Əliçilik və



Yüklə 3,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə25/164
tarix01.02.2018
ölçüsü3,88 Mb.
#23317
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   164

Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)  

 

 



 

 

 



 

 

 



fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)  

69

«gavaruni/ gabaruni» (gəbr dininə bağlı anlamında) deyirlər, bu din 



zərtoşt Peyğəmbərlə heç ilgisi yoxuydu.

 

Bunada işarə olunmalıdır cənab qiyas abadi bu sözü yazmaqda 



haqlıdır, bunu doğrulamaq üçün müvərrixlərdən də fakt gətirə 

bilirik: müvərrix qrişmən «iran əz ağaz ta islam» yazırkı «Bəzi 

alimlərə görə  zərtoşt`un kitabı  əvista, m4-6cı yüzildə yazılıbdır, 

iskəndərin  əvista`nı aradan aparma əfsanəsi elmi nəzərdən 

mərduddur, bu kitabın balaş`ın  əliylə toplanmasıda dəyərsiz bir 

əfsanə kimi qimətləndirilir, nəqəş rüstəm dəki 1inci şapur kətibəsi 

bu eetiqadı yaradıb: bu kətibənin cızıldığı zaman yəni miladi 3cu 

əsrin 2ci yarısına qədər hələ  əvista adında müqəddəs mətnlər 

yoxuydu»;  əlbətdə qrişmən`in nəzərinə  rəğmən bir iddənin 

eetiqadına görə əvista m.13-14cu illərdə yazılıbdır əlbətdə bunlarda 

fəqət həds və gümandır, əvista`nın gərçək zuhuru m.1771dədir, bu 

ildə  fəransəli `anquetil duperon` bu kitabı, hind Möbidlərinin 

söylədikəllərindən kitabət edibdir

1



 

Ayrıca indiki əvista kitabında olan fikirlər qaynaq baxımından 

1770lərə aiddir ama düşüncə baxımından islam öncəsi sasanlı 

kültürünü özundə yansıdır və işarə olduğu kimi sasanlı dövrü onlar 

özlərinə zərtoşti demirdilər və gərçək adları behdini olmuşdur.

 

 



2-6-10-əski fars dini və fars şiəliyi öndərlərin susqunluğu

 

-ilqinc budur, farsçı din öndərləri, ünlü aydınları və yazarları, böyük 

ölçüdə sasanlı dinini arındırmağa və  təmiz göstərməyə çalışırlar, 

Yuxarıda qeyd olunduğu kimi mütəhhəri onların dini qanunlarını 

möhtərəm və yasal olduğunu savunur vəya o biri din öndəri bucür 

qaydaları onların özlərinə özgü olaraq qınanmamalarını söyləyir, 

gərçəkdən fars şiəliyinin bu kültürə  nəqədər heyran olduğunu 

göstərir və sözdə islam dini öndərləri olduğuna rəğmən urkdən əski 

gələnəkəlrinə bağlı olduqlarını üzdə də belə gizlətmirlər. 

 

                                                 



1

 

-



 خﺎﺑ 

 :

        تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺴﺳﻮﻣ ،ﯽﯾﺎﺘﺳوا نﺎﺑز ،فﻮﻟﻮﮐْﻮﺳ



١٣٧٠

  ﻪﺤﻔﺻ


٨

  ،


)

    ،ﯽﺳ ﻪﻠﺠﻣ ﺮﺤﺳ

١٣٨١

 

 ﺮـﯿﺗ



-

     ﺰـﯾﺮﺒﺗ ﻩﺎﮕﺸـﻧاد ،دادﺮـﻣ

-

  مﻮـﻠﻋ


ﯽﮑﺷﺰﭘ

) (


ﻖﯿﻟراو

١٢٣


ﯼدﺎه،

(

خﺎﺑ ،



:

ﻪﻧوزﺆﺳ ناﺮﯾا

 



Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)  

 

 



 

 

 



 

 

 



fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)  

70

Sual buradadır pəs islam dininin yeniçiligi haradadır,  əgər qərar 



olardı bizim dinimizin adı islam ola vəli içəriyi həman sasanlı 

zərtoşti dini olsun, bizlər kültürcə hansı yöndə inkişaf etmişik.

 

-Quran «qələm və yazılanlara» and içir (qələm surəsi), dini öndərlər, 



quranın dedigi qələmi, nə zaman işlədəcəklər, əgər qərar ola ailə içi 

cinsi ilişəkilər sonucu olan uşaqlar, zinalıq sayılmaya, pəs islam dini 

öndərlərinin görəvi nədir?.

 

-Əlbətdə burada amac zərtoştilərə savaş açmaq deyil, əlbətdəki 



onlar ölkə yasaları çərçivəsində və insanlığa hayqırı olmadığı halda 

öz gələnəkəlrinə  uıymalarının heç kəsə  dəxli yoxdur, ama 

müsəlmanlar və özəlliklə dini öndərlər vargücləriylə  həm dini 

cəhətdən və həm bilimsəl cəhətdən bucür pozuqluqları ifşa etmələri 

gərəkir nə inkı onların urəginə toxunulmasın diyə hər tür yasalarını 

tocih etsinlər.  

-Daha ilqinc şey buradadır mütəhhəri və  təbatbayi kimi sasanlı 

kültürünün heyranlarının bu sözəlrinə  rəğmən, bütün zərtoşti din 

öndərləri, öz əski dinlərinin bucür qaydalarının nə qədər gərçək dışı 

olmasına vardıqlarını görərək, hər fürsətdə danmağa belə çalışırlar. 

 

-Əcibədirki onlar danmağa israr edirlər vəli fars şiəliyi onu təbliğ 



etməyə, tocih etməyə  və  hətta tədricən onları yürürlüyə salmağa 

çalışırlar necə ki siqəni dinin bir qanunu kimi ortaya atırlar.

 

-Daha çarpıcı bir şeyə  də  işarə olunmalıdır, Yuxarıda söylənən 



şeylər, əslində kağaz üstünə gətirilən və hamının gözü önundə olan 

bölümlərdir və bunlardan çox pisi və islam din iylə heç bir əlaqəsi 

olmayan qaydalar, onların içində  və özəlliklə dini oxullarında və 

hovzələrində yürürlükdə olan işlərdilər, onlar cinsi ilişəkilərdə heç 

bir usula bağlı olmayaraq hər işə  əl atırlar və bu işlərinin yanında 

amı insanları  aşağılama usulları, onların içində yayqın  əsllər kimi 

işlənməkdə və dərs başlıqları kimi öyrətilməkdədir. 

 

-Cinsi qarqaşalıq bu kültürün ən açıq özəlliklərindəndir, onlar 



danışıqlarında və əməllərində cinsi məsaili öndə tutarlar və üzülərək 


Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)  

 

 



 

 

 



 

 

 



fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)  

71

söyləyə bilirəm bu təfəkkürdə ki adamlar, fərq etməz dost vəya 



düşmənin qızı və qadınıda olsada hamısna göz tikərlər.

 

 



 

 

2-6-11-əski farsların qadın və millətlər haqqında inancları

 

farsçılıq kültürünün ən görkəmli numayəndəsi firdusi`dir, onun 

öyrətilri başlıq olaraq qısaca beylədir.

 

 



2-6-12-əski fars kültüründə qız uşağının öldürmə ənənəsi 

 

-qız uşaqlarını öldurmək və anadan olarkən onların başın kəsmək, 

fars və behdini ənənələrindən idi (fars rasisimi bunu ərəblərə nisbət 

verər!). Məhrab şah vəqti düşünür, zal, rudabə`

 

ni sevir beylə deyir: 



 

qız dünyaya gələrkən durmadan onun başı kəsilməlidir.

1

 

Öldürmədim, atababa ənənəsinə uymadım və indi beylə günə 



düşdüm.

2

 



 

2-6-13-qız uşağı ailənın baş aşağılığına səbəb olur

 

-sasanlı kültüründə  qız uşağı ailə

 

nin baş  aşağılığına səbəb olur və 



qadınların çoxu yurd və ailələrinə xayın sayılırdılar. Və firdusi 

beylə inanırki xoşbəxt və yaxşı taleli odurkı qızı olmasın.

 

Beylə dedi: qız heçvaxt olmasın, o nəjadın eybidi.



3

 

Heç işi qadın sözüylə görmə,qadın məsləhət verəbilməz.



4

 

Vəqti firidun oğulları  səlm, tur və irəc üçün yəmən  şahı  nın 



qızlarından elçılik edir o deyir: 

 

kaş heç vaxt olmayaydım ki ərkək toxumundan dişi tolid olubdur.



5

 

Xoşbəxt odurki qızı olmasın, qızı olan xoş taleli olmaz.



6

 

Vəqti mənijə aşiq olur dəyirmançı beylə deyir:



 

hər kimi uğul əvəzinə qızı olsa o məzarda olsa yeydir.

1

 

                                                 



1

 

-



ﺪﯾﺪﭘ ﺪﻣﺁ ﺮﺘﺧد ﻮﭼ ﺖﻔﮔ اﺮﻣ

 .

ﺪﯾﺮﺑ ﺮﺳ نﺎﻣز رﺪﻧا ﺶﺘﺴﯾﺎﺒﺑ



.

 

2



 

-

ﺎﯿﻧ ﻩار زا ﻢﺘﺸﮕﺑ ،ﻢﺘﺸﮑﻧ



 .

ﺎﯿﻤﯿﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﻦﻣ ﺮﺑ ﺖﺧﺎﺳ نﻮﻨﮐ

.

 

3



 

-

ﻦﯿﻨﭼ



 

ﻪﮐ ﺦﺳﺎﭘداد

 

دﺎﺒﻣ ﺮﺘﺧد



 .

َﻋ ﻩدﺮﭘ زا ﻪﮐ

داﮋﻧ ﺮﺑ دروﺁ ﺐﯿ

.

 



4

 

-



ﻦﮑﻣ

 

ﮐ ﭻﯿه



ﻪﺑ ﯼرﺎ

 

نز نﺎﻣﺮﻓ



 .

ﯼار ﯽﻧز ﯽﻨﯿﺒﻧ ﺰﮔﺮه ﻪﮐ

 

نز

 



5

 

-



نﺎﯿﻣ مدﺎﺒﻣ ﺰﮔﺮه ﻪﮐ ﻦﻣ زا ﺪﺑ

 .

نﺎﯿﮐ ﻩﺮﻧ ﻢﺨﺗ زا ﺪﺷ ﻩدﺎﻣ ﻪﮐ



.

 

6



 

-

ﺲﮐﺮﺘﺧا ﻪﺑ



نﺁ

ناد


ﻪﮐ

شﺮﺘﺧد


ﺖﺴﯿﻧ

 .

ﺖﺴﯿﻧ شﺮﺘﺧا ﻦﺷور دﻮﺑ ﺮﺘﺧد ﻮﭼ



.

 



Yüklə 3,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   164




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə