 3. qurlara, dərcələrə uyar, ta'be' üzüm, devlət. 4. başı boş. səfeh.
quruqlamaqka: 1. qoruğlamaq. qilaflamaq. xəlfələmək. 2. qurutmaq.
quruqlanmaqka: quru bulmaq.
quruqluq: qurluq. cehiz. ləvazim.
quruqsaqka: qurqursaqka. 1. iç alat. mə'də. 2. quşlarda daşlıq.
quruqsımaqka: qurumaya üz tutmaq.
qurulan : qurulqanka. qızan. qağan. hirslənən.
quruldamaq: guruldamaq. anraşmaq. anqraşmaq. kükrəşmək.
qurulqanka: qurulan. qızan. qağan. hirslənən.
qurulmaqka : qurqulmaq. 1. dirçəlmək. hazırlanmaq. - qurulun gedək. 2. burulmaq. buruq buruq, büzük büzük olmaq. qat qat olmaq.
qurumaq:
qurumaqka: 1. arıqlamaq. duruqlamaqka. zayıflamaq. 2. qadıtmaq. qadırmaqka. - donluqda qadırmayasan. 3. qaqraşmaqka. azalmaq. suyun çəkilməsi. 4. qatılmaq. qat olmaq. - dilim ağzımda qatdı: qurudu. 5. topramaqka.
qurumka : qurunka. qurqum. 1. tüsdünün, sisin, dumanın nərsədə buraxan isi, nişanı. 2. türkün. türkən. təşgilat. 3. bitöv, bir tikə daş. tikmədaş. bitikdaş. bitikqaya. təxtəsəng. 4. lovhə. - qurumlu dağ: daşlı qəyəli dağ. 5. qaya. 6. mal davarın, hər nəsənin toplusu, bollusu.
qurumlu: qurqumlu. qurunluqka. 1. kövsə. kövəs. kövəzka. küfəzka. kibər. qattaq. kibrəli. 2. düdlü qaralı. 3. hisli tüslü. - qurumlunun üzü qara.
qurumluqka: daşlı. çaxıllı.
qurunçıka: düdlə qurumla bulanmış, qaralmış nə.
qurunka : qurum. tüsdünün, sisin, dumanın nərsədə buraxan isi, nişanı.
qururlanmaq: boynamaqka. qurralmaq. böbürlənmək. məğrur olmaq. dikbaşlanmaq.
qururmaqka : qurumaya üz tutmaq.
quruşmaqka: gənəlliklə, yan yönlü qurumaq. qurutmaq işləmək.
qurutka : kəş. çökələk. qurut. quru yoğurt.
qurutmaq: ( r <> z ). quzutmaqka. (< qurmaq: düzəltmək. hazırlamaq). 1. qurmaq, təhrik işini görmək. bir şeyə doğru qızdırmaq, quşqurtmaq. qızdırmaq. qozutmaq. qalxızmaq. - boğaz quzutmaq: yeməğə iştahını sağatmaq, qətitmək. - o onun bağazını quzutdu: iştahlandırdı. 2. qatırmaq6. qatıtmaq6. qatılatmaq. dondurmaq. şişirmək.
qurutsamaqka: qurut istəmək.
qurvıka : girdə. yuvarlaq. dayrə. - qurvı çuvacka: yuvarlaq çadır.
qusıqka : qusu. qusma. qeytərmək. qeytəri. qəy. istifraq. - o qusıq tutdu.
qusıncıqka: qusunc. iğrənc.
qusqaçka : sərçə. səçəka. çıçalaq. quşqaç. çümçük. kiçik, qara çalan bir heyvancıq.
qusma : ötükka yanıqka. qəyy. bulantı.
qusmaq : 1. ögüməkka. 2. yandrumaqka. yandurmaqka.
qussə : qəm kədər. sağuş. sağınc. kədər. büküncka. - qussəli: puşaqka. buşaq. buşqan. içi sıxıntılı. tutuq. kədərli.
qusunc : qusıncıqka. iğrənc.
quş : turıqaka: turqa quşu. bir çeşit sərçə. - quş yuvası: uyaka.
- quşun qanat çalması, uçması: dalbınmaq. çırpınmaq. talbınmaq. talpınmaqka. talpırmaq. talpışmaq.
- quş yavrusu: balaka.
- ürünğ quş: ağdoğan. - qaraquş: qartal.
- yunquşka: tavuz.
- ilquşka: kərkəs.
- dəvəquş. - qızquş: qanatların açanda dəğişik boyalı, yələkli bir quş. tavus.
- quş qaqası: tomşuqka. tumşuq.
- qöq tupulqan: qöq tubulqanka.
quşaq : qurşaqka. belbağ. bağ. urama. kəmər. - iç qur: iç qurşağı. uçqur. - quşaq quşanma.
quşatmaq: qöşitməkka. qurşatmaq. örtmək. qapamaq. - bulut göyü quşatdı.
quşatmaq: mandurmaqka. bandırmaq. batırmaq.
quşıq : kuşıkka. ( 1 < küsmək: qırmaq. küsük. qısıq. 2 < qoşmaq. qoşuq: artırılmış, qurulmuş yer). 1. örtük. pərdə. 1. yapış. yapıncıq. bəkitiş.
quşılka : atmaca.
quşqaç : sərçə. səçəka. çıçalaq. quşqaç. çümçük.
quşqanmaq : saqımaqka. sağımaq. görünmək. sezinmək. fikirləşmək.
quşqu : səziq. səzikka. sızıq. seziş. sezmə. çək. çəkə. güman. zənn.
quşqulu: quşlu. öşərgənka. uşqun. nigəran.
quşqunka: 1. uşqun. əkşi bir çeşit dağ otu. 2. heyvanların yediği təzə qamış. 3. ışqunka. uşqunka. qudurqunka. yəhərin qusqunu.
quşqurmaq : uçqurmaq. uçutmaq.
quşqutmaq : sıçratmaq. sucıtmaqka. saçratmaq. qudurtmaq. uşqurtmaqka. yügürtmək. - iti üstümə uşqurtdu: quşqurtdu ürkütmək. ürkütmək. qaldırmaq. ( q <> y ) qoğutmaq. qoqutmaq. quyutmaqka. qaçıtmaq. qızdırmaq.
quşlaqka: quşların çox olduğu yerdir. quş avlanan yer. quş avlağı.
quşlaqlanmaqka: quş avlağı yapmaq.
quşlamaq2: (quş qoymaq2). (t <> q )2 1. tuşlamaq. nişanlamaq. umaclamaq. 2. quş avlamaq. quşlatmaq. quş tutmaq. quş avlamaq.
quşlu : quşqulu. öşərgənka. uşqun. nigəran.
quşluqka: quşluq vaxtl. qonulacaq çağ. tüş ödika.
quşuq : balqın. balın. ürkük.
quşunka : quruqjın. qurşun.
qut : uğur. bəxd. dövlət. devlət. qıvka. quv. taleh. şans. səadət. qurtuluş.
- qut daşı: bəxd daşı.
- qut ulduzu: bəxd ulduzu.
- qut yazı: bəd yazısı. pitik.
- qut bəlgüsü.
- sürdü mənim qutumnu: apardı mənim xoşbəxlığımı, taleimi.
- uçan qutdan, gələn suçdan (qorxma).
- qut bəlgüsü bilik.
- qut !: boş ver. qutar.
- qınqır sözü qut ginən: tərsə, qızqın sözü boş ver.
- ərdəmsizdən qut çərtilir: bacaqsızdan bəxt üz döndərir.
- odum sönmüş qutum uçmuş.
- qut qovuq: mal dövlət.
- qut qovuq versə izim (iyim. iyəm. tanrım) quluna \\ gündə işi yüksəlibən yuqar ağar.
- qutum geddi, yavım qaldı.
- qutum uçdu.
- qutun varsa bularsın, varın varsa enərsin.
- qutlu qutsuz dənşdi: təngəşdi. xoşbəx bədbəx bərabərləşdi.
- qut bir quşdu, bir kəz qonar çiğninə.
- qut qapıdan girir, qurd qapıdan qaçır.
- qutsuz kişi, mutsuz kişi.
- qurdu görmək uğurdu, qurdun üzü qutdur.
- odsuz ol qutsuz olma. odsuz gəlin, qutsuz gəlin.
- paradan qutluq uman, qutsuz qalar.
- qut birlikdədir.
- qut, qut gətirər.
- qutsuz batağ əlində, qılınc çubuğa dönər.
- qutlu qutluya, yolsuz yolluya ərir.
- bardı ərən qonuq bulub qutqa saqar, qaldı alığ, oyuq görüb, evni yıxar: geddi (o) kişilər ki, qonaq tapanda, uğura, xeyrə, bərəkətə düşünür, qaldı (o kişilər ki) qara quranı qonaq sanıb, evini yıxar.
- öz qutuvu arada, qutlu kimi təpsəmə: qınama. - onun qutu uçundu.
- ulunu uluğlayan qut bulur.
- onun qutu uçundu: üzündü. uzundu: söndü: yatdı.
- qutqa saq: quta saq: uğra, uğura, xeyrə yor, düşün, aç, say, qıl.
qutaq : 1. qutal. qutat. qurtaq. qaraçuxa. xoşbəx. 2. yarıq. nəcat. - yarmaqı tapın, yarıq bulun: paravı işləd, qutaq, nəcat tapmaq üçün.
qutalka : qutlu. qutaq. qutat. qurtaq. qaraçuxa. xoşbəx. - qutal təkin: xoşbəx bəndə. - qutalbilgi: xoşbəxlik bilimi, yolu. - qutalyol: xoşbəxlik yolu. - qutal qadın. - qutal gəliş: qutlu gələcək. -
qutalmaqka : qutulmaq < qut + almaq. qut bulmaq. 1. bəxt bulmaq. qurtulmaq. (< qut + almaq). dincəlmək. xoşbəxd olmaq. - tanrı qutalsın. - kişi qutaldı: xoşbəd oldu. 2. bir yerdə, bir şeydən boşalmaq, buraxılmaq. nəcat tapmaq. - əmgəkdən qutalmaq.
qutanmaqka : 1. qutlu olmaq. ulu baylı olmaq. 2. güclənmək. 3. dəğərlənmək. işlənmək. faydalanmaq. istifadə edinmək.
Dostları ilə paylaş: |
|
|