Əhli Sünnə Vəl Cəmaat Sələfi Salihin Əqidəsi SƏHİh dua və ZİKİRLƏR



Yüklə 17,81 Mb.
səhifə46/56
tarix25.06.2018
ölçüsü17,81 Mb.
#51819
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   56

قراءة سورة الكهف يوم الجمعة


KƏHF SURƏSİNİN CÜMƏ GÜNÜ OXUNMASI
عن أبي سعيد الخدري  أن النبي  قال: (( من قرأ سورةَ  الكهف  في يومِ الجمعةِ, أضاء له من النور ما بين الجمعتين )) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Səid əl-Xudri  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim cümə günü Kəhf surəsini oxuyarsa iki cümə arasında ona nur əta olunar“1569.
عن أبي سعيد  موقوفاً: (( من قرأ سورةَ  الكهف  ليلةَ الجمعة, أضاء له من النور ما بينه وبين البيتِ العتيقِ)) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Səid mərfu olaraq rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim cümə gecəsi Kəhf surəsini oxuyarsa onunla Ətiq ev arasında bir nur əta olunar”1570.
قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : من قرأ سورة الكهف يوم الجمعة ، فهو معصوم إلى ثمانية أيام من كل فتنة تكون، فإن خرج الدجال ، عصم منه". قال الشيخ الألباني : ضعيف جدا
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Kəhf surəsini Cümə günü oxuyarsa hər bir fitnədən 8 gün qorunar, əgər Dəccəl də çıxarsa ondan da qorunar”1571.
العصمة من الدجال

DƏCCƏLDƏN QORUNMAQ
عَنْ حَدِيثِ أَبِى الدَّرْدَاءِ يَرْوِيهِ عَنِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- قَالَ « مَنْ حَفِظَ عَشْرَ آيَاتٍ مِنْ أَوَّلِ سُورَةِ الْكَهْفِ عُصِمَ مِنْ فِتْنَةِ الدَّجَّالِ ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Dərdə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim “əl-Kəhf” surəsinin ilk on ayəsini əzbərləsə, Dəccalın fitnəsindən qorunar!”1572.
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « مَنْ حَفِظَ مِنْ خَوَاتِيمِ سُورَةِ الْكَهْفِ ». وَقَالَ شُعْبَةُ عَنْ قَتَادَةَ « مِنْ آخِرِ الْكَهْفِ ». قال الألباني: صحيح.
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim “əl-Kəhf” surəsinin sonundan əzbərləyərsə (Dəccəldən qorunar)”1573.
ما ورد في سورة الحشر

HƏŞR SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
.أنس بن مالك رضي الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه وسلم أوصى رجلا إذا أخذ مضجعه أن يقرأ سورة الحشر إن مت مت شهيدا ، أوقال : من أهل الجنة. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Ənəs İbn Məlik  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  bir kişiyə nəsihət edərək buyurdu: “Yatağına girdiyin zaman Həşr surəsini oxu. Əgər (o, gecə) ölsən şəhid olaraq ölərsən və ya Cənnət əhlindən olarsan”1574.
ما ورد في سورة الدخان

DUXAN SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عن أبي هريرة قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من قرأ حم الدخان في ليلة الجمعة غفر له. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Cümə gecəsi Hə Mim – Duxan Surəsini oxuyarsa günahları bağışlanar”1575.
عن أبي هريرة قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من قرأ حم الدخان في ليلة أصبح يستغفر له سبعون ألف ملك. قال الشيخ الألباني : موضوع
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim gecə ikən Hə Mim – Duxan Surəsini oxuyarsa yetmiş min mələk bağışlanma dilədiyi halda sabahlayar”1576.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من قرأ سورة الدخان في ليلة غفر له ما تقدم من ذنبه. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Duxan surəsini gecə ikən oxuyarsa keçmiş günahları bağışlanar”1577.

ما ورد في سورة يس

YƏSİN SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عن معقل بن يسار قال: قال رسول الله صلى الله عليه و سلم (اقرءوها عند موتاكم) يعني ياسين . قال الشيخ الألباني : ضعيف
Muaqil İbn Yəsar  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Ölülərinizə (ölüm ayağında) olanlara Yəsin surəsini oxuyun”1578.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من دخل المقابر، فقرأ سورة ( يس ) خفف عنهم يومئذ، وكان له بعدد من فيها حسنات. قال الشيخ الألباني : موضوع
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim qəbristanlığa daxil olduğu zaman Yəsin surəsini oxuyarsa o, gün qəbristanlıqda olanlara yüngülləşdirilər və (qəbristanlıqda) olan ölülərin sayı qədər ona savab yazılar”1579.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: سورة (يس) تدعى في التوراة: المعمة؛ تعم صاحبها بخير الدنيا والآخرة، وتكابد عنه بلوى الدنيا، وتدفع عنه أهاويل الآخرة. قال الشيخ الألباني : ضعيف جدا
Peyğəmbər  buyurdu: “Yəsin surəsu Tövratda Muimmə adlanır, dünya və axirətdə sahibini xeyirlə əhatə edər, dünyanın bəlalarına qarşı ona səbr verər, axirətin müsibətlərini ondan aparar”1580.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: إن لكل شيء قلبا ، وإن قلب القرآن ( يس ) ، من قرأ (يس) يريد بها الله ؛ غفر الله له ، وأعطي من الأجر كأنما قرأ القرآن اثنتي عشرة مرة . وأيما مريض )مسلم( قرىء عنده سورة (يس) ؛ نزل عليه بعدد كل حرف عشرة أملاك ، يقومون بين يديه صفوفاً ؛ فيصلون ويستغفرون له ، ويشهدون قبضه وغسله ، ويتبعون جنازته ويصلون عليه ، ويشهدون دفنه . وأيما مريض )مسلم( قرأ سورة (يس) وهو في سكرات الموت ؛ لم يقبض ملك الموت روحه حتى يجيئه رضوان خازن الجانا بشربة من الجنة ؛ فيشربها وهو على فراشه ، فيموت وهو ريان ، )يقبض ملك الموت روحه وهو ريان ، ويمكث في قبره وهو ريان ، ويبعث يوم القيامة وهو ريان ، ويحاسب وهو ريان( ، ولا يحتاج إلى حوض من حياض الأنبياء ؛ حتى يدخل الجنة وهو ريان ) . قال الشيخ الألباني : موضوع
Peyğəmbər  buyurdu: “Hər bir şeyin qəlbi vardır, Quranın qəlbi isə Yəsin surəsidir. Kim Yəsin surəsini oxuyaraq onunla Allahdan diləyərsə, Allah onu bağışlayar, ona Quranı 12 dəfə oxuyanın əcrini yazar. Xəstə (müsəlmanın) yanında Yəsin surəsi oxunarsa ona hər bir hərfinə gözə mələk nazil olar, onun qarşısında səf-səf durarlar, onun üçün xeyir bərəkət və bağışlanma diləyərlər, ruhunun alınmasına və qüsl edilməsinı şahidlik edərlər, cənazəsini müşahidə edər və onun üçün namaz qılar, dəfninə şahidlik edərlər. Hər hansı bir xəstə ölüm ağrıları zamanı Yəsin surəsini oxuyarsa ölüm mələyi onun ruhunu ala bilməz hətta Cənnət xəzinədarı Ridvan ona su gətirmədikcə. Yatağında o, sudan içər, ölər və ona Rəyyan olar (Başqa rəvayətdə: Ölüm mələyi onun canını alar və ona Rəyyan olar, qəbrinə yerləşdirildiyi zaman ona Rəyyan olar, Qiyamət günü həşr olunacağı zaman ona Rəyyan olar, hesab olunacağı zaman ona Rəyyan olar) Peyğəmbərlərin hövuzuna ehtiyacı olmaz və Rəyyan Cənnətinə daxil olar”1581.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: من قرأ سورة (يس) في ليلة الجمعة ؛ غفر له. قال الشيخ الألباني : ضعيف جدا
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Cümə gecəsi Yəsin surəsini oxuyarsa günahları bağışlanar”1582.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: ما من ميت يموت، فيقرأ عنده سورة (يس)؛ إلا هون الله عز وجل عليه. قال الشيخ الألباني : موضوع
Peyğəmbər  buyurdu: “Cənazə ölüm anında olduğu zaman yanında Yəsin surəsi oxunarsa Allah onun üçün asanlaşdırar”1583.
عن أبي جعفر محمد بن علي قال : من وجد في قلبه قسوة فليكتب: { يس و القرآن } في جام بزعفران ثم يشربه.
Əbu Cəfər Muhəmməd İbn Əli  rəvayət edir ki: “Kim qəlbində daşlaşma taparsa Yəsin surəsini zəfəran (qatılmış suya oxusun) və içsin”1584.
عن قتادة عن أنس قال : قال النبي صلى الله عليه و سلم: إن لكل شيء قلبا وقلب القرآن يس ومن قرأ يس كتب الله له بقراءتها قراءة القرآن عشر مرات. قال الشيخ الألباني : موضوع
Ənəs  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Hər bir şeyin qəlbi vardır, Quranın qəlbi isə Yəsin surəsidir. Hər kim Yəsin surəsini oxuyarsa Allah o kimsəyə Quranı on dəfə oxuyanın savabını yazar”1585.

ما ورد في سورة الواقعة

VAQİƏ SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عن ابن مسعود قال: قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: من قرأ سورة الواقعة في كل ليلة لم تصبه فاقة أبدا, ومن قرأ كل ليلة { لا أقسم بيوم القيامة } لقي الله يوم القيامة ووجهه في صورة القمر ليلة البدر. قال الشيخ الألباني : ضعيف
İbn Məsud  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim hər gecə Vaqiə surəsini oxuyarsa əbədiyyən kasıb olmaz, kim hər gecə Qiyamət surəsini oxuyarsa üzü 14 ay kimi (işıqlı) olaraq Rəbbi ilə Qiyamət günü görüşər“1586.
عن أنس قال: قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: علموا نساءكم سورة: الواقعة فإنها سورة الغنى. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Ənəs  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Qadılarınıza Vaqiə surəsini öyrədin. Həqiqətən bu surə varlandırıcıdır”1587.
قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: من قرأ سورة الواقعة وتعلمها لم يكتب من الغافلين، ولم يفتقر هو وأهل بيته. قال الشيخ الألباني : موضوع
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Vaqiə surəsini oxuyar və onu öyrədərsə Qafillərdən yazılmaz, o və ev əhli kiməsə ehtiyaclı olmaz“1588.
ما ورد في سورة الْمُلْكُ

MULK SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- قَالَ «سُورَةٌ مِنَ الْقُرْآنِ ثَلاَثُونَ آيَةً شفعت لِصَاحِبِهَا حَتَّى يُغْفَرَ لَهُ (تَبَارَكَ الَّذِى بِيَدِهِ الْمُلْكُ)». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Qurani Kərimdə otuz ayədən ibarət bir surə vardır. Sahibinə (onu oxuyana) bağışlanana qədər şəfaətçi olacaqdır – Mulk – surəsidir”1589.
عن أبي هريرة  أن رسول الله  قال: إن سُورَةً مِنْ كتابِ الله ما هي إلاّ ثلاثونَ آيَةً شَفَعَتْ لِرَجُلٍ فأَخْرَجَتْهُ مِنَ النّارِ وأدْخَلَتْهُ الجنَّةَ. قال الشيخ الألباني : حسن
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Allah Elçisi  buyurdu: “Həqiqətən, Allahın Kitabında otuz ayəlik (əl-Mulk) surəsi bir kişini Cəhənnəmdən çıxarıb Cənnətə daxil edərək şəfaət etdi”1590.
عن ابن عباس قال : ضرب بعض أصحاب النبي صلى الله عليه و سلم خباءه على قبر وهو لا يحسب أنه قبر فإذا فيه إنسان يقرأ سورة تبارك الذي بيده الملك حتى ختمها فأتى النبي صلى الله عليه و سلم فقال يا رسول الله إني ضربت خبائي على قبر وأنا لا أحسب أنه قبر فإذا فيه إنسان يقرأ سورة تبارك الملك حتى ختمها فقال رسول الله صلى الله عليه و سلم هي المانعة هي المنجية تنجيه من عذاب القبر. قال الشيخ الألباني : ضعيف وإنما يصح منه قوله هي المانعة.
İbn Abbas  rəvayət edir ki, Peyğəmbərin  səhabələrindən biri qəbir olduğunu bilmədiyi bir qəbrin üzərində çadrını qurmuşdu. Bir nə (eşitsə) qəbrin sahibi Mulk surəsini sonuna qədər oxuyur”. Peyğəmbərin  yanına gələrək: “Ey Allahın Rəsulu! Qəbir olduğunu bilmədiyim bir yerdə çadrımı qurmuşdum. Bir də (eşitdim) ki, bir insan (qəbrində) Mulk surəsini sonuna qədər oxuyur”. Peyğəmbər: “Bu surə mane olan, qoruyandır, sahibini (onu oxuyanı) qəbr əzabından qurtarar”1591.
وعن عبد الله بن مسعود رضي الله عنه قال من قرأ تبارك الذي بيده الملك كل ليلة منعه الله عز وجل بها من عذاب القبر وكنا في عهد رسول الله صلى الله عليه وسلم نسميها المانعة وإنها في كتاب الله عز وجل سورة من قرأ بها في ليلة فقد أكثر وأطاب. قال الشيخ الألباني : حسن
İbn Məsud  rəvayət edir ki: “Kim hər gecə Mulk surəsini oxuyarsa Allah bu surə ilə onu qəbr əzabından mane edər. Peyğəmbərin  zamanında biz bu surəni Maneə (qoruyan) surəsi adlandırardıq. O Allahın kitabından bir surədir. Kim gecə ikən onu oxuyarsa artırar və gözəlləşər“1592.
عَنْ ابْنِ مَسْعُود قَالَ: قَالَ رَسُولُ الله : «سُورَةُ تَبَارَكَ هِيَ المَانِعَةُ مِنْ عَذَابِ القَبْرِ». قال الشيخ الألباني : صحيح

İbn Məsud  rəvayət edir ki, Allah Elçisi  buyurdu: “Təbərakə (əl-Mulk) surəsi qəbr əzabından maneədir”1593.


عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ  قَالَ: يُؤْتَى الرَّجُلُ فِي قَبْرِهِ فَتُؤْتَى رِجْلاَهُ فَتَقُولُ رِجْلاَهُ: لَيْسَ لَكُمْ عَلَى مَا قِبَلِي سَبِيلٌ كَانَ يَقُومُ يَقْرَأُ بِي سُورَةَ الْمُلْكِ، ثُمَّ يُؤْتَى مِنْ قِبَلِ صَدْرِهِ أَوْ قَالَ بَطْنِهِ، فَيَقُولُ: لَيْسَ لَكُمْ عَلَى مَا قِبَلِي سَبِيلٌ كَانَ يَقْرَأُ بِي سُورَةَ الْمُلْكِ، ثُمَّ يُؤْتَى رَأْسُهُ فَيَقُولُ: لَيْسَ لَكُمْ عَلَى مَا قِبَلِي سَبِيلٌ كَانَ يَقْرَأُ بِي سُورَةَ الْمُلْكِ، قَالَ: فَهِيَ الْمَانِعَةُ تَمْنَعُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ وَهِيَ فِي التَّوْرَاةِ سُورَةُ الْمُلْكِ، وَمَنْ قَرَأَهَا فِي لَيْلَةٍ فَقَدْ أَكْثَرَ وَأَطْيَبَ. قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Məsud  demişdir: “Kişi qəbirə qoyulduqda (əzab) ona ayaqları tərə­findən yaxınlaşdırılacaq. Ayaqları belə deyəcək: “Mən tərəfdən sizə yol yoxdur, (çünki) o, mənimlə qalxıb əl-Mulk surəsini oxuyurdu”. Sonra (əzab) ona sinəsi və ya qarnı tərəfdən yaxınlaşdırılacaq. Sinəsi və ya qarnı deyəcək: “Mən tərəfdən sizə yol yoxdur, (çünki) o, mənimlə əl-Mulk surəsini oxuyurdu”. Sonra başı tərəfindən yaxınlaşdırılacaq. Başı deyəcək: “Mən tərəfdən sizə yol yoxdur, (çünki) o, mənimlə əl-Mulk surəsini oxuyurdu”. Bu surə qəbir əzabından maneədir və o, Tövratda da əl-Mulk surəsidir. Kim onu gecə oxuyarsa, daha çox və daha xoş əməl olar”1594.
ما ورد في سور الزلزلة, الكافرون, النصر

ZƏLZƏLƏ, KƏFİRUN VƏ NƏSR SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عن أنس بن مالك قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من قرأ إذا زلزلت عدلت له بنصف القرآن ومن قرأ قل يا أيها الكافرون عدلت له بربع القرآن ومن قرأ قل هو الله أحد عدلت له بثلث القرآن. قال الشيخ الألباني : حسن دون فضل زلزلت
Ənəs  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Zəlzələ surəsini oxuyarsa onun üçün bu surə Quranın yarısına bərabər tutular, hər kim Kəfirun surəsini oxuyarsa bu surə onun üçün Quranın 4/1 bərabər tutular, kim də İxlas surəsini oxuyarsa bu surə Quranın 3/1 bərabər tutular”1595.
عن أنس بن مالك : أن رسول الله صلى الله عليه و سلم قال لرجل من أصحابه هل تزوجت يا فلان ؟ قال لا والله يا رسول الله ولا عندي ما أتزوج به قال أليس معك قل هو الله أحد ؟ قال بلى قال ثلث القرآن قال أليس معك إذا جاء نصر الله والفتح ؟ قال بلى قال ربع القرآن قال أليس معك قل يا أيها الكافرون ؟ قال بلى قال ربع القرآن قال أليس معك إذا زلزت الأرض ؟ قال بلى قال ربع القرآن قال تزوج تزوج قال الشيخ الألباني : ضعيف
Ənəs  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  səhabələrindən bir nəfərə buyurdu: “Ey filankəs! Evləndinmi?”. O: “Vallahi xeyr, Yə Rəsulullah! Evlənmədim (evlənməyə imkanım da) yox” dedi. Peyğəmbər: “Əzbərində İxlas surəsi varmı?” deyə buyurdu. O: “Bəli” dedi. Peyğəmbər: “O, Quranın 3/1-dir” deyə buyurdu. Peyğəmbər: “Əzbərində Nəsr surəsi varmı?” deyə buyurdu. O: “Bəli” dedi. Peyğəmbər: “O, Quranın 4/1-dir” deyə buyurdu. Peyğəmbər: Əzbərində Kəfirun surəsi varmı?” deyə buyurdu. O: “Bəli” dedi. Peyğəmbər: “O, Quranın 4/1-dir” deyə buyurdu. Peğəmbər: “Əzbərində Zəlzələ surəsi varmı?” deyə buyurdu. O: “Bəli” dedi. Peyğəmbər: “O, Quranın 4/1-dir”. Evlən, evlən – deyə buyurdu”1596.
ما ورد في سورة الإخلاص

İXLAS SURƏSİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عَنْ مُعَاذِ بْنِ أَنَسٍ الْجُهَنِيِّ  قَالَ: قَالَ رَسُوْلُ اللهِ : «مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَد حَتَّى يَخْتِمَهَا عَشْر مَرَّات بَنَى اللهُ لَهُ قَصْراً فِي الْجَنَّة )فَقَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ : إِذًا نَسْتَكْثِرَ يَا رَسُولَ اللهِ ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : اللَّهُ أَكْثَرُ وَأَطْيَبُ( ». قال الشيخ الألباني : حسن
Muaz İbn Ənəs əl-Cuhəni  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim De: O Allah Təkdir (əl-İxlas surəsini) oxuyaraq 10 dəfə başa çatdırarsa, Allah Cənnətdə onun üçün qəsr tikər (Başqa rəvayətdə: Ömər  dedi: “Əgər artırsam Yə Rəsulullah!”. Peyğəmbər: “Allah ən gözəl artırandı” deyə buyurdu)1597.
عن أبي أيوب قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم أيعجز أحدكم أن يقرأ في ليلة ثلث القرآن ؟ من قرأ الله الواحد الصمد فقد قرأ ثلث القرآن قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Əyyub  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Bir gecədə Quranın 3/1 oxumaqdan hansınız acizsiniz? Kim İxlas surəsini oxuyarsa Quranın 3/1 oxumuş olar”1598.
عن أبي هريرة قال : أقبلت مع رسول الله صلى الله عليه و سلم فسمع رجلا يقرأ قل هو الله أحد الله الصمد فقال رسول الله صلى الله عليه و سلم وجبت قلت ما وجبت ؟ قال الجنة. قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  ilə birlikdə gəldim. Bir kişinin İxlas surəsini oxuduğunu eşitdi və vacib oldu deyə buyurdu. Mən: “Nə vacib oldu?” dedim. O: “Cənnət” deyə buyurdu1599.
عن أنس بن مالك: عن النبي صلى الله عليه و سلم قال من قرأ كل يوم مائتي مرة قل هو الله أحد محي عنه ذنوب خمسين سنة إلا أن يكون عليه دين. وبهذا الإسناد عن النبي صلى الله عليه و سلم قال من أراد أن ينام على فراشه فنام على يمينه ثم قرأ قل هو الله أحد مائة مرة إذا كان يوم القيامة يقول له الرب يا عبدي أدخل على يمينك الجنة. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Ənəs  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim İxlas surəsini hər gün 100 dəfə oxuyarsa (qul) borcu istisna olmaqla 50 illik günahları bağışlanar. Başqa rəvayətdə: “Peyğəmbər  buyurdu: “Kim yatmaq istədiyi zaman sağ tərəfi üzərə uzanar və 100 dəfə İxlas surəsini oxuyarsa Allah Qiyamət günü ona buyurar: Ey qulum! Sağından Cənnətə gir!”1600.
عن أبي هريرة قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم قل هو الله أحد تعدل ثلث القرآن . قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “İxlas surəsi Quranın 3/1 bərabərdir”1601.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- «احْشِدُوا فَإِنِّى سَأَقْرَأُ عَلَيْكُمْ ثُلُثَ الْقُرْآنِ». فَحَشَدَ مَنْ حَشَدَ ثُمَّ خَرَجَ نَبِىُّ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فَقَرَأَ ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ) ثُمَّ دَخَلَ فَقَالَ بَعْضُنَا لِبَعْضٍ إِنِّى أُرَى هَذَا خَبَرٌ جَاءَهُ مِنَ السَّمَاءِ فَذَاكَ الَّذِى أَدْخَلَهُ. ثُمَّ خَرَجَ نَبِىُّ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ «إِنِّى قُلْتُ لَكُمْ سَأَقْرَأُ عَلَيْكُمْ ثُلُثَ الْقُرْآنِ أَلاَ إِنَّهَا تَعْدِلُ ثُلُثَ الْقُرْآنِ».
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Toplanın sizə Quranın 3/1 oxuyacağam”. Toplanan toplandı sonra Peyğəmbər  otağından çıxaraq İxlas surəsini oxudu və otağına qayıtdı. Biz bir-birimizə: Görünür bu xəbər ona səmadan gəlmişdir. Ona görə içəri daxil olmurdu. Sonra Peyğəmbər  otağından çıxaraq buyurdu: “Sizə Quranın 3/1 oxuyacağımı demişdim, oxuduğum surə Quranın 3/1 bərabərdir”1602.
قَتَادَةَ بِهَذَا الإِسْنَادِ. وَفِى حَدِيثِهِمَا مِنْ قَوْلِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- قَالَ « إِنَّ اللَّهَ جَزَّأَ الْقُرْآنَ ثَلاَثَةَ أَجْزَاءٍ فَجَعَلَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ جُزْءًا مِنْ أَجْزَاءِ الْقُرْآنِ ».
Peyğəmbər  buyurdu: “Allah Quranı 3 hissəyə bölmüşdür. İxlas surəsini Quranın bir hissəsi etmişdir”1603.
عن أنس بن مالك قال: كان رجل من الأنصار يؤمهم في مسجد قباء فكان كلما افتتح سورة يقرأ لهم في الصلاة فقرأ بها افتتح بقل هو الله أحد حتى يفرغ منها ثم يقرأ بسورة أخرى معها وكان يصنع ذلك في كل ركعة فكلمه أصحابه فقالوا إنك تقرأ بهذ السورة ثم لا ترى أنها تجزيك حتى تقرأ بسورة أخرى فإما أن تقرأ بها وإما أن تدعها وتقرأ بسورة أخرى قال ما أنا بتاركها إن أحببتم أن أؤمكم بها فعلت وإن كرهتم تركتكتم وكانوا يرونه أفضلهم وكرهوا أن يؤمهم غيره فلما أتاهم النبي صلى الله عليه و سلم أخبروه الخبر فقال يا فلان ما يمنعك مما يأسر به أصحابك وما يحملك أن تقرا هذه السورة في كل ركعة ؟ فقال يا رسول الله إني أحبها فقال رسول الله صلى الله عليه و سلم إن حبها أدخلك الجنة. وروى مبارك بن فضالة عن ثابت عن أنس أن رجلا قال يا رسول الله إني أحب هذه السورة قل هو الله أحد فقال إن حبك إياها يدخلك الجنة. قال الشيخ الألباني : حسن صحيح
Ənəs  rəvayət edir ki, ənsardan bir nəfər Quba məscidində imamlıq edirdi. Bir surəni namazda onlara oxuya bildikdə İxlas surəsi ilə başlayar sonra başqa bir usrə oxuyardı və hər rukətdə eyni şeyi təkrar edərdi. Səhabələr: “Sən bir surə oxuyur, sonra onu yetərli görməyib başqa surə də oxuyursan. Ya daima bu surəni oxu, ya da digərini” dedilər. Ənsar: “Mən bu surəni sevirəm və onu oxumağı tərk etməyəcəyəm, sizə bu surə ilə namaz qıldırmağımı istəsəniz edəcəyəm, yox əgər istəməsəniz imamlığı buraxaram” dedi. Bu kimsə fəzilət sahiblərindən olduğu üçün başqa birisinin onlara imamlıq etmələrini istəmirdilər. Peyğəmbər  onların yanlarına gəldiyi zaman ona hadisəni xəbər verdilər. Peyğəmbər: “Ey Filan! Cəmaatın dediyini etməməyə və hər rukətdə bu surəni oxumağına səbəb nədir?” deyə buyurdu. O: “Yə Rəsulullah! Mən bu surəni sevirəm” dedi. Peyğəmbər: “Bu surəyə olan sevgin səni Cənnətə salacaqdır” deyə buyurdu1604.
عن أبي بن كعب : أن المشركين قالوا لرسول الله صلى الله عليه و سلم انسب لنا ربك فأنزل الله { قل هو الله أحد الله الصمد } فالصمد الذي لم يلد ولم يولد لأنه ليس شيء يولد إلا سيموت ولا شيء يموت إلا سيورث وإن الله عز و جل لا يموت ولا يورث { ولم يكن له كفوا أحد } قال لم يكن له شبيه ولا عدل وليس كمثله شيء. قال الشيخ الألباني : حسن دون قوله والصمد الذي
Ubey İbn Kəb  rəvayət edir ki, Müşriklər Peyğəmbər  dedilər: “Rəbbini (nəsəbini) bizə tanıt”. Allah İxlas surəsini nazil etdi: “De: “O Allah Təkdir! Allah Möhtac deyildir. O, nə doğub, nə doğulub, Onun Bənzəri də yoxdur”. (əl-İxlas 1-4). Saməd olan Allah nə doğmuş, nə də doğulmuşdur, doğulan hər kəs mütləq öləcəkdir, ölən hər kəsin mirası paylanılacaqdır, Allah ölməz və mirası da paylanmaz, Onun oxşarı, bənzəri, şəriki də yoxdur”1605.
عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ  أَنَّ رَجُلاً سَمِعَ رَجُلاً يَقْرَأُ ﮋ قل هو الله أحد الله الصمد ﮊ يُرَدِّدُهَا فَلَمَّا أَصْبَحَ جَاءَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ فَذَكَرَ ذَلِكَ لَهُ وَكَأَنَّ الرَّجُلَ يَتَقَالُّهَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ إِنَّهَا لَتَعْدِلُ ثُلُثَ الْقُرْآنِ.
Əbu Səid əl-Xudri  rəvayət edir ki, (bir dəfə gecə vaxtı) bir nəfər başqa birisinin: “İxlas surəsini təkrar-təkrar oxuduğunu eşitdi. Səhər açılanda o, Peyğəmbərin  yanına gəlib eşitdiklərini ona danışdı və sanki həmin adamın bu surəni ucuz tutduğunu bildirmək istədi. Lakin Peyğəmbər: “Canım Əlində olan Allaha and olsun ki, bu surə Quranın üçdə birinə bərabərdir”1606.
عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ  قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ لأَصْحَابِهِ أَيَعْجِزُ أَحَدُكُمْ أَنْ يَقْرَأَ ثُلُثَ الْقُرْآنِ فِي لَيْلَةٍ فَشَقَّ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ وَقَالُوا أَيُّنَا يُطِيقُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ اللَّهُ الْوَاحِدُ الصَّمَدُ ثُلُثُ الْقُرْآنِ.
Əbu Səid əl-Xudri  rəvayət edir ki, (Bir dəfə) Peyğəmbər  əshabələrinə belə buyurdu: “Hansı biriniz bir gecədə Quranın üçdə birini oxuya bilər?”. Bu, əshabələrə ağır gəldi və onlar dedilər: “Bunu hansı birimiz bacara bilər ki, ya Rəsulullah?!”. Peyğəmbər: “Allah Təkdir, Möhtac deyildir” Quranın üçdə birinə bərabərdir”1607.
عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- بَعَثَ رَجُلاً عَلَى سَرِيَّةٍ وَكَانَ يَقْرَأُ لأَصْحَابِهِ فِى صَلاَتِهِمْ فَيَخْتِمُ بِ (قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ) فَلَمَّا رَجَعُوا ذُكِرَ ذَلِكَ لِرَسُولِ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ « سَلُوهُ لأَىِّ شَىْءٍ يَصْنَعُ ذَلِكَ ». فَسَأَلُوهُ فَقَالَ لأَنَّهَا صِفَةُ الرَّحْمَنِ فَأَنَا أُحِبُّ أَنْ أَقْرَأَ بِهَا. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « أَخْبِرُوهُ أَنَّ اللَّهَ يُحِبُّهُ ».
Aişə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  bir kişini bölük başçısı olaraq göndərmişdi. O kişi yanındakılarla namaz qılarkən daimə “Qul Huvallahu Əhəd” surəsini oxuyardı. Onlar qayıtdıqda bunu Peyğəmbərə  bildirdilər. Peyğəmbər: “Ondan nəyə görə bunu etdiyini soruşun.” Səhabələr o kişidən soruşdular. O, belə dedi: “Çünki İxlas surəsi əl-Rəhmanın sifətidir. Mən də onu oxumağı sevirəm.” Peyğəmbər: “Ona xəbər verin ki, Allah da onu sevir!”1608.
ما ورد في سورة الفلق و الناس

FƏLƏQ VƏ NƏS SURƏLƏRİ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
عن عقبة بن عامر الجهني قال: بينا أنا أقود برسول الله صلى الله عليه و سلم راحلته في غزوة إذ قال يا عقبة قل فاستمعت ثم قال يا عقبة قل فاستمعت فقالها الثالثة فقلت ما أقول فقال قل هو الله أحد فقرأ السورة حتى ختمها ثم قرأ قل أعوذ برب الفلق وقرأت معه حتى ختمها ثم قرأ قل أعوذ برب الناس فقرأت معه حتى ختمها ثم قال )عند ذلك ما سأل سائل بمثلهما( ما تعوذ بمثلهن أحد. قال الشيخ الألباني : صحيح
Ukbə İbn Amr əl-Cuhəni  rəvayət edir ki, döyüşlərin birində Peyğəmbərin  dəvəsini çəkirdim. Mənə: “Ey Uqbə! Oxu” dedi. Mən: “Nə dediyini yaxşı eşitmədim, qulaq verdim”. O: “Ey Uqbə! Oxu” dedi. Mən yenə də yaxşı eşitmədim. Üçüncü dəfə: Oxu!” dedi. Mən: “Nə oxuyum?” dedim. O: “İxlas” surəsini sonuna qədər oxudu, Sonra: “Fələq” surəsini mən də onunla birlikdə sonuna qədər oxuduq, sonra: “Nəs” surəsini mən də onunla birlikdə sonuna qədər oxuduq, sonra buyurdu: “Heç kimsə bu surələrin misli kimisiylə Allahdan bir şey diləməmişdir, heç kimsə bu surələrin misli kimisiylə Allaha sığınmamışdır”1609.
بن عابس الجهني أخبره أن رسول الله صلى الله عليه و سلم قال له : يا بن عابس ألا أدلك أو قال ألا أخبرك بأفضل ما يتعوذ به المتعوذون قال بلى يا رسول الله قال قل أعوذ برب الفلق وقل أعوذ برب الناس هاتين السورتين. قال الشيخ الألباني : صحيح
Abis İbn Cuhəni  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  mənə buyurdu: “Ey Abis! Allaha sığınılanların ən dəyərli olanı haqqında sənə xəbər verimmi?”. Mən: “Bəli, Yə Rəsulullah!” dedim. O: “FələqNəs surələri adlanan iki surə” deyə buyurdu1610.
عن عقبة بن عامر قال: أتيت رسول الله صلى الله عليه و سلم وهو راكب فوضعت يدي على قدمه فقلت أقرئني سورة هود أقرئني سورة يوسف فقال لن تقرأ شيئا أبلغ عند الله عز و جل من قل أعوذ برب الفلق. قال الشيخ الألباني : صحيح
Ukbə İbn Amr əl-Cuhəni  rəvayət edir ki, Peyğəmbərin  yanına gəldim və əlimi ayağının üzərinə qoydum. Mənə: HudYusuf surələrini oxu – dedim. O: “Sən Fələq surəsindən Allah dərgahında daha üstün bir şey oxumamısan“1611.
عن عقبة بن عامر عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: أنزل على آيات لم ير مثلهن قل أعوذ برب الفلق إلى آخر السورة وقل أعوذ برب الناس إلى آخر السورة. قال الشيخ الألباني : صحيح
Ukbə İbn Amr əl-Cuhəni  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Mənə misli bərabəri görünməyən surələr nazil oldu. FələqNəs surələrini sonuna qədər oxudu”1612.
عن عائشة : أن النبي صلى الله عليه و سلم نظر إلى القمر فقال يا عائشة استعيذي بالله من شر هذا ؟ فإن هذا الغاسق إذا وقب. قال الشيخ الألباني : حسن صحيح
Aişə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  aya baxaraq buyurdu: “Ey Aişə! Bunun şərrindən Allaha sığın – çökən zülmətin şərindən”1613.
عن أبو سعيد  قال: كانَ رسولُ الله  يَتَعوَّذُ منَ الجَان, وعَينِ الإنْسان, حتى نَزَلت المعوِّذَتان فَلَمَّا نَزَلَتا أخَذَهُما وتَرَك ما سواهُما )) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Səid  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  Muavviyəteyn surələri nazil olana qədər cin və insanların nəzərindən (gözündən) Allaha sığınardı. Lakin bu surələr nazil olduqdan sonra onlardan tutdu və digər şeyləri tərk etdi”1614.
عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: من قرأ بعد صلاة الجمعة (قل هو الله أحد) و (قل أعوذ برب الفلق) و (قل أعوذ برب الناس) سبع مرات ؛ أجاره الله بها من السوء إلى الجمعة الأخرى. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Peyğəmbər  buyurdu: “Kim Cümə namazından sonra yeddi dəfə: İxlas, FələqNəs surələrini oxuyarsa Allah digər cüməyə qədər onu günahdan qoruyar”1615.
عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: أتحب يا جبير! إذا خرجت سفرا أن تكون من أمثل أصحابك هيئة و أكثرهم زادا ؟ اقرأ هذه السور الخمس : { قل يا أيها الكافرون } و { إذا جاء نصر الله و الفتح } و { قل هو الله أحد } و { قل أعوذ برب الفلق } و { قل أعوذ برب الناس } و افتح كل سورة بـ { بسم الله الرحمن الرحيم } و اختم بـ { بسم الله الرحمن الرحيم }. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Peyğəmbər  buyurdu: “(Bilrsənmi) nə sevimlidir Yə Cubeyr! Səfərə çıxdığın zaman səfər yoldaşlarından daha əfzəl və fəzilətli olasan. Bu beş surəni oxu: Kəfirun, Nəsr, İxlas, FələqNəs surələrini oxuyarsa. Hər birini Bismilləh ilə başla və Bislmilləh ilə bitir”1616.
عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: الفلق : جب في جهنم مغطى . قال الشيخ الألباني : ضعيف
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Fələq – Cəhənnəmdə üstü örtülmüş bir quyudur“1617.
عن ابن عمرو عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: الفلق : سجن في جهنم يحبس فيه الجبارون و المتكبرون و إن جهنم لتتعوذ بالله منه . قال الشيخ الألباني : ضعيف
İbn Ömər  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Fələq – Cəhənnəmdə olan türmədir. Təkəbbürlülər və əzəmətlilər həbs olunub orada. Cəhənnəm ondan Allaha sığınır“1618.
عن عقبة بن عامر عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: لن تقرأ شيئا أبلغ عند الله من : { قل أعوذ برب الفلق } . قال الشيخ الألباني : صحيح
Ukbə İbn Amr əl-Cuhəni  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Allah dərgahında bundan daha üstün bir şey oxunmamışdır: Fələq surəsi”1619.
عن أنس عن النبي صلى الله عليه و سلم قال: من قرأ إذا سلم الإمام يوم الجمعة قبل أن يثني رجليه : فاتحة الكتاب و { قل هو الله أحد } و { قل أعوذ برب الفلق } و { قل أعوذ برب الناس } سبعا سبعا غفر له ما تقدم من ذنبه و ما تأخر . قال الشيخ الألباني : موضوع
Ənəs  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Kim cümə günü imam salam verib namazı bitirdikdən sonra və ayaqlarını uzatmamışdan qabaq 7 dəfə: Fatihə, İxlas, Fələq Nəsi surələrini oxuyarsa keçmiş və gələcək günahları bağışlanar“1620.
عَنْ عُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ قَالَ بَيْنَا أَنَا أَسِيرُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ  بَيْنَ الْجُحْفَةِ وَالأَبْوَاءِ إِذْ غَشِيَتْنَا رِيحٌ وَظُلْمَةٌ شَدِيدَةٌ فَجَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ  يَتَعَوَّذُ بِ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ وَ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ وَيَقُولُ «يَا عُقْبَةُ تَعَوَّذْ بِهِمَا فَمَا تَعَوَّذَ مُتَعَوِّذٌ بِمِثْلِهِمَا». قَالَ وَسَمِعْتُهُ يَؤُمُّنَا بِهِمَا فِى الصَّلاَةِ. قال الشيخ الألباني : صحيح
Uqbə İbn Amir  demişdir: “Mən Allah Elçisi  ilə birlikdə Cuhfə ilə Əbva kəndlərinin arasında yol getdiyimiz zaman bizi külək yaxaladı və qatı zülmət bürüdü. Allah Elçisi  əl-Fələqən-Nəs surələri ilə Allaha sığınmağa başladı və mənə dedi: “Ey Uqbə, bu iki surə ilə sığın! Heç bir kəs bu ikisinə bənzər bir şey ilə sığınmamışdır”. Mən Allah Elçisinin  bizə bu iki surə ilə namaz qıldırdığını eşitmişəm”1621.
عَنْ عُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  «أَلَمْ تَرَ آيَاتٍ أُنْزِلَتِ اللَّيْلَةَ لَمْ يُرَ مِثْلُهُنَّ قَطُّ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ وَ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ».
Uqba İbn Amir  rəvayət edir ki, Allah Elçisi  buyurdu: “Gecə nazil olan və ona bənzər heç görülməyən ayələri görmədinmi? (Onlar): “De: “Pənah aparıram Sübhün Rəbbinə” (əl-Fələq) “De: “Pənah aparıram insanların Rəbbinə” (ən-Nəs) (surələrindəki ayələrdir)”1622.
نهي عن اللعان

LƏNƏT ETMƏYİN QADAĞAN OLMASI
عن أبى هريرة رضي الله عنه قال : قِيلَ يا رسول الله ، ادعُ الله عَلى المُشركِينَ . قال : ( إِني لَم أُبعَث لَعاناً ، وَلَكِن بُعِثتُ رَحمَةً ) قال الشيخ الألباني : صحيح

Əbu Hureyra  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Ey Allahın Elçisi! Müşriklərin əleyhinə Allaha dua et!” O dedi: “Mən lənət oxumaq üçün göndərilməmişəm. Əksinə, rəhmət olaraq göndərilmişəm”1623.


عن أبي هريرة رضي الله عنه قال : قَدِمَ الطُفيل بن عمرو الدوسي عَلى رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال : يا رسول الله إن دوساً قَد عَصت وأَبت فَادعُ الله عَليها فاستقبلَ رسولُ الله صلى الله عليه وسلم القِبلةَ ورفَع يَديه فَظنَّ النَّاسُ أَنهُ يَدعُو عَليهم فَقال ك (اللَّهُمَّ اهْدِ دَوْسًا وَائْتِ بِهِمْ) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyra  rəvayət edir ki, Tufeyl İbn Amr əd-Dövsi Peyğəmbərin  yanına gəlib dedi: “Ey Allahın elçisi! Dövs qəbiləsi asilik etmiş və (haqdan) üz çevirmişdir. Onların əleyhinə Allaha dua et!”. Peyğəmbər  üzünü qibləyə tutub əllərini (göyə) qaldırdı. Camaat elə zənn etdi ki, Peyğəmbər  onlara bəddua edəcək. (O isə əksinə): “Allahumməhdi Dousən Vəti Bihim – Allahım! Dövs qəbiləsini doğru yola yönəlt və onları (haqqa) gətir”- deyə dua etdi1624.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- قَالَ « لاَ يَنْبَغِى لِصِدِّيقٍ أَنْ يَكُونَ لَعَّانًا ».
Əbu Hureyra  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Möminə (Sadiqə – doğru-dürüstə) lənət etmək yaraşmaz”1625.
عَنْ أُمِّ الدَّرْدَاءِ عَنْ أَبِى الدَّرْدَاءِ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ « إِنَّ اللَّعَّانِينَ لاَ يَكُونُونَ شُهَدَاءَ وَلاَ شُفَعَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ».
Əbu Dərda  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Tənə və lənət edən insanlar Qiyamət günü şahid və şəfaətçi olmazlar”1626.
عَنْ أُمِّ الدَّرْدَاءِ قَالَتْ سَمِعْتُ أَبَا الدَّرْدَاءِ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- « إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا لَعَنَ شَيْئًا صَعِدَتِ اللَّعْنَةُ إِلَى السَّمَاءِ فَتُغْلَقُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ دُونَهَا ثُمَّ تَهِبْطُ إِلَى الأَرْضِ فَتُغْلَقُ أَبْوَابُهَا دُونَهَا ثُمَّ تَأْخُذُ يَمِينًا وَشِمَا لاً فَإِذَا لَمْ تَجِدْ مَسَاغًا رَجَعَتْ إِلَى الَّذِى لُعِنَ فَإِنْ كَانَ لِذَلِكَ أَهْلاً وَإِلاَّ رَجَعَتْ إِلَى قَائِلِهَا ». قال الألباني: حسن.
Əbu Dərda  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Bir qul hər hansı bir şeyə lənət edərsə o, lənət səmalara doğru yüksələr. Lakin səma qapıları lənətə qarşı bağlanar. Sonra yerə doğru qayıdarlar. Bu dəfə yer qapıları da onun üzünə bağlanarlar. Sonra o lənət özünü sağa-sola çırpar. Girəcək bir yer tapmadıqda lənət edilən kimsəyə qayıdar. Əgər lənətə layiq bir kimsədirsə (onda qalar). Əksi təqdirdə lənət edənin özünə qayıdar»1627.
عَنْ سَمُرَةَ بْنِ جُنْدُبٍ عَنِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- قَالَ « لاَ تَلاَعَنُوا بِلَعْنَةِ اللَّهِ وَلاَ بِغَضَبِ اللَّهِ وَلاَ بِالنَّارِ ».قال الألباني: حسن.
Səmura İbn Cundub  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Bir-birinizi Allahın lənətiylə, qəzəbi ilə və Cəhənnəm atəşi ilə lənətləməyiniz”1628.
عن عبد الله قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم ليس المؤمن بالطعان ولا اللعان ولا الفاحش ولا البذيء قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Məsud  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Mömin bir kimsə təhqir edən, alçaldan, lənətləyən və söyüş söyən olmaz (həm söz, həm də əməllə)»1629.
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ رَجُلاً لَعَنَ الرِّيحَ – وَقَالَ مُسْلِمٌ إِنَّ رَجُلاً نَازَعَتْهُ الرِّيحُ رِدَاءَهُ عَلَى عَهْدِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- فَلَعَنَهَا – فَقَالَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- « لاَ تَلْعَنْهَا فَإِنَّهَا مَأْمُورَةٌ وَإِنَّهُ مَنْ لَعَنَ شَيْئًا لَيْسَ لَهُ بِأَهْلٍ رَجَعَتِ اللَّعْنَةُ عَلَيْهِ ».قال الألباني: صحيح.
İbn Abbas  rəvayət edir ki, bir kişi küləyi lənətlədi. Müslim deyir ki: “Peyğəmbərin  zamanında külək bir kişinin Rıdasını (geyimini) qaldırdı. Adam da küləyi lənətlədi. Peyğəmbər: “Ona lənət etmə! Çünki o, əmrlə hərəkət edər. Kim lənət əhli olmayan bir şeyi lənətliyərsə o lənət özünə qayıdar”1630.
عِمْرَانَ بْنِ حُصَيْنٍ قَالَ بَيْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فِى بَعْضِ أَسْفَارِهِ وَامْرَأَةٌ مِنَ الأَنْصَارِ عَلَى نَاقَةٍ فَضَجِرَتْ فَلَعَنَتْهَا فَسَمِعَ ذَلِكَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ « خُذُوا مَا عَلَيْهَا وَدَعُوهَا فَإِنَّهَا مَلْعُونَةٌ )لاَ تُصَاحِبُنَا نَاقَةٌ عَلَيْهَا لَعْنَةٌ( ». قَالَ عِمْرَانُ فَكَأَنِّى أَرَاهَا الآنَ تَمْشِى فِى النَّاسِ مَا يَعْرِضُ لَهَا أَحَدٌ.
İmran İbn Huseyn  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  səfərlərin birində dəvənin belində oturan Ənsardan bir qadın qəzəblənərək dəvəni lənətlədi. Peyğəmbər  qadının lənətini eşitdikdə buyurdu: «Dəvənin belindəkiləri düşürün və özünü də buraxın getsin. Həqiqətən də o, lənətlənmişdir (Başqa rəvayətdə: Lənətlənmiş dəvə bizimlə səfər etməsin)». İmran: «O, dəvə sahibsiz olaraq hər yeri dolaşır (heç kəs də ona əl vurmurdu)»1631.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- قَالَ « الْمُسْتَبَّانِ مَا قَالاَ فَعَلَى الْبَادِى مِنْهُمَا مَا لَمْ يَعْتَدِ الْمَظْلُومُ ».
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Qarşılıqlı olaraq söyüşən iki kimsədən günahı (söyülən) kimsə həddi aşmadıqca digərinin üzərindədir”1632.
عن حذيفة قال : ما تلاعن قوم قط إلا حق عليهم اللعنة. قال الألباني: صحيح
Huzeyfə  deyi ki: «Bir-birini lənətləyən elə bir qövm yoxdur ki, onların hamısına lənət olmasın»1633.
الدعاء على من ظلم المسلمين

MÜSƏLMANLARA ZÜLM EDƏNLƏRƏ BƏD DUA ETMƏK OLAR
عَنْ عَلِيٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ لَمَّا كَانَ يَوْمُ الْأَحْزَابِ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَلَأَ اللَّهُ بُيُوتَهُمْ وَقُبُورَهُمْ نَارًا شَغَلُونَا عَنْ الصَّلَاةِ الْوُسْطَى حَتَّى غَابَتْ الشَّمْسُ.
Əli  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  Əhzab günü buyurdu: “Allah onların evlərini və qəbirlərini odla doldursun. Bizi orta namazdan qoydular hətta günəş batana qədər”1634.
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رِعْلًا وَذَكْوَانَ وَعُصَيَّةَ وَبَنِي لَحْيَانَ اسْتَمَدُّوا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى عَدُوٍّ فَأَمَدَّهُمْ بِسَبْعِينَ مِنْ الْأَنْصَارِ كُنَّا نُسَمِّيهِمْ الْقُرَّاءَ فِي زَمَانِهِمْ كَانُوا يَحْتَطِبُونَ بِالنَّهَارِ وَيُصَلُّونَ بِاللَّيْلِ حَتَّى كَانُوا بِبِئْرِ مَعُونَةَ قَتَلُوهُمْ وَغَدَرُوا بِهِمْ فَبَلَغَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَنَتَ شَهْرًا يَدْعُو فِي الصُّبْحِ عَلَى أَحْيَاءٍ مِنْ أَحْيَاءِ الْعَرَبِ عَلَى رِعْلٍ وَذَكْوَانَ وَعُصَيَّةَ وَبَنِي لَحْيَانَ قَالَ أَنَسٌ فَقَرَأْنَا فِيهِمْ قُرْآنًا ثُمَّ إِنَّ ذَلِكَ رُفِعَ بَلِّغُوا عَنَّا قَوْمَنَا أَنَّا لَقِينَا رَبَّنَا فَرَضِيَ عَنَّا وَأَرْضَانَا...
Ənəs  rəvayət edir ki, Rılən, Zəkvan, Useyyə və Bəni Lihyən qəbilələri Peyğəmbərdən  düşmənə qarşı yardım istədilər. Peyğəmbər  onlara 70 Ənsar köməyə göndərdi. O, vaxt biz onları Qarilər adlandırardıq. Onlar gündüzləri odun yığar, gecələri isə namaz qılardılar. Məunə quyusu yanında onlara xəyanət edərək onları öldürdülər. Bu xəbər Peyğəmbər  çatdı. Biz sübh namazında Ərəb qəbilələrindən olan Rılən, Zəkvan, Useyyə və Bəni Lihyən qarşı qnut tutaraq bəd dua etdi. Ənəs: “Biz Qurandan (ölən səhabələr) haqqında ayələr oxuyardıq. Sonra bu ayələr qaldırıldı. (Ayə belə idi): Qövmümüzə çatdırın ki, biz Rəbbimizə qovuşduq. O bizdən razı qaldı və bizləri razı saldı...“1635.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ  أَنَّ النَّبِىَّ كَانَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرَّكْعَةِ الآخِرَةِ )يَقُولُ فِى قُنُوتِه(ِ «اللَّهُمَّ أَنْجِ عَيَّاشَ بْنَ أَبِى رَبِيعَةَ، اللَّهُمَّ أَنْجِ سَلَمَةَ بْنَ هِشَامٍ، اللَّهُمَّ أَنْجِ الْوَلِيدَ بْنَ الْوَلِيدِ، اللَّهُمَّ أَنْجِ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ، اللَّهُمَّ اشْدُدْ وَطْأَتَكَ عَلَى مُضَرَ، اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا سِنِينَ كَسِنِى يُوسُفَ». وَأَنَّ النَّبِىَّ قَالَ: «غِفَارُ غَفَرَ اللَّهُ لَهَا، وَأَسْلَمُ سَالَمَهَا اللَّهُ».
Əbu Hureyra  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  axırıncı rükətdə başını (rükudan) qaldırdıqdan Qnutda dua edib deyərdi: “Allahım, Ayyaş İbn Əbu Rəbiəni xilas et! Allahım, Sələmə İbn Hişamı xilas et! Allahım, Vəlid İbn Vəlidi xilas et! Allahım, möminlərdən zəif olanları xilas et! Allahım, Mudar qəbiləsinə olan əzabını şiddətləndir! Allahım, onlara Yusufun zamanında göndərdiyin yeddi (qıtlıq və quraqlıq) illəri kimi illər göndər!”. Peyğəmbər  dua edib deyərdi: “Allah Ğifar qəbiləsini bağışlasın! Allah Əsləm qəbiləsinə salamatlıq nəsib eləsin!”1636.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ بَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَاجِدٌ ح قَالَ وحَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ عُثْمَانَ قَالَ حَدَّثَنَا شُرَيْحُ بْنُ مَسْلَمَةَ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ قَالَ حَدَّثَنِي عَمْرُو بْنُ مَيْمُونٍ أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ مَسْعُودٍ حَدَّثَهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يُصَلِّي عِنْدَ الْبَيْتِ وَأَبُو جَهْلٍ وَأَصْحَابٌ لَهُ جُلُوسٌ إِذْ قَالَ بَعْضُهُمْ لِبَعْض أَيُّكُمْ يَجِيءُ بِسَلَى جَزُورِ بَنِي فُلَانٍ فَيَضَعُهُ عَلَى ظَهْرِ مُحَمَّدٍ إِذَا سَجَدَ فَانْبَعَثَ أَشْقَى الْقَوْمِ فَجَاءَ بِهِ فَنَظَرَ حَتَّى سَجَدَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَضَعَهُ عَلَى ظَهْرِهِ بَيْنَ كَتِفَيْهِ وَأَنَا أَنْظُرُ لَا أُغْنِي شَيْئًا لَوْ كَانَ لِي مَنَعَةٌ قَالَ فَجَعَلُوا يَضْحَكُونَ وَيُحِيلُ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَرَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَاجِدٌ لَا يَرْفَعُ رَأْسَهُ حَتَّى جَاءَتْهُ فَاطِمَةُ فَطَرَحَتْ عَنْ ظَهْرِهِ فَرَفَع رَأْسَهُ ثُمَّ قَالَ اللَّهُمَّ عَلَيْكَ بِقُرَيْشٍ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَشَقَّ عَلَيْهِمْ إِذْ دَعَا عَلَيْهِمْ قَالَ وَكَانُوا يَرَوْنَ أَنَّ الدَّعْوَةَ فِي ذَلِكَ الْبَلَدِ مُسْتَجَابَةٌ ثُمَّ سَمَّى اللَّهُمَّ عَلَيْكَ بِأَبِي جَهْلٍ وَعَلَيْكَ بِعُتْبَةَ بْنِ رَبِيعَةَ وَشَيْبَةَ بْنِ رَبِيعَةَ وَالْوَلِيدِ بْنِ عُتْبَةَ وَأُمَيَّةَ بْنِ خَلَفٍ وَعُقْبَةَ بْنِ أَبِي مُعَيْطٍ وَعَدَّ السَّابِعَ فَلَمْ يَحْفَظْ قَالَ فَوَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَقَدْ رَأَيْتُ الَّذِينَ عَدَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ صَرْعَى فِي الْقَلِيبِ قَلِيبِ بَدْرٍ.
Abdullah İbn Məsud  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  Kəbənin yanında namaz qılarkən Əbu Cəhl və onun dostları (yaxınlıqda bir yerdə) oturmuşdular. Onlardan biri digərlərinə: “Hansı biriniz filan qəbilənin (kəsdiyi) dişi dəvənin döl qişasını1637 gətirib Muhəmməd  səcdə edərkən onun belinə qoya bilər?”– dedi. Onların ən bədbəxti gedib onu gətirdi və bir az gözlədi. Nəhayət, Peyğəmbər  səcdə etdikdə onu Peyğəmbərin  belinə – kürəklərinin arasına qoydu. Mən (bunu) görürdüm, lakin qarşısını almağa qadir deyildim. Kaş (bunun) qarşısını ala biləcək qədər gücüm olaydı. (İbn Məsud) dedi: “Onlar (barmaqla) bir-birlərinə işarə edərək gülməyə başladılar. Allahın Elçisi  isə səcdədən başını qaldırmırdı. Nəhayət, Fatimə  onun yanına gəldi və (qişanı) belindən götürüb kənara atdı. Peyğəmbər  başını qaldırdı və (namazı bitirdikdən) sonra üç dəfə: “Allahım, Qureyşin cəzasını ver!”– dedi. Peyğəmbərin  bəddua etməsi onlara pis təsir etdi. Çünki onlar bu şəhərdə edilən bədduanın qəbul olunacağına inanırdılar. Sonra Peyğəmbər  adbaad sayaraq: “Allahım, Əbu Cəhlin cəzasını ver! Utbə İbn Rəbiyənin, Şeybə İbn Rəbiyənin, Vəlid İbn Utbənin, Umeyyə İbn Xələfin və Uqbə İbn Əbu Muitin cəzasını ver!”– dedi.”O, yeddincisinin də adını çəkdi, lakin (ravi) bunu yadda saxlaya bilmədi.(İbn Məsud) dedi: “Canım Əlində olan Allaha and olsun ki, Allahın Elçisinin  adlarını çəkdiyi kəsləri Bədr quyularından birində yerə sərilmiş gördüm”1638.
عن عائشة قالت : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من دعا على من ظلمه فقد انتصر. قال الشيخ الألباني : ضعيف
Aişə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Hər kim zülm edənə bəd dua edərsə mütləq yardım görər”1639.
عن عبيد بن رفاعة الزرقي عن أبيه – رضي الله عنه قال : لما كان يوم أحد وانكفأ المشركون قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : ( استَوُوا حَتى أُثنِي عَلى رَبِي عَز وجَل ) فَصَارُوا خَلفَهُ صُفوفاً فَقال : ( اللهُم لَك الحَمدُ كُلُه اللهُمَّ لا قَابِضَ لِما بَسطتَ ولا مُقرِبَ لِما بَاعَدتَ ولا مُباعِد لِما قَربتَ ، ولا مُعطِي لِما مَنعتَ ولا مَانِع لِما أَعطيتَ ، اللهُم ابسُط عَلينَا مِن بَركَاتِك ورحمَتِك وفَضلِك ورِزقِك ، اللهُم إني أَسألُك النَّعيمَ المُقيمَ الذي لا يَحولُ ولا يَزولُ ، اللهُمَّ إني أَسأَلُك النَعيمَ يَومَ العَيْلَةِ والأمنَ يَوم الخَوف ، اللهُمَّ عَائذاً بِك مِن سُوء مَا أَعطيتَنَا وشَرِ مَا مَنعتَ مِنَّا ، اللهُمَّ حَبب إِلينَا الإيمَانَ وزَينْهُ فِي قُلوبِنا ، وكَرِّه إِلينا الكُفرَ والفُسوقَ والعِصيان ، واجعَلنَا مِن الرَّاشِدين ، اللهُمَّ تَوفَنَا مُسلِمينَ وأَحيِنَا مُسلِمينَ وأَلحِقنَا بِالصَالِحينَ غَير خَزايا ولا مَفتُونِين ، اللهُم قَاتل الكَفرةَ الذِّين يَصُدون عَن سَبيلِك ويُكذِبُون رُسُلَك ، واجعَل عَليهم رِجزَكَ وعَذابَك ، اللهُمَّ قَاتل الكَفرةَ الذين أُوتُوا الكِتاب إِلهَ الحَق) قال الشيخ الألباني : صحيح
Rifaa Zuraqi  rəvayət edir ki, Uhud döyüşündə müşriklər geri çəkilərkən Peyğəmbər  buyurdu: “Səf-səf düzlənin ki, Rəbbimə təriflər deyim”. (Səhabələr) onun arxasında səflərə düzüldülər. Peyğəmbər: “Allahım! Bütün həmdlər Sənə məxsusdur. Allahım! Sənin (Öz nemətlərindən) artırdığını azaldan, uzaqlaşdırdığını yaxınlaşdıran, yaxınlaşdırdığını uzaqlaşdıran, mane olduğunu verən verdiyinə də mane olan (bir kimsə) yoxdur. Allahım! Bizə verdiyin bərəkətlərini, rəhmətini, lütfünü və ruzini artır. Allahım! Səndən dəyişməyən və yox olmayan tükənməz nemətlər diləyirəm. Allahım! Səndən çətin gündə nemət və döyüş günündə əmniyyət diləyirəm. Allahım! Bizə verdiyin şeylərin pisliyindən və vermədiyin şeylərin şərindən (bunlara görə bəlaya düşməkdən) Sənə sığınıram. Allahım! Bizə imanı sevdir və qəlbimizdə onu gözəlləşdir. Bizdə küfrə, günaha və asiliyə qarşı nifrət oyat. Bizi doğru yolda gedənlərdən et. Allahım! Bizim canımızı müsəlman olaraq al, bizi müsəlman olaraq dirilt və bizi rüsvay etmədən, fitnəyə salmadan əməlisalehlərə qovuşdur. Allahım! (İnsanları) Sənin yolundan döndərən və Sənin elçilərini yalançı sayan kafirləri öldür. Onları cəzalandır və onlara əzab ver. Allahım! Özlərinə Kitab verilmiş kafirləri öldür. Ey haqq İlah!”1640.

جواز اللعن على وجه العموم

ÜMUMİ LƏNƏT ETMƏK OLAR
عَنْ مُغِيرَةَ قَالَ سَأَلَ شِبَاكٌ إِبْرَاهِيمَ فَحَدَّثَنَا عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- آكِلَ الرِّبَا وَمُؤْكِلَهُ. قَالَ قُلْتُ وَكَاتِبَهُ وَشَاهِدَيْهِ قَالَ إِنَّمَا نُحَدِّثُ بِمَا سَمِعْنَا.
1) Riba Yeyən, Verən, Yazan Və İki Şahid: İbn Məsud  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: «Allah riba yeyənə, verənə də lənət etsin. Dəllala və iki şahidə də»1641.
حَدَّثَنَا أَبُو الطُّفَيْلِ عَامِرُ بْنُ وَاثِلَةَ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَيْكَ قَالَ فَغَضِبَ وَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَىَّ شَيْئًا يَكْتُمُهُ النَّاسَ غَيْرَ أَنَّهُ قَدْ حَدَّثَنِى بِكَلِمَاتٍ أَرْبَعٍ. قَالَ فَقَالَ مَا هُنَّ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قَالَ « لَعَنَ اللَّهُ مَنْ لَعَنَ وَالِدَهُ.“
2) Valideynləri Lənətləyənə: Əli  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  mənə dörd şeyi buyurdu: «Allah lənət etsin valideyinlərini lənətləyənə»1642.
حَدَّثَنَا أَبُو الطُّفَيْلِ عَامِرُ بْنُ وَاثِلَةَ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَيْكَ قَالَ فَغَضِبَ وَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَىَّ شَيْئًا يَكْتُمُهُ النَّاسَ غَيْرَ أَنَّهُ قَدْ حَدَّثَنِى بِكَلِمَاتٍ أَرْبَعٍ. قَالَ فَقَالَ مَا هُنَّ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قَالَ « وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ ذَبَحَ لِغَيْرِ اللَّهِ ».
3) Allahdan Qeyrisinə Qurban Kəsənə: Amir İbn Vəsilə  deyir ki: «Bir dəfə mən Əli b. Əbu Talibin  yanında idim. Bir kişi onun yanına gələrək soruşdu: «Peyğəmbər  sənə sirr olaraq heç nə deməyib?». Əli  qəzəblənərək dedi: «Peyğəmbər  gizli olaraq mənə heç bir şey deməyib. Yalnız bu dörd şeydən başqa». Kişi: «Ey əmirəlmöminin onlar nədir?» deyə soruşdu. Əli: «Peyğəmbər  buyurdu: «Allahdan qeyrisinə qurban kəsənə Allah lənət etsin»1643.
حَدَّثَنَا أَبُو الطُّفَيْلِ عَامِرُ بْنُ وَاثِلَةَ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَيْكَ قَالَ فَغَضِبَ وَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَىَّ شَيْئًا يَكْتُمُهُ النَّاسَ غَيْرَ أَنَّهُ قَدْ حَدَّثَنِى بِكَلِمَاتٍ أَرْبَعٍ. قَالَ فَقَالَ مَا هُنَّ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قَالَ « وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ آوَى مُحْدِثًا».
4) Yenilik Edənə (Bidətçiyə) Sığınacaq Verənə: Əli  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  mənə dörd şeyi buyurdu: «Allah lənət etsin yenilik edib dinini dəyişənə (bidətçiyə, cinayətkara) sığınacaq verənə»1644.
حَدَّثَنَا أَبُو الطُّفَيْلِ عَامِرُ بْنُ وَاثِلَةَ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَيْكَ قَالَ فَغَضِبَ وَقَالَ مَا كَانَ النَّبِىُّ –صلى الله عليه وسلم- يُسِرُّ إِلَىَّ شَيْئًا يَكْتُمُهُ النَّاسَ غَيْرَ أَنَّهُ قَدْ حَدَّثَنِى بِكَلِمَاتٍ أَرْبَعٍ. قَالَ فَقَالَ مَا هُنَّ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قَالَ « وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ غَيَّرَ مَنَارَ الأَرْضِ».
5) Yerin Əlamətlərini Dəyişənə (Torpaq Sərhədlərini): Əli  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  mənə dörd şeyi buyurdu: «Allah lənət etsin ərazilərin sərhədlərini dəyişdirən kimsəyə»1645.
عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ لَعَنَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْمُخَنَّثِينَ مِنْ الرِّجَالِ وَالْمُتَرَجِّلَاتِ مِنْ النِّسَاءِ.
6) Bir-Birinə Bənzəmək İstəyən Kişi Və Qadınlara: İbn Abbas  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  lənət edib kişiyə bənzər qadınlara və qadınlara bənzər kişilərə (və ya bir-birilərinə oxşamaq istəyənlərə)»1646.
عن علي )رضي الله عنه( قال إسماعيل وأراه قد رفعه إلى النبي صلى الله عليه و سلم )أن النبي صلى الله عليه و سلم( قال : " لعن الله المحلل والمحلل له " . قال الشيخ الألباني : صحيح
7) Muhallil Və Muhalləhul Ləhu: Peyğəmbər  buyurdu: «Allah lənət edib ərindən ayrılmış qadının öz ərinə qayıtmasını halal görənə və həmçinin də bu işi gördürənə»1647.
عَنْ ابْنِ عُمَرَ لَعَنَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَنْ مَثَّلَ بِالْحَيَوَانِ.
8) Canlı Olan Bir Şeyi Hədəf Edənlərə: İbn Ömər  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: «Allah lənət edib canlı olan bir şeyi hədəfə alanı»1648.
ما يفعال عند رؤية الحَيَّة

İLAN GÖRDÜKDƏ NƏ ETMƏLİ
عَنْ أَبِى لُبَابَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- نَهَى عَنْ قَتْلِ الْجِنَّانِ الَّتِى تَكُونُ فِى الْبُيُوتِ إِلاَّ أَنْ يَكُونَ ذَا الطُّفْيَتَيْنِ وَالأَبْتَرَ فَإِنَّهُمَا يَخْطِفَانِ الْبَصَرَ وَيَطْرَحَانِ مَا فِى بُطُونِ النِّسَاءِ. قال الألباني: صحيح.
Əbu Lubəbə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  evlərdə dolaşan ilanların öldürülməsini qadağan etdi. Yalnız (evlərdə dolaşan) iki cizgili və qısa quyruqlu olanları öldürə bilərsiniz. Çünki onlar gözün (nurunu) alar və qadının bətnində olanın düşməsinə səbəbdir”1649.
عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ أَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- بِقَتْلِ ذِى الطُّفْيَتَيْنِ فَإِنَّهُ يَلْتَمِسُ الْبَصَرَ وَيُصِيبُ الْحَبَلَ.
Aişə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  iki cizgili ilanın öldürülməsini əmr etdi. Çünki o, gözün (nurunu) alar, və hamiləliyi düşürər”1650.
حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- «اقْتُلُوا الْحَيَّاتِ وَذَا الطُّفْيَتَيْنِ وَالأَبْتَرَ فَإِنَّهُمَا يَسْتَسْقِطَانِ الْحَبَلَ وَيَلْتَمِسَانِ الْبَصَرَ». قَالَ سَالِمٌ قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ فَلَبِثْتُ لاَ أَتْرُكُ حَيَّةً أَرَاهَا إِلاَّ قَتَلْتُهَا فَبَيْنَا أَنَا أُطَارِدُ حَيَّةً يَوْمًا مِنْ ذَوَاتِ الْبُيُوتِ مَرَّ بِى زَيْدُ بْنُ الْخَطَّابِ أَوْ أَبُو لُبَابَةَ وَأَنَا أُطَارِدُهَا فَقَالَ مَهْلاً يَا عَبْدَ اللَّهِ. فَقُلْتُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- أَمَرَ بِقَتْلِهِنَّ. قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- قَدْ نَهَى عَنْ ذَوَاتِ الْبُيُوتِ. قال الألباني: صحيح.
Səlim atasından rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “İki cizgili ilanları və Əbtəri öldürməyi əmr etdi. Çünki onlar gözün (nurunu) alar və (qadının) bətnində olanın düşməsinə səbəbdir”. Səlim deyir ki: İbn Ömər  gördüyü bütün ilanları öldürürdü. Bir gün ev ilanlarından birini qovarkən yanımdan Əbu Lubəbə İbn AbdulMunzir və ya Zeyd İbn Xattab yanımdan ötürdü. Onlar: “Yavaş ol, ey Abdullah! Peyğəmbər  ilanları öldürməyi əmr etmişdir, lakin Peyğəmbər  ev ilanlarını öldürməyi qadağan etmişdir“1651.
أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِىَّ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- «إِنَّ الْهَوَامَّ مِنَ الْجِنِّ فَمَنْ رَأَى فِى بَيْتِهِ شَيْئًا فَلْيُحَرِّجْ عَلَيْهِ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ فَإِنْ عَادَ فَلْيَقْتُلْهُ فَإِنَّهُ شَيْطَانٌ ». قال الألباني: ضعيف.
Əbu Səid  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Həqiqətən ilanlar cinlərdəndir. Hər kim evində (onlardan) birini görürsə üç dəfə getmələrini getmələrini istəsin, əgər yenə qayıdarlarsa bu zaman öldürsün. Çünki şeytandır”1652.
أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِىَّ فَبَيْنَا أَنَا جَالِسٌ عِنْدَهُ سَمِعْتُ تَحْتَ سَرِيرِهِ تَحْرِيكَ شَىْءٍ فَنَظَرْتُ فَإِذَا حَيَّةٌ فَقُمْتُ فَقَالَ أَبُو سَعِيدٍ مَا لَكَ فَقُلْتُ حَيَّةٌ هَا هُنَا. قَالَ فَتُرِيدُ مَاذَا قُلْتُ أَقْتُلُهَا. فَأَشَارَ إِلَى بَيْتٍ فِى دَارِهِ تِلْقَاءَ بَيْتِهِ فَقَالَ إِنَّ ابْنَ عَمٍّ لِى كَانَ فِى هَذَا الْبَيْتِ فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ الأَحْزَابِ اسْتَأْذَنَ إِلَى أَهْلِهِ وَكَانَ حَدِيثَ عَهْدٍ بِعُرْسٍ فَأَذِنَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- وَأَمَرَهُ أَنْ يَذْهَبَ بِسِلاَحِهِ فَأَتَى دَارَهُ فَوَجَدَ امْرَأَتَهُ قَائِمَةً عَلَى بَابِ الْبَيْتِ فَأَشَارَ إِلَيْهَا بِالرُّمْحِ فَقَالَتْ لاَ تَعْجَلْ حَتَّى تَنْظُرَ مَا أَخْرَجَنِى.فَدَخَلَ الْبَيْتَ فَإِذَا حَيَّةٌ مُنْكَرَةٌ فَطَعَنَهَا بِالرُّمْحِ ثُمَّ خَرَجَ بِهَا فِى الرُّمْحِ تَرْتَكِضُ قَالَ فَلاَ أَدْرِى أَيُّهُمَا كَانَ أَسْرَعَ مَوْتًا الرَّجُلُ أَوِ الْحَيَّةُ فَأَتَى قَوْمُهُ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فَقَالُوا ادْعُ اللَّهَ أَنْ يَرُدَّ صَاحِبَنَا. فَقَالَ « اسْتَغْفِرُوا لِصَاحِبِكُمْ ». ثُمَّ قَالَ « إِنَّ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ أَسْلَمُوا بِالْمَدِينَةِ فَإِذَا رَأَيْتُمْ أَحَدًا مِنْهُمْ فَحَذِّرُوهُ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ ثُمَّ إِنْ بَدَا لَكُمْ بَعْدُ أَنْ تَقْتُلُوهُ فَاقْتُلُوهُ بَعْدَ الثَّلاَثِ ». قال الألباني: حسن صحيح.
Əbu Səid  rəvayət edir ki, (xəstələndiyim) zaman məni ziyarətə gəlmişdilər. Yanımda oturduqları zaman çarpayının altında fısıltı eşitdim. Həmən baxdıqda bir ilan gördüm. Tez ayağa qalxdım. Əbu Səid: “Nə olub sənə?” dedi. Burada bir ilan var – dedim. O: “Nə etmək istəyirsən” dedi. Mən: “Öldürmək” dedim. Əbu Səid  əli ilə evə tərəf işarə edərək dedi: “O, evdə əmim oğlu qalırdı. Xəndək günü ailəsinin yanına getmək üçün izn istədi. Təzə evlənmişdir. Peyğəmbər  ona izn verdi və ona silahı ilə getməyi əmr etdi. Evinə qayıtdıqda xanımını evinin ağzında durduğunu gördü. Qeyrət onu bürüdü, qılıncını xanımına tərəf çevirdi. Xanımı: “Tələsmə, (evə gir) məni çölə çıxaran şeyi sən də gör” dedi. Evə girdi, böyük bir ilanın olduğunu gördü. Nizəsi ilə ilanı vurdu. İlan nizədən sıçrayıb onun üstünə atıldı. Bir az boğuşduqdan sonra (hər ikisi də öldülər). Hansının daha tez öldüyünü bilmirəm. Qövmü Peyğəmbərin  yanına gələrək dedilər: “Allaha dua et, dostumuzu qaytarsın” dedilər. Peyğəmbər: “Allahdan dostunuz üçün bağışlanma diləyin. Həqiqətən Cinlərdən bir topluluq Mədinədə müsəlman olmuşdu. Onlardan birini (evinizdə) gördüyünüz zaman üç dəfə qorxudun. Əgər bu qorxudmaqdan sonra yenə də evinizdə görsəniz bu zaman öldürün”1653.
عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- سُئِلَ عَنْ حَيَّاتِ الْبُيُوتِ فَقَالَ « إِذَا رَأَيْتُمْ مِنْهُنَّ شَيْئًا فِى مَسَاكِنِكُمْ فَقُولُوا أَنْشُدُكُنَّ الْعَهْدَ الَّذِى أَخَذَ عَلَيْكُنَّ نُوحٌ أَنْشُدُكُنَّ الْعَهْدَ الَّذِى أَخَذَ عَلَيْكُنَّ سُلَيْمَانُ أَنْ لاَ تُؤْذُونَا فَإِنْ عُدْنَ فَاقْتُلُوهُنَّ ». قال الألباني: ضعيف.
AbdurRahman İbn Leyla atasından  rəvayət edir ki, Peyğəmbərdən  evlərdə dolaşan ilanlar barəsində soruşuldu. O: “Onlardan birini evlərinizdə gördüyünüz zaman: “Ənşudukunnəl Ahdəlləzi Əxazə Aleykunnə Nuhun Ənşudukunnəlləzi Əxazə Aleykunnə Suleymənu – Nuh və Suleyman verdiyiniz sözü onlara xatirladın. Əgər yenə də getməzlərsə öldürün”1654.
ما جاء في الرقى

RUQYƏ BARƏSİNDƏ NƏ GƏLİB
وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِيًّا لَقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آيَاتُهُ أَأَعْجَمِيٌّ وَعَرَبِيٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاءٌ”
De: “O, iman gətirənlərə doğru yol göstəricisi və şəfadır”. (Fussilət 44).
يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ”
Ey insanlar! Rəbbinizdən sizə bir öyüd-nəsihət, kökslərdə olana bir şəfa, möminlərə doğru yolu göstəricisi və mərhəmət gəlmişdir”. (Yunus 57).
وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا”
Biz Quranda möminlər üçün şəfa və mərhəmət olan ayələr nazil edirik. Bu ayələr zalımların ancaq ziyanını artırır”. (əl-İsra 82).
İbn Qeyyim  deyir ki: “Quranın Şəfa vermədiyinə Allah da şəfa verməz, Quranın kifayət etmədiyinə Allah da kifayət etməz”1655. Əgər bəndə Qurandan istifadə etməklə düzgün müalicə etsə bunun tez bir müddətdə şəfa tapmasına göstərdiyi təsirin şahidi ola bilər. Qurani-Kərim möminlər üçün rəhmət və şəfadır. İbn Qeyyim  deyir: “Mən bir müddət Məkkədə qalmalı oldum. Mənə xəstəliklər üz verirdi. Nə dərman, nə də həkim var idi. Özümü Fatihə surəsi ilə müalicə edirdim. Bunun da möcüzəvi təsirini görürdüm. Bir az Zəm-zəm suyu götürür və dəfələrlə ona Fatihə surəsini oxuyur sonra da içərdim. Beləliklə də tam sağalardım. Sonralar bir çox ağrıları müalicə edərkən bu üsula əsaslanır və faydasını da görürdüm. Ağrıdan şikayətlənənlərə də bu müalicə üsulunu deyirdim. Əksəriyyəti də tez bir müddətdə sağalırdı”. Bir məsələ də vardır ki, bu zikirlər, ayələr, dualar öz-özlüyündə fayda verəndir. Lakin qəbul edən də olmalıdır. Əgər şəfa gecikərsə ya onu edəndə zəiflik vardır, ya da şəfaya mane olan güclü maneə vardır. Şəfanın verilməsi üçün tək dua kifayət deyildir. Dua edənin də iradəsi güclü olmalıdır. Bəzən görürsən ki, dua özü zəif olduğuna görə duanın nəticəsi gecikir. O dua Allahın sevmədiyi dua olduğuna görə. Bəzən də dua güclü olur, lakin qəlb zəif olduğuna görə. Dua etdiyi zaman qəlb bütünlüklə Allaha yönəlmir. Bu dua da zəif yaya oxşayır. Həmçinin – duanın qəbul olmasına mane olan səbəblərdən haram yemək, içmək, zülm, qəlbin pas ilə bağlanması da vardır”1656. Peyğəmbərin  üsulu ilə aparılan müalicə ən xeyirli müalicədir.

Qəlb Xəstəlikləri 1. Şəkk-şübhə. 2. Şəhvət və azğınlıq. Bədən xəstəliklərinə gəldikdə isə bunlar üçdür. 1. Səhhəti qorumaq. 2. Zərərli amillərdən çəkinmək. 3. Bədəni zərərli və əziyyət verən maddələrdən təmizləmək1657.

Möcüzə insanların gördükləri və ya Peyğəmbər olaraq göndərənin varlığına qəti bir dəlildir. Onları göndərən isə Allahdır. Çünki, bunlar bəşəriyyətin güc və taqətindən kənar olan xüsuslardır. Allah möcüzələri Peyğəmbərlərini dəstəkləmək və onlara kömək etmək üçün meydana gətirir. Kəramət Allahın saleh (yalnız saleh) qullarına Allahdan onlara bir ikram olaraq verdiyi bir şeydir. Bu kəramət Quran ayələri, hədislərdən və əsərlərdən məlum olduğu kimi Allah bir çox qullarına bunu ikram etmişdir. Məs: İsanın  dünyaya gəlməsi möcüzə, onun anası üçün isə kəramətdir. Zəkəriyyənin Məryəmin  yanına gəldikdə orada yayda qış meyvələrinin olduğunu, qışda isə yay meyvələrinin olduğunu görməsi, Allah Musanın  anasına vəd verir ki, “Biz uşağı sənə qaytaracağıq”. Ömər  xütbə verərkən öz göndərdiyi qoşunun uduzduğunu görərək onlara qışqırır ki: “Ey Səriyə! Dağa tərəf çəkil”. Və həqiqətən də onlar qalib gəlib qayıtdıqda deyirlər ki, biz hamımız sənin səsini eşitdik”. Həmçinin, Rahib Cureycin hadisəsi1658 mağarada qalan üç kişinin halı və s.1659 Kəramət də yalnız Allahın vəlilərinə məxsusdur.

Allahın Vəliləri (Övliyaları) Kimlərdir? Vəli – əmr olunanı yerinə yetirən, qadağandan çəkinən, təqdir edilənlərə qarşı səbr edən, Allahın sevdiyi və Allahı sevən, Allahdan razı olan kimsədir; “Bilin ki, Allahın dostlarının heç bir qorxusu yoxdur və onlar qəm-qüssə görməzlər. O, kəslər ki, iman gətirmiş və pis əməllərdən çəkinmişlər. Onlara dünyada da, axirətdə də müjdə vardır. Allahın sözləri heç vaxt dəyişməz. Bu ən böyük qurtuluş və uğurdur”. (Yunus 62-63). “Allah iman gətirənlərin Himayədarıdır, onları zülmətlərdən nura çıxarır. Kafirlərin dostları isə tağutlardır, onları nurdan zülmətə salarlar. Onlar Od sakinləridirlər və orada əbədi qalacaqlar”. (əl-Bəqərə 257). “Sizin haminiz ancaq Allah, Onun Peyğəmbəri və iman gətirənlərdir. O, kəslər ki, (Allaha) boyun əyərək namaz qılar və zəkat verərlər”. (əl-Maidə 55). Amr ibn əl-As  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Diqqət edin! Filankəslər mənim dostlarım (vəlilərim) deyildir. Mənim dostlarım Allah və saleh (təqvalı) möminlərdir”1660. Həsənul-Bəsri  deyir: “Bir dəstə kimsələr Allahı sevdiklərini iddia etdilər. Uca Allah: “De ki: “Əgər Allahı sevirsinizsə mənə uyun ki, Allah da sizi sevsin…”. (Ali İmran 31). İmam Şafii  deyir: “Siz bir adamın su üzərində yeridiyini və ya havada uçduğunu görsəniz belə, onun Peyğəmbərə  tabe olması haqqında bir bilgi sahibi olmadığınız müddətdə onu təsdiqləməyin. Onun bu halına aldanmayın”.

Kəramət Və Sehr – 1. Kəramət insanın istəyi ilə gəlmir. Onu Allah istədiyi vaxt və istədiyi saleh quluna verir. 2. Kəramət mömin bəndə üçün olur. 3. Kəramət sahibi təkəbbürlü olmaz və onu insanlar arasında yaymaz. 4. Kəraməti heç nə məhv edə bilməz. Möcüzə Və Sehr 1. Bu dünyada möcüzə yoxdur. Kəramət və ya sehr vardır. Peyğəmbərlər yoxdursa möcüzə də yoxdur. 2. Möcüzə qeyri adi bir şey olur. Allah elə bir möcüzə göstərir ki, insanlar dəhşətə gəlilər. 3. Möcüzə iman gətirən şəxs üçün olur. Sehr isə kafir, fasiq və s. Üçün olur. 4. Möcüzənin qarşısını heç nə ilə almaq olmaz. Sehrin isə Quran ayələri, dualarla qarşısını almaq olar. Sehirbazın Əlamətlərindən mənası başa düşülməyən sözləri donquldaması, “Ananın adı nədir? Atanın adı nədir?” və s. Mənasız suallar verməsi, murdar yerlərdə xoruz və s. Heyvanı qurban kəsməyi tələb etməsi, boynundan Quran ayələrindən ibarət olan amuletlərin asılması. Maraqlı orasıdır ki, belə şeyləi asan kimsələr bu tilsimlərin Qurandan olan ayələrdən ibrət olduğunu söyləyirlər. Lakin açıb içinə nəzər saldıqda heç də belə olmadığını və əksinə qarmaqarışıq sözlərdən ibarət olduğunun şahidi olurlar. Aç və yoxla!

Yüklə 17,81 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   56




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə