Əl-muraciat (MƏktublar) İmamət vilayət xilafəT
Yüklə 6,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
162 Mən möminlərə nisbətdə özlərindən yaxın deyiləmmi? Dedik: Bəli. Buyurdu: “Mən kimin mövlasıyamsa, Əli onun mövlasıdır. İlahi, onu sevəni sev və ona düşmən olana düşmən ol!” İmam Əhməd həmin səhifədə digər təriqlə nəql etmişdir ki, buyurdu: “İlahi, onu sevəni sev və ona düşmən olana düşmən ol! Ona kömək edənə kömək et, ona arxa çevirəni bədbəxt et!” Sonra demişdir: “O arada yalnız üç nəfər (baxmayaraq ki, Qədir-xumda olmuşdular) ayağa durmadı. Əli onlara nifrin etdi və onlar da bəlaya mübtəla oldular.” Siz əgər Əli və Zeydi 12 nəfər əhli-Bədrə əlavə etsəniz, Bədrdə olan adamların sayı 14 nəfər olar. Rəhəbə sorğusunda yaranmış hədisləri diqqətlə öyrənən şəxs, Əmirəl-mömininin (ə) “qədir” hədisinin nəşrindəki hikmətini başa düşər... 5. Seyyidüş-Şühəda Hüseynin (ə) Müaviyənin dövründə bir xütbəsi vardır ki, bu həqiqəti orada işıqlandırmışdır. Bu xütbə Əmirəl-mömininin(ə) Rəhəbədəki xütbəsinin eynidir. O, həcc günlərində Ərəfatda camaatı bir yerə yığıb cəddini, atasını, anasını və qardaşını yad etdi. Çoxları o vaxt belə gözəl natiq görməmişdilər. O həzrət nitqi ilə qulaqları sözün qulu etdi, göz və qəlbin ixtiyarını ələ aldı. Xitabında lazımı məsələlərə toxunub qəlblərin ixtiyarına verdi. Zəruri mətləbləri aydınlaşdırdı, “qədir” gününündəki həqiqətə bir daha işarə edərək onun hesabını müəyyənləşdirdi. Heç nəyi qaranlıq qoymadı. Bu yetərli xütbə “qədir” hədisinin yayılmasına və məşhurlaşmasına xüsusi təsir etdi. 6. İmam Hüseynin (ə) nəslindən olan 9 imamın da “qədir” hədisinin yayılmasına müəyyən təsirləri olmuşdur ki, (bu hədislər) sənə düzgün yol göstərə bilər. Onlar hər il Zilhiccənin 18-ci gününü bayram elan edib, şadlanardılar. Həmin günü Allah xatirinə oruc tutar, namaz qılar və dua oxuyardılar. Allaha verdiyi nemətlər üçün şükürlər edib, ehsan paylayardılar. Çünki, bu gündə Peyğəmbərin (s) mübarək dilindən Əmirəl-mömininin (ə) xilafət “nəss”i xaric olmuş və onun imamət əhdi açıq-aşkar deyilmişdir. Onlar bu gün qurban kəsər, bir-birlərinin ziyarətinə gedər, qonşuları yad edər, dostlarına da bu işləri görməyi tövsiyə edərdilər. (Bu, “qədir”in xatirəsinin yaşamasına və nəsillərin onu bilməsi üçün bir vasitə idi.) 7. Şiələr hər il Zilhiccənin 18-ci gününü əsrlərdə və bütün yaşadıqları yerlərdə bayram etmişlər. 1 Şiələr bu günü Əmirəl-mömininin (ə) vilayəti ilə dinin tamamlandığını deyib, Allaha şükür etmək üçün vacib və müstəhəb namaz qılmaq, Quran oxumaq, dua etmək üçün məscidə üz tutar, sonra dəstə-dəstə bir-birinin görüşünə gedər və sileyi-rəhm edərdi. Onlar qohumlara, qonşulara yaxşılıq edib, sevindirər, hər il bu günü Məşhədə və Əmirəl-mömininin (ə) qəbrinin ziyarətinə gedərlər. Həmin gün o həzrəti ziyarət edənlərin sayı yüz mindən çox olur və hər yandan gəlirlər. Gəlirlər ki, öz imamlarının bu günü Allaha ibadət etdikləri kimi ibadət etsin, oruc tutsunlar, namaz qılsın, günahlarından tövbə etsinlər. Yaxşı işlər görmək, sədəqə verməklə Allaha yaxın olmaq istəyərlər. Onlar o həzrətin müqəddəs qəbrinin önündə durub ziyarətnamə oxuyarlar. Ziyarətnamədəki ibarətlər o həzrətin din uğrunda çəkdiyi əzablar, Peyğəmbərə xidmət, onun xüsusiyyət və fəzilətləri, o cümlədən Peyğəmbərin ona əhd və vəsiyyətləri və “qədir” gününün “nəss”indən ibarətdir. Bu, hər il şiələrin adətidir. Onların xətibləri hər zaman və hər yerdə “qədir” hədisini sənədli bir məktub kimi oxuyarlar. Onların şairlərinin adəti qədimdən budur ki, bu gün onun mədhinə şerlər qoşarlar. 2 1 İbn Əsir “Kamil” kitabının 352-ci il hadisələrində deyir: “Bu il Zilhəccənin 18-də Müizzüd-Dövlə əmr verdi ki, Bağdad şəhərini bəzəsinlər. Baş məclisdə atəş yandırılsın, şadlıq edilsin. Bayram gecəsi bazar açıq olmalıdır. Bu işləri Qədir-xum bayramının şən keçməsi xatirinə gördü. Bu gün şeypur da səslənirdi. Görməli gün idi.” Bu “Kamil”in 8-ci cildinin 181-ci səhifəsinin eyni ibarətləridir. 2 Şair Kümeyt ibn Zeyd demişdir: « موي و مخ ريدغ حود حودلا ...اعيطُا ْول ةيلاولا هل نابا » O gün Qədir-xum ağaclarının yanında onun vilayəti aşkar oldu, heyif ki, itaət olunmadı. « هلها َّقلْا حضوتسا ريدغلا موي و ترس لا و باجح اهيف ام ءاحيفب » “Qədir” günü həqiqət əhli həqiqəti aydın başa düşdülər, onu pərdəsiz, hicabsız anladılar. 163 “Qədir” hadisəsinin təvatüründə (Əhli-beyt və onların şiələrinin təriqiylə) şübhə yoxdur. Çünki, onların hamısında Peyğəmbərin (s) buyuruğunun eynilə saxlanılması, qorunması və nəşrində son dərəcə əmanətə riayət olunmuşdur. Bu həqiqətin isbatı üçün, sizin “Kütubi- Ərbəə” və ondan başqa bu haqda olan şiə sənədlərinə baxmanız kifayətdir. Onların sənəd və rəvayətlərinin “məruf” və ya “müttəsil” gəlib çatmaları məsələsinə yaxşı diqqət yetirən və onun şərtlərini mülahizə edən üçün bu hədisin təvatürü, onların qiymətli təriqləri aydıncasına sabit olar. 8. Hətta şübhə yoxdur ki, çox təbii olaraq sünni təriqi ilə də bu hədis mütəvatirdir. “Fətviyyül-Hamidiyyə”nin müəllifi özünün “Əs-sələvatül-Faxirə fil-əhadisil-mütəvatirə” adlandırdığı müxtəsər risaləsində böyük inadla bu hədisin təvatürünü bəyan edir. Suyuti və onun kimilər həmçinin (müdafiə məqsədilə) bu işi əncam vermişlər. Məhşur təfsirçi və tarixçi Məhəmməd İbn Cərir Təbəri, Əhməd ibn Məhəmməd ibn Səid ibn Üqdə və Əhməd ibn Osman Zəhəbidir ki, bu hədisin mənbələrini cəmləməyə rəhbərlik etmiş və hər biri bu haqda ayrıca bir kitab hazırlamışlar. İbn Cərir onu 75 mənbədən, İbn Üqdə 1 onu 105 mənbədən nəql etmişdir. Zəhəbi –bütün inadkarlığına baxmayaraq– onun bütün mənbələrini təshih etmişdir. 2 “Qayətül-Məram” kitabının 16-cı babında 89 hədis sünni mənbələrindən “qədir nəssi”ndə nəql etmişdir. Xüsusilə o, həmin hədisi bu kitabda Tirmizi, Nisai, Təbərani, Bəzzar, Əbu Yəla və həmçinin onu nəql edən bir çoxlarının adını verməmişdir. Süyuti bu hədisi “Tarixül-Xüləfa” kitabında Əlinin (ə) şərhi-halında Tirmizidən nəql etmiş, sonra demişdir: “Əhməd onu Əli, Əbu Əyyub Ənsari, Zeyd ibn Ərqəm, Ömər və Zimərdən nəql etmişdir.” 3 O, əlavə etmişdir ki, Əbu Yəla onu Əbu Hüreyrə və Büreyrədən nəql etmişdir. Bu hədisin yayılmasına səbəb olan hadisələrdən biri o rəvayətdir ki, İmam Əhməd “Müsnəd”də 4 Riyah ibn Harisdən iki təriqlə nəql etmişdir: “Bir dəstə adam Əlinin (ə) yanına gəlib ərz etdilər: Ey mövlamız, salam olsun sənə. Həzrət soruşdu: Siz kimsiniz? Dedilər: Sənin qullarındanıq, ey Əmirəl-möminin. Həzrət soruşdu: Mən necə sizin ağanız ola bilərəm ki, siz ərəbsiniz? Cavab verdilər: Biz Qədiri-Xum günü Rəsuli-əkrəmdən (s) eşitdik ki, buyurdu: Mən kimin mövlasıyamsa, bu (Əli) onun mövlasıdır.” Riyah deyir: “Onlar gedəndən sonra oradakılardan soruşdum: Bunlar kimlər idi? Dedilər: Mədinədən gələn bir qrupdur ki, Əbu Əyyub Ənsari onların arasında idi.” « ابِّ مهوعدي للها لوسر ماقا ركن مهآـْنحـي و فْرُع مهـبّرقيمل » Allahın rəsulu (s) onu ayağa qaldırdı və xalqı yaxşılığa və pislikdən çəkinməyə dəvət etdi. « هّنا مّلعي حو هيعبضب ّدمـي بَخ مكل لهف مكلاْوم حو ّليو » Əlindən tutub yuxarı qaldırdı və elan etdi ki, o sizin vəliniz və hakiminizdir: Bildinizmi? « رـعشلم نايبلاب ودغي و حوري رمغ مبِّ ودغي و رمغ مبِّ حوري » Səhər-axşam həmişə camaata və dəstələrə öz bəyanı ilə bu həqiqəti söyləyərdi. « هقح تابثاب رهج هل ناكف ملَ ناكو رهج هقح مهرب في » O, həqiqətin isbatında inadkar ikən, onlar isə bu həqiqətin inkarında ondan da inadkar. « فهرم دح هظح متلعج ثُا بَقلا هبحاص ظح اموي ضيبلا نم » Sonra isə onu tamam nakam və bəhrəsiz qoydunuz... 1 “Qayətül-Məram”ın müəllifi 16-cı babın sonunda, səh. 89-da təsrih etmiş ki, İbn Cərir “qədir” hədisini 95 mənbədən xüsusi kitabda nəql etmiş və o kitabı “Əl-Vilayə” adlandırmışdır. İbn Üqdə onu 105 mənbədən ayrıca kitabda vermişdir. İmam Əhməd ibn Məhəmməd ibn Siddiq Məğribi təsrih etmişdir ki, Zəhəbi və İbn Üqdə hər biri bu hədis üçün ayrıca bir kitab yazmışlar. Onun kitabının « ةنيدم باب ةحصب يلعلا كللما حتف يلع ملعلا » xütbəsinə baxın. 2 İbn Həcər “Səvaiq” kitabının 1-ci babının 5-ci fəslində onu təsrih etmişdir. 3 Mən deyirəm: O, İbn Abbasdan da “Müsnəd”in 1-ci cildinin 131-ci səhifəsində və 4-cü cildinin 281-ci səhifəsində Bəradan nəql etmişdir. 4 Onun 5-ci cildinin 419-cu səhifəsinə bax. Yüklə 6,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|