103
olmuş pivə (turşumuş, iylənmiş).
Temperatur pivənin keyfiyyət göstəricilərinin düzgün
təyininə təsir edir və bu baxımdan dequstatora təqdim olunan
pivənin temperaturunun 8-12
0
C arasında dəyişməsi normal hesab
olunur.
Adətən dequstasiya 5-8 nümunə ilə məhdudlaşdırılır.
Nümunələr çox olarsa, arada fasilə verilir və yüngül qəlyanaltılar
(yağsız pendir, yağsız bişmiş ət və az miqdarda duzlanmış və
qurudulmuş çörək) qəbul edilir. Vaxtaşırı ağızın su ilə
yaxalanması tövsiyə olunur.
Dad 5 bal sistemi ilə qiymətləndirilir. Əgər dad göstəricisi
dequstator tərəfindən kafi qiymətləndirilirsə, o halda həmin
nümunə üzrə ümumi qiymət «kafi»dən yüksək ola bilməz (digər
göstəricilər üzrə yüksək qiymət almış olsa belə), yaxud dad
göstəricisi «qeyri-kafi» qiymət alarsa, o halda pivə nümunəsinin
ümumi qiyməti «qeyri-kafi» olur.
Dequstasiya komissiyasının üzvü tərəfindən imzalanan
dequstasiya vərəqi sədrə təqdim olunur. Burada bütün
göstəricilərin orta hesabı qiyməti çıxarılaraq yuvarlaqlaşdırılır.
Əgər dequstatorun qiyməti orta göstəricidən, yəni 3 baldan çox
fərqli olarsa, o atılır və qalan qiymətlərin orta ədədi yenidən
hesablanır.
Açıq sort pivədə zərif mayaotu acılığ üstünlük təşkil etməli,
lakin həddindən artıq bilinən və kəskin olmamalıdır. İçildikdən
sonra açıq pivə dildə mayaotu acılığını müəyyən müddət
saxlamalıdır. Sonra çox keçmədən acılıq itmiş olur.
Tünd pivə açıqla müqayisədə şirintəhərdir. İçildikdən sonra
dildə tünd səməni dadı qalır, mayaotu acılığı isə təcrübi olaraq
fərqləndirilmir.
Yaxşı pivə bütövlükdə harmonik əlaqələnmiş dad və ətrə
malik olmalıdır. Əgər pivə əla, təmiz, harmonik dadlı, həmin tipə
uyğun olmasa 5 balla qiymətləndirilir; yaxşı, təmiz, lakin çox
harmonik olmayan dadla – 4 balla; çox təmiz olmayan, zəif ifadə
olunan, yetişməmiş, boştəhər, cavan pivənin tam əlamətləri olan –
104
3 balla; boş dad və kənar tamlarla: maya, meyvə, kəskin, turşvari
və s. – 2 balla qiymətləndirilir.
Dequstasiyanın ümumiləşdirilmiş məlumatları cədvəl 1.32-də
verilir.
Cədvəl 1.32
Göstərici
Pivənin orqanoleptik səviyyəsi
Qiyməti,
balla
1
2
3
Açıq pivə
Şəffaflıq
Parlaq şəffaflıq, asılqan hissəciklərsiz
3 («əla»)
Parıltısız şəffaflıq, tək-tək xırda asılqanlar
(tozvari)
2 («yaxşı»)
Zəif lopalı
1 («kafi»)
Güclü lopalı, bulanlıq
0 («qeyri-
kafi»)
Rəng
Pivənin tipinə uyğun, həmin tip pivə üçün
müəyyən olunmuş minimum səviyyədə yerləşir
3 («əla»)
Pivənin tipinə uyğun, orta səviyyədə yerləşir
2 («yaxşı»)
Pivənin tipinə uyğun, həmin tip pivə üçün
maksimum yol verilən
1 («kafi»)
Pivənin tipinə uyğun deyil, açıq yaxud tündə
müəyyən olunan standart səviyyə
0 («qeyri-
kafi»)
Ətir
Əla ətir, həmin tip pivəyə uyğun, təmiz, təzə
ifadə olunan
4 («əla»)
Yaxşı ətir, pivənin tipinə uyğun, lakin kifayət
qədər ifadə olunmayan
3 («əla»)
Ətirdə kənar yüngül pendir, meyvə çalarları
açıq bilinməklə səməni tonu çox ifadə olunur
2 («yaxşı»)
Ətirdə ifadə olunan kənar ton: meyvə, turş,
cavan pivə ətri və s.
1 («kafi»)
105
Cədvəl 1.32-nin davamı
1
2
3
Dad
Dadın dolğunluq və təmizliyi
Əla, dolğun, təmiz, kənar tamsız, harmonik
dad, həmin tipə uyğun pivə
5 («əla»)
Yaxşı, təmiz dad, həmin tip pivəyə uyğun,
lakin çox da harmonik olmayan
4 («yaxşı»)
Çoxda təmiz olmayan dad, yetişməmiş, cavan
pivənin tamı, karamel, boş dad, zəif ifadə
olunan
3 («əla»)
Boş dad və kənar tamlar: maya, meyvə, acı,
turş
2 («yaxşı»)
Mayaotu acılığı
Təmiz mayaotlu, yumşaq, cilalanmış, pivənin
tipinə uyğun
5 («əla»)
Təmiz mayaotlu, çox da cilalanmamış, yüngül
geri qalan, kobudvari
4 («yaxşı»)
Mayaotlu kobud, geri qalan yaxud zəif, pivənin
tipinə uyğun olmayan
3 («əla»)
Mayaotlu olmayan, kobud
2 («yaxşı»)
Köpük və
karbon
qazı ilə
doyma
Butulka, banka pivəsi üçün
Dənəvər, sıx, davamlı, yaxşı formalaşan azı 40
mm yüksəklikdə köpük, qaz qabarcıqlarının
dənəvər və yavaş çıxmasında dayanıqlıq azı 4
dəqiqə
5 («əla»)
Sıx, dayanıqlı köpük, azı 30 mm hündürlükdə
və 3 dəqiqə davam etməklə və ayrılan qaz
qabarcıqlarının tez itməsi
4 («yaxşı»)
20 mm hündürlükdə və 2 dəqiqə dayanıqlıqda
köpük
3 («əla»)
Köpüyün yüksəkliyi azı 2 mm və dayanıqlığı
azı 2 dəqiqə
2 («yaxşı»)
Çəlləkdəki pivə üçün
Sıx, dayanıqlı köpük 35 mm yüksəklikdə və azı
3,5 dəqiqə dayanıqlıqda və tez itən qaz
qabarcıqları
5 («əla»)
106
Cədvəl 1.32-nin davamı
1
2
3
Köpüyün yüksəkliyi azı 20 mm və dayanıqlığı
azı 2 dəqiqə
4 («yaxşı»)
Köpüyün yüksəkliyi azı 15 mm və dayanıqlığı
1,5 dəqiqə
3 («əla»)
Köpüyün yüksəkliyi 15 mm-dən az və
dayanıqlığı 1,5 dəqiqədən aşağı
2 («yaxşı»)
Tünd pivə
Şəffaflıq
Şəffaf parlaqlıqla, asılqansız
3 («əla»)
Şəffaf parıltısız, tək-tək xırda asılqanlar
(tozvari)
2 («yaxşı»)
Zəif lopalanan
1 («kafi»)
Güclü lopalanan, bulanlıq
0 («qeyri-
kafi»)
Rəng
Pivənin tipinə uyğundur, həmin tip pivə üçün
müəyyən olunan minimal səviyyə
3 («əla»)
Pivənin tipinə uyğundur, orta səviyyədədir
2 («yaxşı»)
Pivənin tipinə uyğundur, həmin tip pivə üçün
minimal yol verilən səviyyə
1 («kafi»)
Pivə tipinə uyğun deyildir, standartda müəyyən
olunan səviyyədən açıqdır
0 («qeyri-
kafi»)
Ətir
Əla ətir, həmin tip pivəyə uyğun, təmiz, təzə,
ifadə olunan
4 («əla»)
Yaxşı ətir, pivənin tipinə uyğun, lakin kifayət
qədər ifadə olunmayan
3 («əla»)
Ətirdə yüngül bilinən kənar çalarlar: cavan
pivə, maya, yanmış səməni
2 («yaxşı»)
Ətirdə ifadə olunan kənar ton: turşvari, maya,
yanmış səməni
1 («kafi»)
Dad
Dadın dolğunluq və təmizliyi
Əla, dolğun, təmiz, kənar tamsız, harmonik
dad, həmin tipə uyğun pivə
5 («əla»)
Yaxşı, təmiz dad, həmin tip pivəyə uyğun,
lakin çox da harmonik olmayan
4 («yaxşı»)
Dostları ilə paylaş: |