Əliçilik və
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2-6-15-fars kültürü və şahnamə nin qadınlara gənəl baxışı
- 2-6-16-şahnamə də türk düşmənçılığı
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi) 72 -Firdusi beylə inanırdı ki xoşbəxt odur ki kökündən qızı olmasın və birinin qızı olsa bədbəxt sayılır:
hər kimin ki qızı ola tacı da olsa pıs talelidir. 2
(Müqayisə edərsək, dədəqurqut da qıza baxış fərqlidir, «bay bura» qovm böyüklərindən tanrıdan oğlan istəyir və bu halda «bay bican» bir ayrı qovm böyügü hamıdan istəyir böyük tanrıdan ona qız istəsinlər).
-behdini də xanəvadə inhitata çəkilir, birisi, qızıyla, anasıyla və bacısıyla yaxınlıq edəbilir, Məsələn sasanı şahı olaraq bəhmən şah öz qızı humay la yaxınlıq edir:
ay kimi gözəl humay(şah qızı), şahdan boylu oldu. 3
2-6-15-fars kültürü və şahnamə nin qadınlara gənəl baxışı firdusi rüstəm`
in dilindən sudabə haqqında kavus`a deyir: bir böyügün kəfən geyməsi qadın əmrində olmasından iyidir. 4
5
Qadın və əjdaha hər ikisi napak olaraq yerə gümülə iyidir. 6
Qadına tapınmaqdan itə tapın, bir it yüz yaxşı qadından iyidir. 7
Qadınlar ucalmazlar çünki həmişə yeyib yatmaqdadılar. 8
Qadının ürəyi dev yeridir və fəqət danışmaq bilərlər. 9
Qadın qoxusundan tük ağarar və umudsuz olar. ١٠
Kaş əzəldən kişilik suyu olmayaydı. Əgər kişisən qadından danışma. 11
Qadın yalnız xoşluq üçündür və dada çatmaz. 12
1
- ﺮﺴﭘ ﯼﺎﺟ ﻪﺑ ﺪﯾﺁ ﺮﺘﺧد اﺮﮐ . رد ﻪﺑ ﺪﯾﺎﻧ دﺎﻣاد رﻮﮔ زا ﻪﺑ .
2 - دﻮﺑ ﺮﺘﺧد ﻩدﺮﭘ ﺲﭘ زا ار ﻪﮐ .
ﺮﮔا دﻮﺑ ﺮﺘﺧا ﺪﺑ دراد جﺎﺗ .
3
- ﻩﺎﻣ ﻩﺪﻨﺑﺎﺗ زوﺮﻓﻻد ﯼﺎﻤه . ﻩﺎﺷزﺪﻣﺁ ﻦﺘﺴﺑﺁ ﻪﮐﺪُﺑ نﺎﻨﭼ .
4 - ﯽﺴآ ﻦﻤﺠﻧا ِﺮﺘﻬﻣ دَﻮﺑ ﻪآ . ِنﺎﻣﺮﻓز اروا ﺮﺘﻬﺑ ﻦﻔآ نز . 5
- نز رﺎﺘﻔﮔ ﻪﺑ شووﺎﯿﺳ دﺎﺑ ﻪﺑﺪﺷ . ﻪﺘﺴﺠﺧ ﯽﻧز داﺰﻧ ردﺎﻣز ﻮآ .
- ﻪﺑ كﺎﺧ رد ود ﺮه ،ﺎهدژا و نز . ﻪﺑ كﺎﭘﺎﻧ ود ﺮه ﻦﯾا زا كﺎﭘ نﺎﻬﺟ .
- نﺎﻧز نﺎﮕﺳ ﯽﯾﺎﺘﺳ ار ﯼﺎﺘﺳ ار
. ﮏﯾ ﻪﮐ
نزﺪﺻزا ﻪﺑ ﮓﺳ ﯼﺎﺳرﺎﻓ
.
8 - ﺪﻨﻠﺑ ﺪﯾﺎﻧ مﺎﻧ نﺁ زا ار نﺎﻧز . ﺪﻨﻨﺘﻔﺧ و ندرﻮﺧ رد ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻪآ .
- ﯼﺎﺟ ﺖﺴه ار ﻮﯾد نﺎﻤه نز لد .
ﯼار ﻩﺪﻨﯾﻮﺟ ﺪﻨﺷﺎﺑ رﺎﺘﻔﮔ ز .
10 - ﺪﯿﭙﺳ ددﺮﮔ ﯼﻮﻣ نﺎﻧز ﯼﻮﺑ ز . ﺪﯿﻣا ﺎﻧ نﺎﻬﺟ ﻦﯾز ﺪﻨﮐ ﯼﺪﯿﭙﺳ .
- ﯽﻨﻣ بﺁ ﯼدﻮﺑ اﺪﺘﺑا رد ﻪﻧ . ﮔا ﯽﻧز ﻦﮐ رﺪﺑ ﺮﺳ زا ﯼدﺮﻣ ﺮ .
12 - ﺲﺑ و ﯼاﺰﻓا ﺶﻣار ،خر بﻮﺧ نز . سر دﺎﯾﺮﻓ زا ﺪﺷﺎﺑ نز ﯽﮐ .
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi) 73 Qadın oldu qurda verin,o zəif və abır aparandır. 1
2
Qadının allatması, qurd, aslan və əjdahadan böyükdür. 3
Farsçılar hər zaman qadına xor baxıblar və onun kəramtinə toxunaraq onu aşağılamağa çalışıbalar, koleyni farsçıların Peyğəmbəri olaraq fru kafi`də yazır:biri kənizi ariyə üçün qardaşına verib sonrada geri qaytarabilir, 4 beylə hədislərdə fars şiəliyi qadına ən balaca insani dəyər verməməkdədir və gərçəkdən koleyni atababalarına aid sasanlı dinini ülgü götürübdür. Əlbətdə koleyni`nin qadınlar haqda yazdıqları o qədər müstəhcəndirki insan onları yazmamağı tərcih verir.
(Dədə qorqut kitabında dırsə xan ın uşağı olmadığı üçün bir qonaqlıqda aşağılanır, vəli o bunu qadını
nın boynuna atmır və onunla məşvərət edir və onun məsləhət iylə yolu beylə tapır, uşağı olsun diyə acların qarnın doyursun və borcluların borcunu ödəsin və beyləliklə həm insani bir iş görür və həm uşaq sahibi olur).
2-6-16-şahnamə də türk düşmənçılığı türknəjad hürmüzdən danışma, zəmanə də olmasın bu nəjad. 5
6
Dedi ey türk nəjad bəhram, qan tökməklə sən şad olmazsan. 7
Sən xaqan nəjadsan nə keyqubad nəjad, ki kəsra sənə tac qoydu. 8
O pis tinətli və devdən olan türkdür və atalarını belə bilməzlər. ٩
O türkün kökü kötüdür, ırqı bədəni pisdir. 10
1
- ﻪﺑ شﺪﯿهدﺮﺘﺧد داز نز نﻮﭼ
گﺮﮔ
. ﺶﻣﺎﻧ ﻪﮐ
گرﺰﺑ ﺶﮕﻨﻧ و ﺖﺳا ﻒﯿﻌﺿ .
- ﯽهاﻮﺧ ﻮﭼ ﻪﮐ
ﻪﺑ ﯼرﺎﯿﻧ ﯼراﻮﺧ
ﯼور . ﯼﻮﮕﻧﺰﮔﺮه زار نﺎﻧز ﺶﯿﭘ ﻪﺑ .
- ﺮﯿﺷ و گﺮﮔ و ودﺎﺟ نز ﺐﯾﺮﻓ . ﺮـﯿﻟد ﯼﺎـهدژا زا ﺖﺴـﻧوﺰﻓ .
-
ج ﻲﻓﺎﻛ عوﺮﻓ 5 ص /
470
5
- داز ﮎﺮﺗ ﺰﻣﺮه زا ﻦﮐ ﺲﺑ ﻦﺨﺳ .
.
6 - ﺖﺳا ﺮهﻮﮔ ﺪﺑ و ﺖﺳاداﮋﻧ نﺎﻗﺎﺧ ﻪﮐ . ﺖﺳا ردﺎﻣ نﻮﭼ راﺪﯾد و ﻻﺎﺑ ﻪﺑ .
- داز ﮎﺮﺗ ﯼا ،ماﺮﻬﺑ ﺖﻔﮔ وﺪﺑ .
دﺎﺷ ﻮﺗ ﯽﺷﺎﺒﻧ ﺎﺗ ﻦﺘﺨﯾر نﻮﺧ ﻪﺑ .
8 - دﺎﺒﻘﯿﮐزا ﻪﻧ ﯼداﮋﻧ نﺎﻗﺎﺧﻮﺗ . دﺎﻬﻧ ﺮﺳ ﺮﺑ جﺎﺗ اﺮﺗ ﯼﺮﺴﮐ ﻪﮐ .
- ُﺑ ﺖﻨﯿﻃﺪﺑ ِﮎﺮﺗ دﻮ
دازﻮﯾدو .
دﺎﯾ ﺪﻧراﺪﻧ نﺎﺷرﺪﭘ مﺎﻧ ﻪﮐ .
10 - ﻪﮐ نﺁ
ﮎﺮﺗ
ﻪﺸﯾرﺪﺑ ﺖﺳا ﻦﻤﯾر و . ﺖﺳا ﻦﺗ ﺪﺑ ﻢه و ﺖﺳا داﮋﻧ ﺪﺑ ﻢه ﻪﮐ .
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|