140
Mehmed Emin Rasulzade
(tworco pierwszego Azerbejdzahskiego Panstwa
Demokratycznego)
(1884-1955)
Pierwszy przewodniczacy partii „Müsavat"
(Wolnosc) Mehmed Ernin
Rasutzade urodzil sie 31 stycznia 1884 roku w Baku w rodzinie duchownego.
Rasutzade wyksztatcenie podstawowe otrzymat w rodzinie, nastĢpnie
uczyt sie w Szkole Technicznej. W 1902 roku zatozyt organizacje. „Müsəlman
gənclik"
(Mtodziez muzulmanska).
Pierwszy artykut M.E. Rasulzade opublikowat w gazecie „ġərgi Rus"
(Wschod Rosja). Pozniej jego artykuty drukowano w gazetach „Həyat", „ĠrĢad",
„Tərəggi" w Azerbejdzanie, a takze w ĠraniNor" (Teheran), „Odlu Yurd" (1929-1931)
(Berlin).
M.E. Rasulzade byt zatozycielem czasopism „QurtuluĢ" i „Ġstiqlal". Od roku
1952
pod
kierownictwem
M.E.
Rasulzadego
wydawano
czasopismo
„Azərbaycan". Jest on rowniez autorem licznych ksiazek.
Przesladowany za dziatalnosc polityczna M.E. Rasulzade w 1907 roku
wyjechat do Iranu, gdzie kontynuowat dziatalnosc politycznaj aktywnie
uczestniczyt w ruchu narodowowyzwolehczym Sattarchana. W 1911 roku pod
naciskiem Ambasady Rosyjskiej M.E. Rasulzade zostat zmuszony do opuszczenia
Iranu;
dziatalnosc
Polityczna.kontynuowatwTurcji.W
roku
1911
objaj
przewodnictwo w Partii „Müsavat".
W roku 1913 powrocit do Baku, gdzie nadal prowadzit ozywiona.
dziatalnosc polityczna.. 28 maja 1918 roku zostat wybrany na przewodniczc|cego
Rady Narodowej Azerbejdzanu i wta^czyt siĢ aktywnie w budowanie pierwszego w
historii niezaleznego Pahstwa Aerbejdzahskiego.
W 1920 roku po wkroczeniu do Azerbejdzanu bolszewikow M.E.
Rasulzade zostat aresztowany. Uwolnit go byty przyjaciel Stalin, ktory uratowat
go od smierci i razem z nim wyjechat do Moskwy.
Od
roky 1922 M.E. Rasulzade wiodt zycie emigranta. Mieszkat w
Turcji, w
Polsce, w Niemczech, gdzie kontynuowat walks о niepodlegtosc swojej
ojczyzny.
M. E. Rasulzade zmart w 1955 roku w Turcji, pochowany jest na
cmentarzu Asriw Ankarze.
188
NƏSİMAN YAQUBLU
AZƏRBAYCAN-POLŞA ƏLAQƏLƏRİNDƏ
M. Ə. RƏSULZADƏNİN ROLU
Dizayn məsləhətçisi: Rəis Rəsulzadə
Dizayner: Sənan Gülalıyev
Bilgisayar tərtibatçı: S. Gülalıyev
Korrektor: Ġradə Quliyeva
Mətin yığıcısı: Nəzakət Muradova
Çapa imzalanmıĢdır: 17.02.2007
Kağız. formatı: 60x84 1/16
Həcmi: 16.3 ç.v.; SifariĢ: 30; Sayı: 400