Əhli Sünnə Vəl Cəmaat Sələfi Salihin Əqidəsi SƏHİh dua və ZİKİRLƏR

النهي عن قول: نسيت آية كذا

FİLAN FİLAN AYƏNİ UNUTMUŞAM DEMƏYİN QADAĞAN OLUNMASI
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « عُرِضَتْ عَلَىَّ أُجُورُ أُمَّتِى حَتَّى الْقَذَاةُ يُخْرِجُهَا الرَّجُلُ مِنَ الْمَسْجِدِ وَعُرِضَتْ عَلَىَّ ذُنُوبُ أُمَّتِى فَلَمْ أَرَ ذَنْبًا أَعْظَمَ مِنْ سُورَةٍ مِنَ الْقُرْآنِ أَوْ آيَةٍ أُوتِيَهَا رَجُلٌ ثُمَّ نَسِيَهَا ». قال الألباني : ضعيف .
Ənəs İbn Məlik  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Məsciddən çıxarılan bir toz dənəsinə kimi ümmətimin əcirləri (savabları) mənə ərz edildi. Və yenə ümmətimin günahları da mənə ərz edildi. Quluma əta olunan Surə və ya ayəni unutmasından daha əzəmətli günah görmədim”¹⁵⁰².
عَنْ سَعْدِ بْنِ عُبَادَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « مَا مِنِ امْرِئٍ يَقْرَأُ الْقُرْآنَ يَنْسَاهُ إِلاَّ لَقِىَ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَجْذَمَ ». قال الألباني : ضعيف .
Sad İbn Ubadə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Qurani Kərimi oxuyub (əzbərləyib) sonra da unudan kimsə Qiyamət günü Rəbbi ilə şikəst əli ilə (əli kəsilmiş) olarak qarşılaşır”¹⁵⁰³.
عَنْ ابْنِ عُمَرَ  أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  قَالَ: إِنَّمَا مَثَلُ صَاحِبِ الْقُرْآنِ كَمَثَلِ صَاحِبِ الإِبِلِ الْمُعَقَّلَةِ إِنْ عَاهَدَ عَلَيْهَا أَمْسَكَهَا وَإِنْ أَطْلَقَهَا ذَهَبَتْ.
İbn Ömər  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Quranı əzbərdən bilən adam dəvələrini buxovda saxlayan kimsəyə bənzəyir. Əgər bu adam onları bu vəziyyətdə saxlasa, onları daim özündə saxlamış olar, yox, əgər başlı-başına buraxarsa, onlar qaçıb gedərlər”¹⁵⁰⁴.
عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- بِمَعْنَى حَدِيثِ مَالِكٍ وَزَادَ فِى حَدِيثِ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ « وَإِذَا قَامَ صَاحِبُ الْقُرْآنِ فَقَرَأَهُ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ ذَكَرَهُ وَإِذَا لَمْ يَقُمْ بِهِ نَسِيَهُ ».
İbn Ömər  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Quran sahibi gecə və gündüz duraraq Quran oxuyarsa (Quran) yadında qalar, yox əgər oxumazsa unudar”¹⁵⁰⁵.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ  قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ  بِئْسَ مَا لأَحَدِهِمْ أَنْ يَقُولَ نَسِيتُ آيَةَ كَيْتَ وَكَيْتَ بَلْ نُسِّيَ وَاسْتَذْكِرُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ أَشَدُّ تَفَصِّيًا مِنْ صُدُورِ الرِّجَالِ مِنْ النَّعَمِ.
Abdullah İbn Məsud  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Birinizin: “Filan və filan ayəni unutmuşam”– deməsi necə də pisdir! Əksinə, bu ona unutdurulmuşdur. Elə isə Quranı (təkrar-təkrar) öyrənməyə davam edin! Çünki Quran, kəndirdən qırılıb qaçan heyvandan da tez, insanların qəlbini tərk edir”¹⁵⁰⁶.
عَنْ أَبِي مُوسَى  عَنْ النَّبِيِّ  قَالَ: تَعَاهَدُوا الْقُرْآنَ فَوَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَهُوَ أَشَدُّ تَفَصِّيًا مِنْ الإِبِلِ فِي عُقُلِهَا.
Əbu Musa  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Quranı daim oxuyun! Canım Əlində olan Allaha and olsun ki, o, kəndirdən açılıb qaçan dəvədən daha tez (sahibini) tərk edir”¹⁵⁰⁷.
اللَّهِ_–صلى_الله_عليه_وسلم-_(_بِسْمِ'>صفة قراءة النبي 

PEYĞƏMBƏRİN  QİRAƏTİ
عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ أَنَّهَا ذَكَرَتْ – أَوْ كَلِمَةً غَيْرَهَا – قِرَاءَةَ رَسُولِ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ لْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ مَلِكِ يَوْمِ الدِّينِ) يَقْطَعُ قِرَاءَتَهُ آيَةً آيَةً. قال الشيخ الألباني : صحيح
Ummu Sələmə  Peyğəmbərin  qiraəti barəsində zikr etdi: (onun qiraəti): “Bismilləhir Rahmənir Rahim, Əlhəmdulilləhi Rabbil Aləmin, Ərrahmənir Rahim, Məliki Yəvmiddin – hər bir ayədə ara verə-verə oxuyudu (Yəni: hər bir ayənin əvvəlində durar və sonra oxuyardı)“¹⁵⁰⁸.

تحسين الصوت بالقراءة

QURAN OXUYARKƏN SƏSİ GÖZƏLLƏŞDİMƏK
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ « مَا أَذِنَ اللَّهُ لِشَىْءٍ مَا أَذِنَ لِنَبِىٍّ حَسَنِ الصَّوْتِ يَتَغَنَّى بِالْقُرْآنِ يَجْهَرُ بِهِ ».
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Allah Peyğəmbərinə Quranı aşkar gözəl səslə oxumağa izn verdiyi kimi başqa bir şeyə izn verməmişdir“¹⁵⁰⁹.
عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « زَيِّنُوا الْقُرْآنَ بِأَصْوَاتِكُمْ ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Bəra İbn Azib  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Quranı səsinizlə gözəlləşdirin (Gözəl səs Quranın gözəlliyini daha da artırır)”¹⁵¹⁰.
عن سعد بن أبي وقاص  قال: رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ « لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَتَغَنَّ بِالْقُرْآنِ )وَزَادَ غَيْرُهُ يَجْهَرُ بِهِ(».قال الشيخ الألباني : صحيح
Səid İbn Əbi Vəqasi  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Quranı Təğanni (avazla) ilə oxumayan bizdən deyildir”¹⁵¹¹.
عن جابر  قال: قال رسول الله : (( إن من أحسن الناس صوت بالقرآن, الذي إذا سمعتموه يقرأ حسبتموه يخشى الله )) قال الشيخ الألباني : صحيح
Cabir  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “İnsanların ən gözəli Qurani (gözəl səslə) oxuyan kimsədir. Oxumağını duyduğun zaman Allahdan qorxduğunu hiss etdiyin kimsədir”¹⁵¹².
الْقُرْآنَ أُنْزِلَ عَلَى سَبْعَةِ أَحْرُفٍ

QURAN YEDDİ QİRAƏT ÜZƏRƏ NAZİL OLMUŞDUR

عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ  قَالَ: سَمِعْتُ هِشَامَ بْنَ حَكِيمِ بْنِ حِزَامٍ يَقْرَأُ سُورَةَ الْفُرْقَانِ فِي حَيَاةِ رَسُولِ اللَّهِ  فَاسْتَمَعْتُ لِقِرَاءَتِهِ فَإِذَا هُوَ يَقْرَأُ عَلَى حُرُوفٍ كَثِيرَةٍ لَمْ يُقْرِئْنِيهَا رَسُولُ اللَّهِ  فَكِدْتُ أُسَاوِرُهُ فِي الصَّلاَةِ فَتَصَبَّرْتُ حَتَّى سَلَّمَ فَلَبَّبْتُهُ بِرِدَائِهِ فَقُلْتُ مَنْ أَقْرَأَكَ هَذِهِ السُّورَةَ الَّتِي سَمِعْتُكَ تَقْرَأُ قَالَ أَقْرَأَنِيهَا رَسُولُ اللَّهِ  فَقُلْتُ كَذَبْتَ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ  قَدْ أَقْرَأَنِيهَا عَلَى غَيْرِ مَا قَرَأْتَ فَانْطَلَقْتُ بِهِ أَقُودُهُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ  فَقُلْتُ إِنِّي سَمِعْتُ هَذَا يَقْرَأُ بِسُورَةِ الْفُرْقَانِ عَلَى حُرُوفٍ لَمْ تُقْرِئْنِيهَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ  أَرْسِلْهُ اقْرَأْ يَا هِشَامُ فَقَرَأَ عَلَيْهِ الْقِرَاءَةَ الَّتِي سَمِعْتُهُ يَقْرَأُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ  كَذَلِكَ أُنْزِلَتْ ثُمَّ قَالَ اقْرَأْ يَا عُمَرُ فَقَرَأْتُ الْقِرَاءَةَ الَّتِي أَقْرَأَنِي فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ  كَذَلِكَ أُنْزِلَتْ إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ أُنْزِلَ عَلَى سَبْعَةِ أَحْرُفٍ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ.

Ömər İbn Xəttab  rəvayət edir ki, Peyğəmbərin  sağlığında mən Hişam İbn Həkim İbn Hizamın “əl-Furqan” surəsini oxuduğunu eşitdim və diqqətlə onun oxuduğuna qulaq asmağa başladım. Baxdım ki, o, (bu surəni) başqa-başqa hərflərlə, Peyğəmbərin  bizə oxumadığı bir üslubla oxuyur. Mən onu elə namazda ikən yaxalamaq istədim, lakin səbir etdim. Nəhayət, o, salam verib (namazını bitirdikdə) mən onun yaxasından yapışıb soruşdum: “Eşitdiyim bu surəni sənə bu cür oxumağı kim öyrədib?” Dedi: “Bu surəni mənə Peyğəmbər  öyrədib.” Dedim: “Yalan danışırsan, Peyğəmbər  bu surəni mənə sənin oxuduğun kimi yox, əksinə, başqa cür öyrədib”. Sonra mən onu Peyğəmbərin  yanına apardım və dedim: “Mən bunun “əl-Furqan” surəsini başqa hərflərlə və sənin bizə öyrətmədiyin bir üslubla oxuduğunu eşitdim.” Peyğəmbər  buyurdu: “Burax onu! (Sən də) oxu, ey Hişam!” Hişam (bu surəni) ona mənim eşitdiyim qiraətlə oxudu. Peyğəmbər: “Bu surə (mənə) bu cür nazil olmuşdur.” Sonra o: “(İndi isə) sən oxu, ey Ömər!”– deyə buyurdu, mən də (bu surəni) onun mənə öyrətdiyi qiraətlə oxudum. Peyğəmbər: “Bu surə (mənə) bu cür nazil olmuşdur. Həqiqətən, bu Quran yeddi qiraət üzərində nazil olmuşdur. Odur ki, Qurandan sizə asan olanı oxuyun!”¹⁵¹³.
عن أبي بن كعب قال : لقي رسول الله صلى الله عليه و سلم جبريل فقال يا جبريل إني بعثت إلى أمة أميين منهم العجوز والشيخ الكبير والغلام والجارية والرجل الذي لم يقرأ كتابا قط قال يا محمد إن القرآن أنزل على سبعة أحرف. قال الشيخ الألباني : حسن صحيح
Ubey İbn Kəb  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  Cəbrail  ilə görüşdü və: “Ey Cəbrail! Mən (oxumaq və yazmaq) bilməyən bir topluma Peyğəmbər göndərildim. Onlar arasında yaşlı, qadın, uşaq, cariyə, kişilər vardır ki, oxumağı bilmirlər (Quranı onlara necə başa salacağam və ya necə oxuyacaqlar)”. Cəbrail: “Ey Muhəmməd! Quran yeddi qiraət şəkilində nazil olmuşdur” dedi¹⁵¹⁴.

ما يستحب من الذكر أثناء القراءة

QURAN OXUYARKƏN HANSI ZİKRLƏR DEYİLİR
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ النَّبِىَّ –صلى الله عليه وسلم- كَانَ إِذَا قَرَأَ (سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الأَعْلَى) قَالَ « سُبْحَانَ رَبِّىَ الأَعْلَى ». قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Abbas  rəvayət edir ki, Peyğəmbər : “Səbbihismə Rabbikəl Ələ - (Ya Peyğəmbər!) Ən uca olan Rəbbinin adını pak (müqəddəs) tutub şəninə təriflər de! – dediyi zaman buyurdu: “Subhənə Rabbiyəl Ələ - Ən Uca Rəbbim pak və müqəddəsdir!”¹⁵¹⁵.
عَائِشَةَ قَالَ كَانَ رَجُلٌ يُصَلِّى فَوْقَ بَيْتِهِ وَكَانَ إِذَا قَرَأَ (أَلَيْسَ ذَلِكَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يُحْيِىَ الْمَوْتَى) قَالَ سُبْحَانَكَ فَبَلَى فَسَأَلُوهُ عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم-. قال الشيخ الألباني : صحيح
Aişə  rəvayət edir ki, bir kişi evinin (damında) üstündə namaz qılarkən: “Əleysə Zəlikə Biqadirin Alə Ən Yuhiyəl Moutə - Elə isə O Allah ölüləri diriltməyə qadir deyildirmi?!” (Qiyamət 40). – Dedi: Subhənəkə Fə Bələ - Sən Pak və nöqsansızsan, Bəli (diriltməyə qadirsən)”. Bunu ondan soruşduqda dedi ki, Peyğəmbərdən  eşitdim”¹⁵¹⁶.
أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « مَنْ قَرَأَ مِنْكُمْ (وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ) فَانْتَهَى إِلَى آخِرِهَا (أَلَيْسَ اللَّهُ بِأَحْكَمِ الْحَاكِمِينَ) فَلْيَقُلْ بَلَى وَأَنَا عَلَى ذَلِكَ مِنَ الشَّاهِدِينَ وَمَنْ قَرَأَ (لاَ أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ) فَانْتَهَى إِلَى ( أَلَيْسَ ذَلِكَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يُحْيِىَ الْمَوْتَى) فَلْيَقُلْ بَلَى وَمَنْ قَرَأَ (وَالْمُرْسَلاَتِ) فَبَلَغَ ( فَبِأَىِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ) فَلْيَقُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ ». قال الألباني : ضعيف .
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Sizdən bir kimsə ət-Tin Surəsini axıra qədər: “Əleysəllahu Biəhkəmil Həkimin – oxuyarsa qoy desin: Bələ, Və Ənə Alə Zəlikə Minəş Şəhidin – Bəli, qadirdi. Mən də buna şahidlik edirəm”. Kim: Lə Uqsimu Biyəumil Qiyəmə - və Qiyamət Surəsini sonuna qədər oxuyarsa: “Əleysə Zəlikə Biqadirin Alə Ən Yuhiyəl Moutə - Elə isə O Allah ölüləri diriltməyə qadir deyildirmi?!” (Qiyamət 40). – desin: Bəli (diriltməyə qadirsən)”. Kim: Mursələt Surəsini 50 oxuyarsa və bu ayəyə çatdıqda: Fə Biəyyi Hədisin Bəadəhu Yuminunə - (Bu kafirlər) ona da (Qurana da) inanmayandan sonra daha hansı kəlama inanacaqlar?! – desin: Əmənnə Billəhi – Allaha İman etdim”¹⁵¹⁷.
قال الشيخ الألباني : وهو مطلق فيشمل القراءة في الصلاة وخارجها, والنافلة والفريضة.
Şeyx əl-Albani  deyir ki: “Bu ümumidir. Ona görədə istər nafilə, istər fərz namazlarında istərsə də namaz xaricində deyilir“¹⁵¹⁸.
إذا مر بآية رحمة أن يسأل الله من فضله وإذا مر بآية عذاب تعوذ

RƏHMƏT AYƏLƏRİ OXUNDUQDA ALLAHIN FƏZİLƏTİNİ DİLƏMƏK, ƏZAB AYƏLƏRİNİ OXUDUQDA ALLAHA SIĞINMAQ
عَنْ حُذَيْفَةَ قَالَ صَلَّيْتُ مَعَ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- ذَاتَ لَيْلَةٍ فَافْتَتَحَ الْبَقَرَةَ فَقُلْتُ يَرْكَعُ عِنْدَ الْمِائَةِ. ثُمَّ مَضَى فَقُلْتُ يُصَلِّى بِهَا فِى رَكْعَةٍ فَمَضَى فَقُلْتُ يَرْكَعُ بِهَا. ثُمَّ افْتَتَحَ النِّسَاءَ فَقَرَأَهَا ثُمَّ افْتَتَحَ آلَ عِمْرَانَ فَقَرَأَهَا يَقْرَأُ مُتَرَسِّلاً إِذَا مَرَّ بِآيَةٍ فِيهَا تَسْبِيحٌ سَبَّحَ وَإِذَا مَرَّ بِسُؤَالٍ سَأَلَ وَإِذَا مَرَّ بِتَعَوُّذٍ تَعَوَّذَ ثُمَّ رَكَعَ...
Huzeyfə İbn Yəmən  rəvayət edir ki, bir gecə Peyğəmbər  ilə bərabər namaz qıldım. Qiraəti Bəqərə surəsi ilə başladı. 100 ayədən sonar ruku edər düşündüm”. Sonra keçdi (davam etdi). Mən: “İki rukəti də (Bəqərə Surəsi) ilə oxuyar” dedim. Lakin keçdi (davam etdi). Mən: “(Bitirdikdə) ruku edər” dedim. Nisa surəsinə başladı. Onu da oxudu sonra: Ali İmran surəsini oxudu. Surələri fasilələrlə oxuyardı (aramla). Təsbih ayələrinə gəlincə Allahı təsbih edər, istək ayələrinə gəlincə Allahdan istəyər, sığınmaq ayələrinə gəldikdə isə (Allaha) sığınardı. Bundan sonar ruku etdi…”¹⁵¹⁹.