Ekologiya lotinda p65

98
4. Antropogen ekotizimlar: yoqilg‘i bilan harakatga keltiriladi-
gan  ekotizimlar  (sanoatlashgan-shahar  ekotizimlari).  Mazkur
tizimlarda yoqilg‘i energiyasi quyosh energiyasining o‘rnini to‘liq
bosadi. Biroq yoqilg‘i energiyasining sarfi tabiiy ekotizimlardagi
energiya  oqimi  bilan  taqqoslanadigan  bo‘lsa,  uning  bir  necha
marta ko‘p sarflanishi ma’lum bo‘ladi.
Òabiiy  ekotizimlar  odamning  ko‘magisiz  o‘z  ichki  qonu-
niyatlariga  muvofiq  tabiiy  energiya  hisobiga,  antropogen  ekoti-
zimlar esa ham tabiiy, ham odam tomonidan kiritiladigan ener-
giya hisobiga faoliyat ko‘rsatadi.
Òabiiy  va  antropogen  ekotizimlar  faoliyati  bir-biridan  jiddiy
farqlanuvchi o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Bu farqlanishlar aso-
san odam faoliyati natijasida paydo bo‘ladi (10.1-jadval).
10.1-jadval
Òabiiy va soddalashtirilgan antropogen ekotizimlarning
o‘zaro qiyosiy tavsifi
m
i
z
it
o
k
e
y
ii
b
a
Ò
)
n
o
m
r
‘
o
,
q
o
lt
‘
o
,
q
o
q
t
o
b
(
m
i
z
it
o
k
e
n
e
g
o
p
o
r
t
n
A
)
a
l
a
d
,
y
u
,
d
o
v
a
z
(
a
t
y
a
q
,i
d
a
l
o
i
n
i
s
a
y
i
g
r
e
n
e
h
s
o
y
u
Q
i
d
y
a
l
p
‘
o
t
a
v
i
d
a
r
it
r
a
g
z
‘
o
i
s
i‘
g
li
q
o
y
o
r
d
a
y
a
v
a
m
li
z
a
Q
i
d
a
li
q
l
o
m
’
e
t
s
i
i
n
i
s
a
y
i
g
r
e
n
e
t
a
n
o
b
r
a
k
a
v
i
d
a
li
q
li
s
o
h
d
o
r
o
l
s
i
K
i
d
a
t
u
y
i
n
d
i
r
d
i
g
n
a
a
d
i
h
s
i
n
o
y
r
a
li
‘
g
li
q
o
y
a
m
li
z
a
Q
t
a
n
o
b
r
a
k
a
v
i
d
a
li
q
l
o
m
’
e
t
s
i
d
o
r
o
l
s
i
k
i
d
a
r
a
q
i
h
c
i
n
d
i
r
d
i
g
n
a
i
n
i
m
a
lt
a
q
q
o
r
p
u
t
r
o
d
m
u
n
U
i
d
a
li
q
li
s
o
h
r
a
t
a
x
-
f
v
a
x
n
u
h
c
u
q
o
r
p
u
t
r
o
d
m
u
n
U
i
n
i
g
il
r
o
d
m
u
n
u
g
n
i
n
u
i
k
o
y
i
d
a
r
i
d
‘
g
u
t
i
d
a
r
it
y
a
s
a
p
a
v
i
d
y
a
l
a
z
o
t
i
n
u
,i
d
y
a
l
p
‘
o
t
v
u
S
i
d
y
a
lf
r
a
s
a
t
s
a
-
n
i
k
e
s
i
n
u
,i
d
a
li
q
l
o
m
’
e
t
s
i
p
‘
o
k
i
n
v
u
S
i
d
a
r
it
n
a
l
s
o
lf
i
i
r
a
l
r
u
t
li
x
-
a
m
li
x
g
n
i
n
t
a
i
b
a
t
i
y
o
v
v
o
Y
i
d
a
r
it
l
e
k
a
g
d
u
j
u
v
i
n
n
o
k
a
m
n
a
g
i
d
y
a
h
s
a
y
i
r
a
l
r
u
t
p
‘
o
k
g
n
i
n
t
a
i
b
a
t
i
y
o
v
v
o
Y
i
d
a
z
u
b
i
n
n
o
k
a
m
n
a
g
i
d
y
a
h
s
a
y
-
n
i
q
i
h
c
a
v
r
a
l
a
d
d
o
m
i
h
c
v
u
r
it
n
a
l
s
o
lf
I
i
d
y
a
l
a
z
o
t
a
v
i
d
y
a
l
r
tl
if
y
ii
b
a
t
i
n
r
a
li
d
a
v
r
a
l
a
d
d
o
m
i
h
c
v
u
r
it
n
a
l
s
o
lf
I
i
d
a
li
q
li
s
o
h
r
a
li
d
n
i
q
i
h
c
h
s
a
l
k
it
a
t
y
a
q
a
v
h
s
a
l
q
a
s
i
z
‘
o
i
n
i
z
‘
O
i
d
a
l‘
o
b
a
g
e
a
g
it
a
y
i
s
u
s
u
x
a
v
h
s
a
l
q
a
s
a
d
m
o
r
a
m
r
i
b
y
i
m
i
o
D
‘
g
a
l
b
a
m
p
‘
o
k
n
u
h
c
u
h
s
a
l
k
it
a
t
y
a
q
i
d
a
t
e
b
a
l
a
t

---