Elmi ƏSƏRLƏR, 2017, №3 (84) nakhchivan state university. Scientific works, 2017, №3 (84)

56 
39.  Gentianaceae Juss. 
4 
1,46 
9 
1,28 
40.  Orobanchaceae Vent. 
1 
0,36 
7  
0,99 
41.  Plantaginaceae Yuss. 
2 
0,73 
7 
0,99 
42.  Rubiaceae Juss. 
2 
0,73 
7 
0,99 
43.  Carprifoliaceae Adans. 
1 
0,36 
1 
0,14 
44.  Valerianaceae Batsch. 
1 
0,36 
5 
0,71 
45.  Dıpsacaceae Juss. 
3 
1,09 
7 
0,99 
46.  İxioliraceae Nakai. 
1 
0,36 
1 
0,14 
47.  Canvallariaceae Horan. 
1 
0,36 
1 
0,14 
48.  Juncaginaceae Rich. 
1 
0,36 
1 
0,14 
49.  Butomaceae Mirb. 
1 
0,36 
1  
0,14 
50.  Lemnaceae S.F. Gray 
1 
0,36 
1 
0,14 
51.  Callitrichaceae Link. 
1 
0,36 
1 
0,14 
52.  Cuscutaceae Dumort. 
1 
0,36 
1 
0,14 
53.  Fagaceae Dumort. 
1 
0,36 
1 
0,14 
54.  Geraniaceae Yuss. 
1 
0,36 
6 
0,85 
55.  Menyanthaceae Dumort. 
1 
0,36 
1 
0,14 
56.  Thymelaeceae Yuss. 
2 
0,73 
2 
0,28 
57.  Urticaceae Yuss. 
2 
0,73 
2 
0,28 
58.  Hippuridaceae Link. 
1 
0,36 
1 
0,14 
59.  Grossulariaceae DC. 
1 
0,36 
2 
0,28 
 
Cəmi:  
273 
100 
704 
100 
Cədvəldən göründüyü kimi, tədqiq оlunаn yüksək dağ bitkilərində əsаs  yеri 16 fəsiləyə аid 
544  növ  əhаtə  еdir  ki,  rеgiоndа  yаyılаn  ümumi  yüksək  dağ  bitkilərinin  77,27  %-ni    təşkil  еdir. 
Qаlаn 43 fəsilənin hər biri 1-2 cins, 1-8 növdən ibаrət оlub, cəmi 160 növü təşkil еdir. Bu dа 22,73 
% təşkil еdir.  
Növ tərkibi ilə zəngin olan cinslərin  sistematik təhlili aşağıdakı cədvəldə verilir (Cədvəl 2). 
Cədvəl 2 
S/S 
Cins 
Növlərin miqdarı 
1 
Cirsium Hill. 
16 
2 
Astragalus L. 
16 
3 
Pyrethrum Zinn. 
11 
4 
Rosa L. 
11 
5 
Carex L 
11 
6 
Campanula L. 
11 
7 
Sempervivum L. 
10 
8 
Sedum L. 
10 
9 
Alchimilla L. 
9 
10 
Poa L. 
9 
11 
Ranuncalus L. 
9 
12 
Saxifraga L. 
9 
13 
Rumex L. 
8 
14 
Verbascum L. 
8 
15 
Delpinium L 
8 
Cins  səviyyəsində  təhlil  göstərir  ki,  Cirsium  (16  növ),  Astragalus  (16),    Pyrethrum  (11), 
Rosa L. (11), Carex L. (11), Campanula L. (11), Sedum (10),  Sempervivum (10), Alchimilla L. (9), 

---

57 
Poa L. (9), Ranuncalus L. (9), Saxifraga L. (9), Verbascum (8), Rumex (8), Delpinium L. (8) növlə, 
bir sira cinslər 2-7 növlə təmsil olunmuşdur. Bir neçə cins isə monotipdir. 
 
Şübhəsiz ki, qeyq edilən bitkilər Naxçıvan MR-in  yüksək dağ bitkilərini tam əks etdirmir. 
Gələcək tədqiqatlarda bütün həyati və ekoloji tiplərin kompleks şəkildə öyrənilməsi məqsədəuyğun 
hesab edilir. 
ƏDƏBİYYAT 
1.
 
Əsgərov  A.M.  Azərbaycanın  ali  bitkiləri.  Azərbaycan  florasının  konspekti,  I  cild,  Bakı, 
«Elm», 2005, II cild, Bakı «Elm», 2006; III cild, Bakı, «Elm», 2008. 
2.
 
Əsgərov A.M. Azərbaycan florasının konspekti. Bakı, Elm, 2011.    
3.
 
Hacıyev V.C., Prilipko L.İ. Naxçıvançay hövzəsinin yüksək dağ bitki örtüyünün xarakteristikası 
// Naxçıvan MSSR-in florası, bitki örtüyü və faydalı bitkiləri. Bakı: Elm, 1981.  
4.
 
Hacıyev V.C. Azərbaycanın yüksəkdağlıq bitkiliyinin ekosistemi. Bakı: Elm, 2004, s. 97 
5.
 
İbrahimov  Ə.Ş.  Yüksək  dağ  bitki  örtüyünün  xalq  təsərrüfatfnda  istifadə  olunması  // 
İnformasiya vərəqi, Kənd təsərrüfat ser., 1980, №86, 4 s.  
6.
 
Seyidov M.M., İbadullayeva S., Qasımov H., Salayeva Z. Sahbuz Dövlət Təbiət qoruğunun  
flora və bitkiliyi. Naxçıvan,  2014. 
7.
 
Talıbov T.H., İbrahimov Ə.Ş. Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri 
(Ali sporlu, çılpaqtoxumlu və örtülütoxumlu bitkilər). Naxçıvan: Əcəmi, 2008, 350 s.  
8.
 
Qurbanov E.M. Ali bitkilər sistematikası. Bakı, 2009, 420 s. 
9.
 
 Флора Азербайджана. Баку, тт. I-VIII, Изд. АН Азерб. ССР, 1950-1961. 
10.
 
Флора СССР. В 30-х т. Т. 13, М.-Л.: Изд. АН СССР, 1934-1967  
11.
 
Черепанов С.К. Сосудистые растения России и сопредельных государств (в пределах 
бывшего СССР). С.- Петербург: Мир и семья-95, 1995, 990 с. 
12.
 
İnternational Code of  Botanical Nomenklature Saint Louis, 1999; Vienna, 2005 
РЕЗЮМЕ 
Саадат Алийева 
Токтономический анализ высокогорных растений распространенных среди флоры 
Нахчыванской Автономной Республики 
В  статье  говорится  о  распространении  высокогорных  растений  среди  флоры 
Нахчыванской  Автономной  Республики.  В  результате  исследования  литературных 
источников  было  выяснено,  что    распространенные  на  территории  региона  высокогорные 
растения представляют собой 704 вида, относящихся  к 273 породе от 59 семейства. В статье 
так же повествуется о ведущих семействах  и породах растений. То есть в ряд 16 семейств 
входят  544  вида,  которые    представляют  77,27  процента  от  всех  выдов  выхокогорных 
растений. Но  некоторые семейства представляют собой моновидность.  
ABSTRACT 
Saadet Aliyeva 
Toktonomical analysis of alpine plants common among the flora of the Nakhchivan 
Autonomous Republic 
The  article  deals  with  the  distribution  of  alpine  plants  among  the  flora  of  the  Nakhchivan 
Autonomous  Republic.  As  a  result  of  literature  sources  and  researches  it  was  found  out  that  the 
high-mountainous plants distributed in the region are 704 species belonging to 273 breeds from 59 
families. The article also tells about the leading families and breeds of plants. That is, in a row of 16 
families there are 544 species, which represent 77,27 percent of all outbreaks of out-of-flush plants. 
But some families are a monotype.
  
 
NDU-nun  Elmi  Şurasının  27  aprel  2017-ci  il  tarixli  qərarı  ilə  çapa 
tövsiyyə  olunmuşdur. (protokol № 08)
. 
Məqaləni  çapa  təqdim  etdi:  Biologiya  üzrə  fəlsəfə  doktoru,  dosent   
M. Piriyev
 
 

---