|
Divan-ü luğat-it tüRKqutarmaq: götürmək. qidərmək. qitərməkka. qaldırmaq. yox edmək. nabud edmək. məhv edmək.
qutat
|
səhifə | 33/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| qutarmaq: götürmək. qidərmək. qitərməkka. qaldırmaq. yox edmək. nabud edmək. məhv edmək.
qutat : qutaq. qurtaq. qaraçuxa. xoşbəx. sərbəst. boş. boşut.
qutatmaq: xoşbət olmaq.
qutqarmaqka: qurtarmaq. qurarmaq. uğurlamaq. uğur vermək. tapmaq. dincəlmək. nəcat vermək. - o qutardı: rahatlaşdı.
qutqı : qotqıka. qutuq. alçaq könüllü. yumuşaq xuylu. mütəvazi.
qutqıl : alçaq könül. inər. inərbaş. mütəvaze. - qutqılıqın: qutqılıqla: alçaq könüllüklə. - qutqılıqın tapın qıl: üzü yola qulluq elə.
qutqıl : firutən. - qutqıl kişi.
qutqılıqın: xiluslanə. - qutqılıqın tapınqıl: xilusla qulluğunda dur
qutlu olmaq : qutanmaqka. ulu baylı olmaq.
qutlu : qutal. qutaq. qutat. qurtaq. qutluqka. qutuq. ışuq. ıyuq. açuq. mübarək. qaraçuxa. xoşbəx. - qutluya qoşa yağar.
qutluqka: qutlu. mubarək. - qutluq təkinka:. uğurlu kölə.
qutrulmaq: qotrulmaqka. qoyulmaq. boşalmaq. tökünmək.
qutruş : 1. xoşbəxlik. - bu qutruşu çox gördün. - qutruş olsun ellərim. 2. pisliklərdən boşalış, qoyuluş, qurtuluş, ayrılış. 3. azadlıq. istiqlal. - qurtuluş günü.
qutruşmaq: sevinclə oynamaq, uğraşmaq, vax keçirmək.
qutruşmaqka: 1. oynamaq. 2. səvinmək.
qutsağ : (qut + sağ, san). 1. yümnülü. xoş yümn. açıq, yaxcı fala, fallı. 2. xoşaxlaq. - qutsağ kişi. - qutsağlığın qoyqıl.
qutsal : tapın. müqəddəs. arın. pak. təmiz.
qutsuzka: qutuqsuz. bədbəx. işlərl tərs gedən adam. - qutsuz quyuya girsə qum yağar. - qutsuz quyuya girsə qum yağar, dəviyə minsə büvə çalar.
qutu : çönğəkka. çönək. çömçə. kasa. kəsürgəka. kəsrük. sandıq. cə'bə. yasıqka. yeşik. cəbə. cilit.
qutuq :qutqı. qotqıka. 1. xoşbəxlik. keçmiş qutuq arıyan, gəlmiş bəlaya düşər. - ürək vardır qutuqdan qurtlanar: (zəfran eşşəyyin başın ağrıdan kimi). - qutuq bulsun: xoşbəxd olsun. - bilgi dilə, qutuq ara. 2. alçaq könüllü. yumuşaq xuylu. mütəvazi. 3. qutlu. ışuq. ıyuq. açuq. mübarək.
qutuqsuz: qutsuz. 1. bədbəx. 2. suç. bədbəxçilik. - suçdan qurtaran tanrı.
qutulmaq : qutalmaq < qut + almaq. qut bulmaq. 1. qutalmaq. bəxt bulmaq. qurtulmaq. (< qut + almaq). dincəlmək. xoşbəxd olmaq. məsud olmaq. - tanrı qutalsın. - kişi qutaldı: xoşbəd oldu. 2. bir yerdə, bir şeydən boşalmaq, buraxılmaq. nəcat tapmaq. - əmgəkdən qutalmaq.
quturmaka: qudurma. (1 < qaytarma. 2 < met > tuqurma). 1. yana çıxması, dışarması olan. əkli nərsə. - quturma börk: yanlı qıraqlı qalpaq. 2. xas. vijə. - quturma sayı.
quturmaqka: 1. qudurmaq. götürülmək. həddini aşmaq. daşmaq. azmaq. 2. şişmək. qalxmaq. göyərmək. - tarıq qudurdu: əkin göyərdi. 3. qoyurmaq. quyurmaq. quylamaq. saymamaq. - mənim sözüm quturma: quyurma: qırağa buraxma.
qutuzka : quduz. bax > qotur. 1. qotur, dəri kəsəli. dəmro. təmrəküka. - qutuz ıtka: quduz qöpək. qudurmuş qöpək. 2. dul qadın. 3. asav. vəhşi. - quduz qöpək: qudurmuş qöpək: qutuz ıtka. 4. kütəs6. ası, yava6 sığır. 5. yaban sığırı.
quv : quvka. qıvka. qut. bəxt. devlət. səadət.
quvurmaqka : qavurmaq. qaqurmaq. qoqurmaq. qovurmaq. ququrmaq.
quvvəli : güclü. ulut. olut.
quvvətsizləşmək: gəvşəlmək. yırışmaqka.
quy : quyka qoy. quytu yer. dip. dərə.
quya görməkka: qaya görmək. qıya görmək. qura görmək. uzaqtan görmək.
quyəşka : günəş. günün qızmar təpişi, təpməsi, düşməsi. qoyu sıcaq, isdi.
quyika : quyu. qoyı. çuxur. aşağı. alt. sufla (# yuxar. yuxarı. üst. ülya).
quylamaq: gömdürmək. qömitmək. gömitmək ( m < > l ) gölitməkka.
quylanan: qöymənka. gömülən.
quymaka: 1. əritib quyuqlamaq, tökmə yolu ilə düzəlmiş araclar. 2. bir çeşit yağlı əkmək.
quyruq : qudruqka. quzruqka. 1. qöt. qıç. - quyruq sapıtqan. - quruğu ötgən kişi: altı (götü) səslənən kişi. - quyruq qəmiği: qudrucaqka. quyruqcaq. büzdüm. 2. sapıl. həmrah. - qonaq sapılı. - ata sapılı ataş, ana sapılı anaç.
quyruqcaq: qudrucaqka. büzdüm. quyruq qəmiği.
quytu : quytu yer quyka. qoy. quytu yer. dip. dərə.
quyu : quyuq. quduq. quyuqka. çatka. - quyu qazınmaq. - daş quzuqda külrədi: daş quyuda gubbuldadı.
quyuq : bax > quyu. bərk. batruşka. bətrüş. qəliz. gərik. (bərk xəmir, şorba, aş, palçıq).
quyuqka : quyu.
quyulmaqka: axar nəsnə quyuqlanmaq. - yoğurt quyuldu: tutdu.
quyurçuqka: qolçaq. əldə yasanmış, adama oxşatılmış oyunçaq.
quyurqa: qudurqaqka. qoğurqa. quyqura. paltonun arxa ətəklərindən, iki quyruğundan biri.
quyutmaqka: ( y <> q ) qoqutmaq. qoğutmaq. qaqutmaq. qaldırmaq. qaçıtmaq. qızdırmaq. ürkütmək. quşqutmaq. - o atı quyutdu.
quz : quzka. quzey. gün gorməyən, kölgəli yer. - quz dağ: quzey dağ. - quzda qar əksiməz, qoyda yağ əksiməz.
quzey : quzka. gün gorməyən, kölgəli yer.
quzruqka: bax > quyruq.
quzuqka : bax > quyu. - quyuda su var, it burnu dəğməz.
quzulamaqka: tüləməkka. töləmək. dölləmək.
quzulatmaqka: tülətməkka. doğurtmaq. dölətmək. yükün açdırmaq. boşaltmaq. ödətmək.
quzutmaqka : ( z <> r ). qurutmaq. (< qurmaq: düzəltmək. hazırlamaq). qurmaq, təhrik işini görmək. bir şeyə doğru qızdırmaq, quşqurtmaq. qızdırmaq. qozutmaq. qalxızmaq. - boğaz quzutmaq: yeməğə iştahını sağatmaq, qətitmək. - o onun bağazını quzutdu: iştahlandırdı: boğazın, ağzın dad gətitdi.
qü : küka. küy. ün. şan.
qübar : qüvər (> govhər). (< göv. güv. küb. ). kübar. 1. kür. küv. gur. gür. güc. - gür olan, güvər olur: güc bulan, kübir, kibir olur. güclü gürlü olur. 2. gur ər. qutat ər. qudrətli ər.
qübənka: kübən. heyvan üstünə salınan kəpək, örtük. çul, yəhər altına qoyulan örtük, keçə.
qübimək: kübiməkka. köpümək. sıx tikişli tikmək. köpimək. tikirmək. oyulqamaq.
qübülməkka: kübülməkka. köpülmək. tikilmək. oyulqamaq.
qübüşməkka: kübüşməkka. köpcəşmək. tikişmək.
qüc : güc. 1. qadır. qatır. qadırka. çətin. sarp. sərt. zor. quvvət. - qüc təkin: quvvətli təkin. 2. zulum.
qücəlmək : zülm olunmaq. - ər davarı gücəldi: malı zorla əlindən alındı.
qücəmçi : gücəmçika. zalim. zulmedən kimsə.
qücəmək: gücəməkka. 1. zülm edmək. gücləmək. atatmaqka. zorlamaq. yağmalamaq. güclə. zorla almaq, əldən çıxarmaq. musadirə edmək. - uşağı becərmək üçün işlətib atatmaq gərək. 2. yağmalamaq. - onun malın gücüyüb aldılar.
qücənməkka : 1. ağırlaşmaq. artığına yüklənmiş olmaq. - gücəndi biləyim. 2. gücü quvvəti qalmamaq.
qücərti : gücərti. gücərti. vitamin. bəsin
qücərtmək : gücərtmək. yaşartmaqka. yəşərtmək. bitirmək.
qücəş : gücəş. çalışka. çalmaş. çəlmə. gürəş. qurəş. güləş.
qücəşməkka : yağmaşmaq. soyuşmaq.
qücətmək: gücətməkka. qücəməkka. gücləmək. zorlamaq.
qücətməkka : bax > gücəmək.
qücqi : gücgi. gücük. zülüm. zor.
qücləmək: gücləmək. gücəməkka. zülm edmək. gücətməkka. zorlamaq. yağmalamaq. güclə, zorla almaq, əldən çıxarmaq. musadirə edmək.
qüclənməkka: qutanmaqka. quvvətlənmək.
qücləşmək: bəkişməkka. bəküşmək. düzəşmək. sağnışmaq. cürləşmək
qüclü : qalaçka. qalın. bəkləyin. bərk. biləkli. quvvəli. ulut. olut. quvvətl. - güclü kişi: biləkli kişi.
qüclükka: tirqəş. tirkəş. sarmaşlıq. güclü. quvvətli.
qüctürmək: 1. çəkib, dartıb bərkitmək. 2. zorlamaq.
qücük : gücük. zülüm. gücgi. zor.
qüdə : güdəka. çökötlükka. çökötqül. cüküt. qalta boylu. qalta. qıssa. qısalıq. cücəlik. çöküt. külə. tüpi. turpılmış. qırtka. kəsik. biçik.
qüdəküka: qüvəy. kürəkən.
qüdəm : güdəm gözləm. yaraş. muraat. muğayat. - güdəm, yaraş kişi.
qüdənka: qonaqlıq. düğün. ziyafət.
qüdişmək: güdüşmək. bəkləşmək.
qüdmək : güdməkka. 1. gözəzməkka. gözərmək. qorumaq. hifz edmək. - tanrı səni gözərsin. 2. qödəzmək. gözətmək. qöz atmaqka. qözətilmək. göz edilmək. 3. durmaq. bəkləmək. qözləmək. müntəzir olmaq. 4. gözləmək. görmək.
qüdük : güdükka. qoyuq. qayuq. 1. - iş güdükka: iş qüc. alış veriş. - işli güdüklü: işli qüclü. qüfəç. 2. məşquliyyət.
qüdüşməkka: güdüşməkka. bəkləşmək. qüdüşmək.
qüfəka : küfə. kürün. kürin. tər tərəvəz daşınmaqa yarar zəmbil, qaşo, çetən6.
qüfrəmək: küfrəmək. kövrəməkka. gəvşəmək. kəfrəmək. gəvrəmək.
qüq : gük. (< gülük). gülməcə. cok. lətifə. - bu ilin kükü. - qüq yatmaq: kük yatmaq. basarmaq. basırmaq.
qüqrəmək: kükrəmək. gürşünmək. qüsərməkka.
qüqrəşmək : kükrəşmək. anraşmaq. anqraşmaq. guruldamaq.
qüqrəşmək: 1. sıxtaşmaq. ağlaşmaq. ıqlaşmaq. yıqlaşmaq. 2. bağrışmaq. carlaşmaq.
qüqrəşmək: kükrəşmək. bünrəşmək. münrəşmək.
qüqrəşməkka: kükrəmək. qürləmək. kişnəmək. kqkrəşmək.
qüqüka : kükü. küküy. xala. - küküm gəldi: xalam gəldi.
qüqüm : gügüm. kova. susıqka. qumğanka. ibriq.
qül : kül. - kül urküncə, köz ürk: kül püfləmə, köz püflə: kül püflərsən gözün dolar, köz püflərsən işin onar.
qülbaş : külbaş. qarışıq. çalqaş. çalbaş. yurbaşka
qüldrəmək: güldrəməkka qüldür qüldür edmək. qülrəmək.
qülə : külə. çöküt. güdə.
qülək : gülək. güllə. topaç.
qüləkçə : güləkçə. gülləcik. topacıq. kiçik güllə. saçma.
qüləş : güləş. çalmaş. çalışka. çəlmə. gürəş. qurəş. gücəş.
qülgənka: güləgən.
qülitmək: gülitmək. quylamaq. (# gülləmək: açmaq. ).
qülqit6. : gülqit6. gülütka. gülünc. gülməli. gülqit6. oyunçaq. rişqan.
qülqü : gülgüka. 1. gülməli. 2. ürək səhdəsi. . qəlb səktəsi. 2. qulüş. qülmə. 3. rişqənd.
qüllə : güllə < gülək. topaç. (> qululəars)
qülməcə: gülməcə. gükka. gülük. gük. cok. lətifə.
qülməli : gülməli. gülgüka. qülütka. qülünc. gülqit6. oyunçaq. rişqan.
qülrəmək: külrəməkka. gubbuldamaq. qürləmək. qüldür qüldür edmək. - daş quzuqda külrədi: daş quyuda gubbuldadı.
qülsirgənka: qülsirənka. gülümsəyən.
qülsirməkka: gülümsəmək. gülümsər görunmək.
qültələmək: kültələmək. kültürməkka. kütləmək. buxovlamaq. bağlamaq. - ayağı kültürülmüş.
qültürmək: kültürməkka. kültələmək. kütləmək. buxovlamaq. bağlamaq. - ayağı kültürülmüş.
qülükka : gülük. üylük. küylü. 1. gük. cox. ünlü. şanlı. - gülük bilgəka: ünlü kişi. ünlü şanlı bilik, alim. 2. gülməcə. lətifə. - bu ilin kökü.
qülümsəmək: hırıldamaq. yırışmaqka. - ər yırışdı.
qülümsinməkka: gülümsəmək. gülər görünmək.
qülünc : gülünc. qülütka. qülünc. gülməli. gülqit6. oyunçaq. rişqan.
qülüt : gülütka. qülünc. gülməli. gülqit6. rişqan.
qüman : güman. oyuqka. oyquq. xiyal. sana. səriş. sanış. səzikka. sızıq. seziş. sezmə. çək. çəkə. zənn. - güman edmək: umnalmaq. düşünmək.
qümana : - gümana düşmə !: sağınma !. inama !. düşünmə !.
qümə : kümə. koma. qonatka. nərsənin yığını. yığımka. yığın. tuka. tüdə. püştə. yığılmış nə.
qümiçəka: sivrisinək. qimünçəka.
qümrat : gümrat. qumrat. qurmat. gümrat. qurlu toplu. güclü. - qumrat ürək: güclü. ürəkli.
qümürgənka: qüvürgən. däğ soğanı.
qümüşka : gümüs. ağça. - gümüşə gün düşsə, qızılda olmasa, qızıl yerin verər. qızıl kimi baş olmasada, qızılın ayağı olar. - gümüş günə ursa, altın azaqın gəlir.
qün : gün ka. günəş. gündüz. - gün toqsuqka: doğu. - qün batsıq: batı.
qüncək : küncək. qoncuq. qoncək. yaxa. nərsənin yanı, qırağı, ucu.
qüncəkləmək: küncəkləmək. qoncuqlamaq. qoncəkləmək. yaxalamaq, yaxa tikmək. nərsiyə yan, qırağ, ucluq tikmək.
qüncüklənmək: küncüklənmək. qoncuqlanmaq. yaxa tikilmək.
qünçək : bax > qoncuq.
qünçüqlənmək: yaqa yapılmaq.
qündə : kündə. kütük. kötük. tomrumka. tomruq. tumrum. (> qonəfars).
qündüz : gündüz. gün ışığı, yarığı.
qünə : günə. güni. kimi. - nə güni işlərə qaldım. - bir günə düşdüm sormamalı. - yağmur güni qan saçar.
qünəş : quyəş. günün qızmar təpişi, təpməsi, düşməsi.
qüni : güni. günə. 1. quni. güni. qıni. qılı. kimi. - nə güni işlərə qaldım. - bir günə düşdüm sormamalı. - yağmur güni qan saçar. 2. quma. - nə qıni bir adamdı.
qünqürenmək: güngürenməkka. harınlaşaraq kəndi kəndinə söylənmək, deyinmək.
qünlük : günlükka. gündəlik. günbay6 qılınan iş. - günlük azıq: günlük yemka.
qüp : küp. çəpəngka. çomaq. - böyükcə küp: kəndükka.
qüpə : küpəka. 1. sırqa. güşvara. 2. çulqa. örtük. - küpə yarıq: dəmir çulqa. zireh.
qüprük : küprük. küvrük. təbil.
qüpüz : güpüz <> qopuz.
qüpzəmək: güpzəmək - qopuz güpsəmək: çalmaq.
qür : kürka. gür. yiğit. dəlir. sarsılmaz. bək yürəkli. qabadayı. cəsur.
qürə : kürə. göydəka. köydə. altın, qümüş əritmək ocağı.
qürək : - kürək gəmiki: çiğin gəmiğı. yağır. yarınka.
qürəkçi : kürəkçi. qar qıran. qar kürüyən.
qürəkən: kürəkən. qüyəkka. - küyək dayaq verdi.
qürəmək: aparmaq. götürmək. alıb qaçmaq. - dosda güvəndim, var yoxumu kürüyüb geddi.
qürəmək: kürəməkka qaçmaq.
qürəş : gürəş. çalmaş. çalışka. çəlmə. gürəş. qurəş. güləş. gücəş.
qürəşmək: kürəşməkka. 1. qürüməkdə yardım. 2. qürəşmək. görüşmək.
qürətmək: kürətməkka. ürkütmək. qorxudub qaçıtmaq.
qürgəşdirmək: gürgəşdirmək. qayqırışmaq: burşuşmaq. burcuşmaq. qarşı qarşıya duruşmaq. dəf' rədd edmək.
qüriləməkka: kabab qızartmaq. qürpləmək.
qürinka : kürin. kürün. küfə. tər tərəvəz daşınmaqa yarar zəmbil, qaşo, çetən6.
qürqüm : kürküm. zəfran. - kürküm ona dürtülür.
qürlənməkka: kürlənməkka. qürləmək. - göy gürləndi.
qürmət : gürmətka bək quvvətli.
qürs : gürs. qurs. qapır. qabırka. şişik. maya.
qürs : gürs. qurs. şişik. qabır. maya.
qürsəmək: gursmaq. kürsəmək. gurlanmaq. şişmək. təxmir olmaq. mayalanmaq. qanlanmaq. ətlənmək.
qürsi : kürsi. səggi. qaldırım. qötrümka. dik yer. diqqan. supaça6.
qürsməkka : gursmaq. gürsəmək. kürsəmək. gurlanmaq. şişmək. təxmir olmaq. mayalanmaq. qanlanmaq. ətlənmək. dolmaq. - igit qana kürsədi.
qürsü : kürsü. peşxan. - malları kürsüyə yığıb sayın.
qürşək : kürşək. kərşəküka. kürək yağırı, yarası. - kürşəkli at: kərşəkü atka.
qürşünmək : gürşünmək. kükrəmək. qüsərməkka.
qürt : kürtka. 1. qayın ağacı. bundan yay, qamçı, dəğnək kimi şeylər yapılır. 1. - kürt kürt: "gütür gütür" " xırt xırt" səs çıxararaq yemək. xırp xırp, xarp xarp yemək səsi. - kürt kürt xiyar yedi.
qürtüləmək: kürtüləməkka. təsdiqləmək.
qürültü : gürültü. çoqıka. çaqı. çuqı. bağırtı. savaş.
qürünka : kürün. kürin. 1. küfə. tər tərəvəz daşınmaqa yarar zəmbil, qaşo, çetən6. 2. bolluq. genlik.
qüsərməkka: kükrəmək. gürşünmək.
qüsərməkka: küsərməkka. 1. gürşünmək. kükrəmək. 2. qurşanmaq. qızışmaq.
qüsməkka : küsmək. qırmaq.
qüstək : köstək. küstək. köştək. bukağı. buxov. tuşaq. tuşaqu. döşəqu. gişən.
qüstürmək: köştürmək. bağlayıb ayırmaq.
qüsük : küsük. qısıq. örtü. pərdə.
qüsürqə : küsürqəka. tarla sıçanı soyundan bir heyvan.
qüsüşmək: küsüşmək. qırqaşmaqka. birbirinin, üz çevirmək.
qüşatalıq: güşatalıq. əlka. fürsət. boşluq. açıqlıq.
qüşən : küşən. coşqun. qaynar. - küşən dəniz, qalın qalıq: coşan dərya, bulqan hava.
qüşərmək: küçərmək. dolmaq. taşasıya dolmaq. - göl köşərdi.
qüt : kütka. çoğka. axmaq. səfeh. çinis.
qütatmaqka: qutlu olmaq. bəxt. devlət sahlbi olmaq·. - qutalmaq. qut almaq.
qütəs6 : kütəs6. ası, yava6 sığır.
qütləmək: kütləmək. kültürməkka. kültələmək. buxovlamaq. bağlamaq. - ayağı kültürülmüş.
qütləşmək: kütləşmək. qajışmaq.
qütlük : kütlük. uzaqlıqka. yubanma. gecikmə.
qütməkka: güdmək.
qütrüşmək : kütrüşmək. yenmək. yatınmaq. (# qötrüşmək: qudruşmaq. qudurmaq. çıxmaq).
qütük : kütük. kötük. kündə. tomrumka. tomruq.
qüvə : güvə. güyəka. cüvə. bit.
qüvən : zamin. basut. - basut ara: zamin gətir. .
qüvənc : güvənc. ümüd kanı. umurday.
qüvənmək: güvənmək. 1. pənah aparmaq: girtgünmək. girtinmək. inanmaq. gerçinmək. - tanrım sənə girtünürəm. 2. öğünmək. fəxr edmək. - nəmənəvə belə günisən. - o mənlə güvəndi. 3. işənməkka. içənmək. inanmaq.
qüvər : bax > kübar.
qüvəza : gövəzka. küvəzka. qüfəz. kibri. qurur. (< köp. kop) şişmək. övnüm. qurur. maqrur. qururlu. - ərdəm dilə , öğrənübən olma küvəz. - öğrən onun biligin, gündə anqa baru, qutqılıqın tapınqıl, qoyqıl küvəzin naru: onun biliyin öğrən, gün yanına ged, xilusla qulluğunda dur, burax kibri qururu bir yana.
qüvlük : qüvlükka. çamur, palçıq güllə.
qüvrə : qövdəka. qalıb. isqilet.
qüvrük : küvrük. küprük. təbil.
qüvrüqka : küvrük. küfrük. kös. tuğ. davul. nağara.
Dostları ilə paylaş: |
|
|